ไม่น่าเชื่อขนมห่อเล็ก ๆ ฝีมือชาวบ้าน ในบรรจุภัณฑ์ (Packaging) แบบบ้าน ๆ นั่นคือ “กาละแม” จะทำให้ผมและใครต่อใครหลายคนติดอกติดใจจนต้องแวะเวียนไปอำเภอเล็ก ๆ แห่งหนึ่งของจังหวัดสุรินทร์ เพื่อหาซื้อ “กาละแม แม่สองบาล” มาชิมจนอิ่มเอิบในหัวใจ

ชาว “นุง” ตำราภาษาไทยมักจะเรียกว่า “ไทนุง” แต่อาจารย์ทองแถมบอกว่า เคยคุยแลกเปลี่ยนกับนักวิชาการชาวนุงหลายท่าน พบว่า พวกเขาเรียกตัวเองว่า “นุง” หรือ “คนนุง” มิได้เรียกคัวเองว่า “ไท”

ใกล้วันปิดการอบรมแล้ว สุพิศดีใจจะได้กลับบ้าน ไปอยู่กับเมีย ด้วยความคึดฮอด สุพิศวางแผนโดยได้ข้อคิดจากโครงการที่ไปเข้าอบรมคือ “ผู้นําการเปลี่ยนแปลง ” จงโทรบอกเมียรักว่า ถ้าข้อยกลับไปถึงบ้าน เจ้าจะต้องทําทีเป็นปวดหัวเป็นไข้แทบเดินไม่ไหวเลยนะ ส่วนข้อยจะทําทีปวดท้องอย่างรุนแรง เนื่องจากกินอาหารแสลงมาจากที่อบรม จะได้ให้พ่อเฒ่าไปซื้อยาที่บ้านเหนือ! แล้วเราจะอยู่ลําพังกันสองคน ผู้เป็นเมียก็เห็นด้วยกับแผนอันแยบยลของคนมีหัวระดับศึกษานิเทศก์!

ผู้เฒ่าผู้แก่บอกเล่าต่อ ๆ กันมาว่า “ห่า” เป็นผีประเภทหนึ่ง ผีตนนี้ทำให้เกิดโรคระบาดร้ายแรง และพรากชีวิตผู้คนจำนวนมาก จึงเรียกชื่อโรคนี้โดยรวมว่า “โรคห่า”

นิตยสาร “ทางอีศาน” ปีที่ ๑๐ ฉบับที่ ๑๑๓ ประจำเดือนกันยายน ๒๕๖๔ “นิตยสารรายเดือนของชาวอีสานและคนไททุกภูมิภาค” ภาพปก: สุวรรณี สารคณา