By

"ทิดโส สุดสะแนน"

หัวคันไดบ้าน

ดูภาพเก่า “เฮือนโบราณ” แบบอีสาน เห็นบ้านยกใต้ถุนสูงมีบันไดพาดกับชานบ้าน ทำให้ย้อนคิดถึงอดีตบ้านเรือนในชุมชนชนบทบ้านนอกคอกนาเมื่อสมัยยังเป็นเด็ก เคยเห็นบันไดที่คนอีสานเรียกว่า “หัวคันได” ลองเอามาเขียนเล่าย้อนอดีตดูบ้าง น่าจะได้แง่คิดอะไรดี ๆ ตามแบบฉบับของเสียงเมือง “ทางอีศาน”

กลองยาวอีสาน

“กลอง” เป็นสิ่งเสพงัน เป็นสิ่งบันเทิงเป็นสิ่งปลุกเร้าและเป็นสิ่งบูชาแก่สิ่งศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ เป็นวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของคนทั่วโลก ในต่างประเทศเขาจะมีงานประชันกลองนานาชาติ แสดงถึงเทคนิคในการตีกลอง การละเล่นกลองเนื่องในงานต่าง ๆ อันเป็นวัฒนธรรมของแต่ละชนชาติ

หัวคันไดบ้าน

ราว พ.ศ. ๒๕๙๐ กว่า ๖๐ ปีมาแล้ว ผู้เขียนยังเรียนอยู่มัธยมต้น เตี่ยกับแม่เปิดร้านขายอาหารจีนอยู่ที่อำเภออำนาจเจริญ ส่วนบ้านเกิดของแม่อยู่ที่อำเภอม่วงสามสิบ ตากับยายและญาติ ๆ ยังอยู่ ช่วงปิดเทอมทุกปีแม่มักจะใช้ผู้เขียนนำสิ่งของเครื่องใช้ของฝากไปเยี่ยมตากับยายและญาติ ๆ ที่หมู่บ้าน “ยางเคลือ” อ.ม่วงสามสิบ เพราะเห็นว่าผู้เขียนเป็นหลานรักของยาย เป็นภาพประทับใจฝังในความจำมาจนถึงปัจจุบันนี้

แนวอยู่ แนวกิน

เรื่องอาหารการกินคนอีสานเรียกว่า แนวอยู่แนวกิน รสนิยมการกินของคนเราแตกต่างกันไปตามแต่วัตถุดิบตามธรรมชาติของแต่ละพื้นที่ อาหารตามธรรมชาติบางอย่างหากินได้เฉพาะฤดูกาล ปีหนึ่งอาจได้กินครั้งเดียว เช่น อึ่ง แมงกินูน กิโป่ม ฯลฯ คำเปรียบเปรยของคนอีสานที่ว่า “ของแซบอยู่กับผู้มัก” แล้วแต่รสนิยมเก่าแก่แต่โบราณมา อาหารการกินของคนภาคไหน ๆ ก็คงเหมือนกัน แล้วแต่ใครจะมีวัตถุดิบ พืชพันธุ์ธัญญาหารตามถิ่นที่มี

ขุนพลผู้ยาตราทัพ ปักธงชัยหมอลำในกลางกรุงฯ (๑)

คำว่า หมอลำ หมายถึงผู้ที่มีความชำนาญในศิลปะการ “ขับลำ” “ขับร้อง” กลอนลำศิลปะพื้นเมืองของภาคอีสาน เป็นผู้ถ่ายทอดเนื้อหาสำเนียงทำนองกลอนลำไปสู่ผู้ฟัง

เพลงรำโทน มาจนถึงเพลงรำวง

กลองโทนของภาคอีสานที่ใช้กันประจำมีอยู่ ๒ แบบ ตัวกลองทำด้วยไม้เนื้อแข็ง หนังหน้ากลองจะใช้หนังวัว โทนชนิดนี้เวลาตีจะมีเสียงดังแน่นและเป็น ที่นิยมใช้ เพราะใช้ได้ทนนานคุ้มค่า

“นพดล ดวงพร” หัวหน้าวงดนตรี เพชรพิณทอง ครูใหญ่คำเม้า แห่งบ้านหนองหมาว้อ

๔ ผู้สร้าง ทางดนตรี แบบมีศิลป์ ทั้งเสียงพิณ เสียงแคน แสนสุขสันต์ วงดนตรี เพชรพิณทอง คลองในพลัน สร้างศิลปิน ลือลั่น ทั่วแดนไทย ครูนพดล ดวงพร กระฉ่อนชื่อ เป็นผู้ถือ วัฒนธรรม นำสมัย วงดนตรี พูดอีสาน กังวานไกล ๔ เสาหลัก นี้ไซร้ ให้จดจำ

พิณ แคน ซอ โปงลาง โหวด

พิณ แคน ซอ โปงลาง และโหวด เป็นดนตรีพื้นเมืองอีสานที่ใช้บรรเลงประกอบกับการละเล่นต่าง ๆ มีบทบาทเป็นที่นิยมของคนทั่วไปโดยเฉพาะ “แคน” ถูกยกให้เป็น “ราชาแห่งดนตรีพื้นเมืองอีสาน” “พิณ” เป็น “ราชินีแห่งดนตรีพื้นเมืองอีสาน”

ผู้ใหญ่ เล่าให้ฟัง

ข้อเท็จจริงจะเป็นอย่างไร ขอให้ฟังไว้เป็นเรื่องเล่าก็แล้วกัน สมัยก่อนคนไทยจะพูดถึงเรื่องยศถาบรรดาศักดิ์ เรื่องศักดินาสถาบันไม่ได้ ถึงได้ก็กระซิบกระซาบในกลุ่มคอเดียวกัน...

สื่อสิ่งพิมพ์

ผมไม่ใช่คนหัวใหม่ไอที แต่จัดอยู่ในพวกโลโบราณมากกว่า เครื่องเล่นคนรุ่นใหม่ โทรศัพท์มือถือก็ได้แต่โทรออกและรับเข้า สมาร์ทโฟนก็เล่นไม่เป็น แต่พอดูได้

เรื่องลี้ลับแปลก ๆ

เชื่อว่าคนไทยชาวพุทธส่วนมากเคยมีประสบการณ์กับเรื่องมหัศจรรย์แปลก ๆ มาบ้างในชีวิต จะน้อยจะมากต่างกันไป วันนี้มีเรื่องลี้ลับ มาเล่าสู่กันฟัง

ผิดที่ผิดทาง ผิดจังหวะ การนำเสนอที่ขาดทักษะ

การทำอะไรผิดที่ผิดทาง ตามคำโบราณว่า “ผิดฝั่งผิดฝา” โดยขาดการไตร่ตรอง หรือรู้เท่าไม่ถึงการณ์อาจเกิดผลเสียมากกว่าผลดี จะโดยเจตนาหรือไม่ก็ตาม คนโบราณจึงเตือนให้เอาใจเขามาใส่ใจเรา คือให้ประเมินความรู้สึกของคนอื่นด้วย หรือจะพูดให้เป็นวิชาการหน่อยก็คือ “การนำเสนอที่มีทักษะ” จึงน่าจะนำมาเป็นแง่คิดในข้อเขียนฉบับนี้ เพื่อเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้

คนพากย์หนัง

สมัยก่อนหนังเสียงในฟิล์มยังไม่มี ไม่ว่าหนังไทย ฝรั่ง อินเดีย ต้องใช้นักพากย์ ถ้าหนังฉายในโรงเก็บเงินก็จะมีนักพากย์ ชาย หญิงพากย์คู่ หรือชายเดี่ยวคนเดียวพากย์ทุกเสียง เสียงชายหญิง เสียงเด็ก คนแก่ เหมาหมด รับค่าตัวคนเดียว
WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com