งานเขียนชุด “มหากาพย์ชนชาติไท” บรรพสอง ‘หนูไฟ เป่าหน’ นักเดินทางผู้ยิ่งยง คงนามไท (ตอนที่ ๒)
วัฒนธรรมบั้งไฟ” จัดอยู่ในสังกัดร่วม ‘สายวัฒนธรรมแถน’ ของชาวไท|ลาว กลุ่มต่าง ๆ ที่สืบสายเชื้อเครือมาจาก ‘ชาวไป่เยวี่ย’ ในส่วนสายชาติพันธุ์ไท มายาวนานแต่โบราณสมัย จากการวิจัยสนามของนักวิชาการหลายท่าน รวมทั้งของผู้เขียนเอง ข้อมูลสนามบ่งชี้ว่า ประเพณีบุญบั้งไฟของชาวไทยถิ่นอีสานอยู่ร่วมบริบทประวัติศาสตร์สังคมและวัฒนธรรมมากับชาวลาวแห่งอาณาจักรล้านช้าง
งานเขียนชุด “มหากาพย์ชนชาติไท” บรรพสอง ‘หนูไฟ เป่าหน’ นักเดินทางผู้ยิ่งยง คงนามไท (ตอนที่ ๑)
“จางไห่ตื้งซิบสี่ เป่าปี่ขึ้นเมิ้งผี”
ช่าง (นักดนตรี) สิบสี่ (คน) เป่าปี่ขึ้น (ไป) เมืองผี (สวรรค์)
“การเต้นรำของพระศิวะ : มุมมองของสสารฮินดูในแสงแห่งฟิสิกส์สมัยใหม่”
“…ครั้งนี้เป็นโอกาสเดียวและโอกาสสุดท้ายของเจ้าที่จะได้ประจักษ์ความจริงอันไม่คลอนแคลนเสียที เจ้าจงดูท่าอันข้าจะแสดงให้เห็นเป็นครั้งแรกในกาลบัดนี้ เจ้าจะได้แลเห็นการสร้างโลกและการทำลายโลกปรากฏอย่างชัดแจ้งในมหานาฏยะ คือการฟ้อนรำอันยิ่งใหญ่ของข้า แล้วเจ้าจะรู้ว่าเจ้าคือใคร ข้าคือใคร และสกลจักรวาลทั้งหมดนี้คือใคร ผู้ที่ได้เห็น ผู้ที่ได้ยิน จะเข้าถึงความจริงแห่งพระเจ้า เขาผู้นั้นจะไม่มีวันตกต่ำเสื่อมถอยสู่สภาพต่ำทรามอีกเลย เพราะเขาจะถึงความหลุดพ้นทุกข์ชั่วนิรันดร เนื่องจากเขาได้ถึงความจริงนี้แล”
รูปปั้น ‘Nataraj’ ของพระอิศวรหน้าห้องปฏิบัติการฟิสิกส์ของอนุภาคที่ใหญ่ที่สุดในโลก CERN (องค์การเพื่อการวิจัยนิวเคลียร์แห่งยุโรป) ในสวิตเซอร์แลนด์
รูปปั้น ‘Nataraj’ ของพระอิศวรหน้าห้องปฏิบัติการฟิสิกส์ของอนุภาคที่ใหญ่ที่สุดในโลก CERN (องค์การเพื่อการวิจัยนิวเคลียร์แห่งยุโรป) ในสวิตเซอร์แลนด์ ในการเลือกภาพพระศิวะนาฏราช องค์กรยอมรับควา...Read More
โลกยุคใหม่ชื่อยุคกราฟีน
โลกผ่านไปแล้วหลายยุค คือ ยุคหิน ยุคสำริด ยุคเหล็ก มาถึงยุคพลาสติกและน้ำมัน ยุคปัจจุบันที่เรียกกันว่ายุคซิลิคอน และกำลังเข้าสู่ยุคใหม่ที่ได้ชื่อว่า ยุคกราฟีน ที่คนทั่วไปอาจไม่คุ้น แต่นี่คือการค้นพบที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในศตวรรษที่ 21
อ.ราชภัฏร้อยเอ็ด จี้หน่วยงานรัฐเลิกยัดเยียด-ผลิตซ้ำ ‘เมืองสิบเอ็ดประตู’ ใช้ภาษีเผยแพร่ข้อมูลไร้หลักฐานรองรับ
เมื่อวันที่ 12 มีนาคม ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ปริญ รสจันทร์ อาจารย์คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด เผยแพร่แถลงการณ์ ในฐานะผู้สอนวิชาประวัติศาสตร์ท้องถิ่นเมืองร้อยเอ็ด เรียกร้องให้หน่วยงานราชการยุติการเผยแพร่ข้อมูลที่ไม่เป็นความจริง เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ท้องถิ่นของจังหวัดร้อยเอ็ด กรณี ‘เมืองสิบเอ็ดประตู’ ซึ่งถูกหักล้างไปนานกว่า 10 ปีด้วยข้อมูลทางวิชาการของนักภาษาโบราณ กรมศิลปากร แต่กลับยังคงมีการใช้ข้อมูลดังกล่าวอยู่ในปัจจุบัน
ลอกคราบค่านิยม
ข้าราชการตำรวจเป็นตัวแทนองค์กรอำนาจรัฐที่ทำงานใกล้ชิดติดกับประชาชนพลเมืองมากที่สุด มีหน้าที่ดูแลความสะดวก รักษาความปลอดภัย ป้องปราบปรามและกำจัดเหล่าร้ายไอ้ศัตรูทั้งปวง
ร้อยเอ็ดมาจากไหน
“ร้อยเอ็ด" มาจากไหน? ทำไมไม่ใช่ "สิบเอ็ด"? (จากหนังสือพิมพ์มติชนรายวันฉบับวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2553)
ร้อยเอ็ดเมืองทวารวดีที่ไม่มีคำว่าบังเอิญ
หลังจากเขียนเรื่อง “ร้อยเอ็ดเมืองทวารวดีที่ไม่มีคำว่าบังเอิญ” ลงในนิตยสาร “ทางอีศาน” ฉบับที่ 131 ประจำเดือนมีนาคม 2566 มีโทรศัพท์และข้อความเข้ามาหาเป็นจำนวนมาก ประเด็นที่ไถ่ถามคือชื่อจังหวัดร้อยเอ็ดที่เขียนว่าเพราะมี “สิบเอ็ดประตู” เอาหลักฐานมาจากไหน ?
“วัดเขาศาลา” หลวงพ่อเยื้อน สงบงามผืนป่าอารยธรรม
พื้นที่ที่เรานิยมเรียกกันว่า “อีสานใต้” เป็นแหล่งอารยธรรมมาแต่เก่าก่อน ร่องรอยอารยธรรม นักโบราณคดีและผู้คนค้นพบเพิ่มเติมอยู่เนือง ๆ
ประเทศไทย เมืองพุทธ ดีที่สุดในโลก
ไม่เห็นโลงศพมิหลั่งน้ำตา ไม่เจ็บป่วยไม่เห็นคุณหมอ ไม่เห็นโควิดก็ไม่คิดถึงรัฐบาล
นิสัยมนุษย์เราอยู่กับสิ่งไหนนาน ๆ ซ้ำซากก็มักจะเบื่อง่าย ๆ ประเภทใกล้เกลือกินด่าง สุภาษิตเก่าอีสานเขาว่า “เห็นขี้ ดีกว่าไส้” เราจึงได้ยินคนไทยด่าเมืองไทยบ้านเกิดเมืองนอนของตัวเอง เหมือนศัพท์สมัยใหม่ที่เขาเรียกว่า “พวกชังชาติ” งมงายไร้เหตุผล เหมือนคนในอยากออกคนนอกอยากเข้า
สาระวิพากย์ ตอนที่ ๕
สาระวิพากย์ ตอนที่ ๕ ตอนที่แล้ว ผู้เขียนได้วิพากย์และสะท้อนปัญหาในเชิงโครงสร้าง, ระเบียบกฎหมาย, และเครื่องมือกลไก ในการบริหารจัดการน้...Read More
จิตวิญญาณครู
แม้เป็นวันหยุด แต่ครูศุภสิทธิ์ อวยชัย แห่งโรงเรียนโพนงามหนองน้ำกิน อ.หนองพอก จ.ร้อยเอ็ด ก็พาลูกและลูกศิษย์ ~ ด.ญ.จุฑารัตน์ อวยชัย, ด.ญ.กัญญาภัค - ด.ญ.กัญญาวีร์ ไชโย [ฝาแฝด] และ ด.ช.รัตนธรรม สุขรัตน์ มาฝึกวาดรูปร่วมกับศิลปิน
ตอนที่ 3 จากตำนานสู่สถานการณ์จริง
ตอนที่แล้ว เราได้ซึมซับตำนานแห่งความแห้งแล้งของภาคอีสานว่าเล่าขานกันมาอย่างไร ใครเป็นผู้เกี่ยวข้องในตำนานในแต่ละช่วง คราวนี้ลองมาพิจารณาสภาพของความเป็นจริงในปัจจุบันดูว่าอีสานแห้งแล้งจริงหรือไม่? สภาพ, ข้อมูล, สถิติ, ตัวเลขต่าง ๆ ที่มีอยู่ มันก็ได้สะท้อนปัญหาอย่างชัดเจนว่า การแก้ปัญหาทั้งภัยแล้งและปัญหาน้ำท่วมภาคอีสาน นอกจากแก้ไขกันไม่ได้แล้ว ดูเหมือนปัญหามันจะทวีคูณหนักหนาขึ้นทุกวันด้วยซ้ำ
สาระวิพากษ์…คนแห่งลุ่มน้ำโขง
...แม่น้ำโขง...แม่น้ำนานาชาติ ที่มีความสำคัญเป็น ๑ ใน ๑๐ ของแม่น้ำสำคัญของโลก ต้นกำเนิดของสายน้ำ เริ่มจากบริเวณเทือกเขา แทงกูล่า ในที่ราบสูงธิเบตในประเทศจีน มีความยาวจากต้นน้ำถึงปากแม่น้ำที่ประเทศเวียดนามถึง ๔,๙๐๙ กิโลเมตร มีพื้นที่ลุ่มแม่นำช้ำที่ไหลพาดผ่านทั้ง ๖ ประเทศ คือ จีน, พม่า, ไทย, ลาว, กัมพูชา และเวียดนาม ถึง ๗๘๐,๐๐๐ กว่าตารางกิโลเมตร มีผู้คนอาศัยอยู่ตลอดพื้นที่ลุ่มน้ำถึง ๖๕ ล้านคน ไหลจากความสูงเหนือระดับน้ำทะเลถึง ๕,๓๐๐ เมตร มีลุ่มน้ำสาขาหลัก ๆ ถึง ๒๕๑ ลุ่มน้ำ
