ชีวิตหมู่บ้านครั้งอดีต ผู้นำสังคมทั้งกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ครู พระสงฆ์ รวมถึงผู้นำทางจิตวิญญาณและตามธรรมชาติ ได้แก่ เฒ่าจ้ำ หมอยา หมอลำ นายฮ้อย เหล่านี้ล้วนได้รับการคัดสรรเชิดชูให้เข้ารับหน้าที่ด้วยจิตศรัทธาชาวบ้าน เพื่อนำพาพี่น้องป้องปายเผชิญกับเภทภัยต่าง ๆ และหาทางทำมาหากินให้อิ่มหนำสำราญ มีความสุขความปลอดภัย

ก้าวสู่ปีที่ ๑๑ นิตยสาร “ทางอีศาน” ฉบับที่ ๑๒๓ ประจำเดือนกรกฎาคม ๒๕๖๕ ภาพปก : ไสว แกล้วกล้า เรื่องเด่นในฉบับ ๐ ปรัมปราคติ ‘จามเทวี’ : ที่เป็นยิ่งกว่า ‘ตำนานประวัติศาสตร์’ โดย ชลธิรา สัตยาวัฒนา ๐ โย้ยในอีศาน โดย สถิตย์ ภาคมฤค ๐ วัดพระพุทธบาทภูควายเงิน ธรรมสถานแห่ง “เชียงคาน” โดย สัจภูมิ ละออ ฯลฯ

บรรยากาศภายหลังการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ ๒๒ พฤษภาคม ๒๕๖๕ ที่ผ่านมา เต็มไปด้วยความคึกคัก สดใส การชื่นชมยินดีปรีดา

พิธีกรรมของชาวไตเอวลายที่สำคัญ ๆ มีดังนี้ ไหว้ “หลง” (ดง) เจิงหลง 祭龙 “หลง” คํานี้เสียงตรงกับ “หลง 龙” ที่แปลว่า มังกรจีน เรื่อง “มังกร” (ภาษาจีนว่า “หลง” “龙”) เป็นปัญหาใหญ่มากสําหรับผู้เริ่มต้นศึกษาวัฒนธรรมโบราณของกลุ่มชนไป่เยวี่ย

“ห้องศิลป์อีสาน” ฉบับที่แล้ว เล่าให้ฟังว่าที่ซุ้มประตูปราสาทศีขรภูมิ อำเภอศีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ มี “เทพทวารบาล” หรือเทพผู้รักษาประตูปราสาท หรือประตูวิมาน กำลังยืนกุมไม้กระบองอยู่ข้างนวลน้องอัปสรา หรือ “เทพอัปสร” ชนิดที่ผมนึกไม่ออกจริงๆ ว่าถ้าผมต้องมายืนเฝ้าปราสาทอยู่ใกล้สาวงามปานนี้