นิตยสารทางอีศาน

04 ม.ค. 2021

ทางใต้ของจีนทุกวันนี้เมื่อหลายพันปีมาแล้วไม่เป็นดินแดนจีน แต่เป็นดินแดนทางเหนือของอุษาคเนย์โบราณ อาจพูดอีกอย่างหนึ่งได้อีกว่า “อุษาคเนย์สมัยโบราณหลายพันปีมาแล้ว มีดินแดนเหนือสุดอยู่สูงขึ้นไปถึงจีนภาคใต้ปัจจุบัน อันเป็นพื้นที่มณฑลยูนนาน, มณฑลกวางสี, มณฑลกวางตุ้ง ซึ่งล้วนอยู่ทางใต้ของแม่น้ำแยงซี”

ติดตามเรา

จากใจทางอีศาน

หวัง และตั้งสติ

01 ม.ค. 2021

ในวาระรื่นเริงเถลิงศก ย่อมมากับกิจกรรมเฉลิมฉลอง บรรยากาศอบอวลด้วยความสุขสนุกสนาน ปีติยินดี แม้ในความจริงชีวิตยังเผชิญกับอุปสรรค มีสารพัดปัญหารุมเร้า แต่ในสภาวะที่คนทั่วทั้งโลกประสบภัยพิบัติร่วมกันเช่นนี้ จึงยิ่งต้องสร้างความหวังและตั้งสติให้มั่นคง เพื่อพิจารณาต้นตอปัญหา ค้นคว้าหาทางแก้ทางออกและมุ่งมั่นฟันฝ่าไป

ส่งท้าย ปี ๒๕๖๓

01 ธ.ค. 2020

เริ่มมาจากต้นปีถึงวันนี้ไม่มียาป้องกันรักษา ทั้งดูทีท่ามันจะปรับตัวอยู่กับมนุษย์โลกไปชั่วกัลปาวสาน ก็คือ เชื้อไวรัสโควิด-19

ปิดเล่ม ทางอีศาน 103

01 ธ.ค. 2020

โลกมนุษย์ประกอบด้วยนานาประเทศจำนวนไม่น้อย ประชากรของมนุษย์ก็มีความแตกต่างกันหลายกลุ่ม ปัจจุบันภาวะของมนุษย์มีความแตกต่างกันไม่น้อย

พลังชีวิต

04 พ.ย. 2020

คนเราเกิดมา ณ หมู่บ้านตำบลใดบนพื้นโลกนี้ ย่อมสามารถเรียนรู้ชีวิตและเข้าใจชีวิตได้ ย่อมเรียนรู้โลกและเข้าใจโลกได้ ในขณะเดียวกันทุกคนต่างก็สามารถอธิบายถึงชีวิตและโลกได้

หมู่บ้าน ประเทศชาติ และสากลโลก

10 ต.ค. 2020

บุญออกพรรษา-ตักบาตรเทโว ตามด้วยบุญกฐินที่อุบาสกอุบาสิกาได้เข้าวัดบำเพ็ญกุศล และช่วงนี้มาพร้อมกับฤดูหนาว มีงานแข่งเรือ บั้งไฟพญานาค เทศน์มหาชาติ แล้วมีเทศกาลส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่

แสนยานุภาพ

01 ก.ย. 2020

แสนยานุภาพ หรืออำนาจทางการทหารนั้นไม่ได้ชี้ขาดที่อาวุธยุทโธปกรณ์ แต่ชี้ขาดที่คน คนผู้เป็นประชาชนพลเมืองของประเทศนั้น ๆ เป็นสำคัญ คนในประเทศที่มีเสรีภาพ เสมอภาค และภราดรภาพ คนในสังคมที่มีความอุดมมั่นคงทางอาหาร มีสมุนไพร มีฮีตคองคุณธรรม คนเหล่านี้ย่อมรักบ้านเกิดเมืองนอน ย่อมหวงแหนผืนแผ่นดินประเทศชาติยิ่งกว่าชีวิตของตน

ศิลปวัฒนธรรม และประวัติศาสตร์

กู่สันตรัตน์ มณีแห่งนครจำปาศรี

สัจภูมิ ละออ

15 ม.ค. 2021

เมืองโบราณ นครจำปาศรี อยู่ในพื้นที่อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม ตัวเมืองมีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ตรงมุมมน กว้างประมาณ ๑,๕๐๐ เมตร และยาวประมาณ ๒,๗๐๐ เมตร

รศ.ดร.สุขพัฒน์ อนนท์จารย์

ประวัติและที่มา ทำไมจึงมีโรคและมียารักษา

14 ม.ค. 2021

กาลครั้งนั้นแล บนโลกนี้มนุษย์และสัตว์ทั้งหลาย ได้อาศัยอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข สรรพสิ่งบนโลกมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันมาชั่วกาลนาน แต่อยู่มาวันหนึ่งทุกสิ่งทุกอย่างก็เริ่มแปรเปลี่ยนไป เริ่มมาจากความโลภความโกรธและความหลงของมนุษย์ เป็นตัวแปรที่สำคัญในการทำให้สรรพสิ่งบนโลกนี้เปลี่ยนแปลงไปด้วย

ว่าด้วยวัฒนธรรม

ทองแถม นาถจำนง

20 ต.ค. 2020

“วัฒนธรรมเป็นองค์รวมที่สลับซับซ้อนรวมไปถึงวิทยาการ ความเชื่อ ศิลปะ คุณธรรมกฎหมาย ขนบประเพณี ความสามารถ และความเคยชินทั้งปวงที่มนุษย์ได้รับจากสังคม” - E.B. Tylor

ประเด็นประวัติศาสตร์ เหตุเกิดที่วัดโพธิ์ย้อย อ.ปะคำ จ.บุรีรัมย์

17 ก.ย. 2020

ในรัฐสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ.2444 เจ้าฟ้ากรมพระยานครสวรรค์วรพินิจ ได้เสด็จจากเมืองโคราชจะไปยังเมืองศรีโสภณผ่านมาที่ด่านปะคำ

ประวัติโบสถ์ไม้วัดโพธิ์ย้อย อ.ปะคำ จ.บุรีรัมย์

17 ก.ย. 2020

จากการสอบถามคุณยายยวง แป้นดวงเนตร ผู้เฒ่าผู้แก่เมื่อก่อนนั้นเล่าว่า เมื่อสมัยยายยังเป็นเด็ก ยายยังมีทวดอีกหลายคนและญาติพี่น้องในหมู่บ้าน เช่น ทวดคง ทวดมาก แม่เฒ่าเกิด การเขียนรายชื่อเหล่านี้เพื่อบังสุกุลอุทิศส่วนกุศลให้กับบุคคลที่ล่วงลับ และคุณยายบอกว่าพ่อของคุณยายเคยอุ้มไปที่วัดโพธิ์ย้อย

มนต์เพลงอีสาน ศิลปวัฒนธรรม – ประวัติศาสตร์

มนต์เพลงอีศาน

มนต์เพลงอีสาน

สิงหา-กันยา : สองศรีพี่น้องเพลงพิณ

สมปอง ดวงไสว

20 ม.ค. 2021

เสียงเพลงพิณได้ยินมาแต่ไกล ให้นึกถึงเพลงพิณของ มงคล อุทก “ชีวิตเหมือนพิณกรีดสาย เล่นไปตามลายตามสายเสียงเพลง คนนี้ใจนี้มือนี้ ชีวิตเขามีแต่ดนตรีบรรเลง...”

รำวงโบราณ อีสานย้อนยุค

สุรินทร์ ภาคศิริ

08 ก.ย. 2019

หนุ่มสาวรำลอดผ่านซุ้มมีกติกาว่าเวลาหนุ่มสาววนมาถึงซุ้มสาวนางรำจะรอจังหวะให้หนุ่มเผลอแล้ววิ่งลอดผ่านซุ้มไปให้เร็ว เพราะถ้าหนุ่มวิ่งทันกันในซุ้มก็จะมีสิทธิ์ กอด หรือแตะต้องตัวสาวได้เฉพาะอยู่ในซุ้ม รำวงลอดถํ้าจึงเป็นที่นิยมสนุกสนาน ไม่เกินเลย ไม่เคยมีเรื่อง ทุกคนถือเป็นการละเล่นไม่ได้ล่วงเกินหากำไร

หนี้กรรม เพลงหักปากกาเซียน

สุรินทร์ ภาคศิริ

07 ก.ย. 2019

ผ่านไปไม่กี่วันสถานีวิทยุต่าง ๆ เปิดเพลง “หนี้กรรม” ตามคำขอทางโทรศัพท์ ทางจดหมายของแฟน ๆ เพลง เป็นเพลงดังอย่างรวดเร็ว จนคนในวงการวิจารณ์กันว่าเป็นเพลง “หักปากกาเซียน” เพราะคนทั่วไปจะรู้ว่าเพลงที่เป็นสาระ เพลงเกี่ยวกับสถาบัน เกี่ยวกับธรรมะจะไม่ดังแต่เพลง “หนี้กรรม” กลับดังได้

Transborder Theories and Paradigms in Ethnomusicological Studies of Folk Music: Visions for Mo Lam in Mainland Southeast Asia

เจริญชัย ชนไพโรจน์

09 ส.ค. 2019

In the old days music of Isan or Northeast Thailand was rarely known or appreciated by outsiders. It was considered an inferior music; the musicians and singers (molam) were looked down by people or musicians of other cultures. The Isan people themselves, especially educated people---college students and professors, also felt insecure in their arts.

เพลงรำโทน มาจนถึงเพลงรำวง

"ทิดโส สุดสะแนน"

07 ส.ค. 2019

กลองโทนของภาคอีสานที่ใช้กันประจำมีอยู่ ๒ แบบ ตัวกลองทำด้วยไม้เนื้อแข็ง หนังหน้ากลองจะใช้หนังวัว โทนชนิดนี้เวลาตีจะมีเสียงดังแน่นและเป็น ที่นิยมใช้ เพราะใช้ได้ทนนานคุ้มค่า

“ลูกทุ่งอีสาน” เพลงไทยหรือเพลงลาว

"บรรณวัชร"

06 ส.ค. 2019

แวะผ่านไปดูช่องยูทูป “ครูสลา คุณวุฒิ OFFICIAL” ที่มีคนติดตามมากกว่า 2 แสน ได้เห็นคอนเทนต์ใหม่ ๆ คือ “ไทบ้าน The Cover” โดยนำนักร้องประกวดที่ไม่ได้แชมป์ทางหน้าจอทีวีมาร้องเพลงดัง ตามเทรนด์คัฟเวอร์เพลง

อีสานบ้านเฮา

บทความ อีสานบ้านเฮา

“เมืองเลยฉันรักเธอ” เสียงแผ่นดิน สื่อสารสุขไทเลย

ธนรรถพร อุ่มเกต

18 ม.ค. 2021

จังหวัดเลยเป็นเมืองที่ขึ้นชื่อในเรื่องของแหล่งท่องเที่ยวธรรมชาติภูเขาป่าไม้ที่สวยงามและยังเป็นเมืองที่มีวัฒนธรรมวิถีชีวิตที่เป็นเอกลักษณ์ ทำให้สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวทั้งในและต่างประเทศให้หมุนเวียนกันเข้ามาเยี่ยมชมแหล่งท่องเที่ยวในจังหวัดเลยอย่างไม่ขาดสาย

ผาพุงเมืองเลยผ่านเลนส์ : อะเมซิ่งใหม่สุดที่ต้องดูด่วนเลย

สมปอง ดวงไสว

24 พ.ย. 2020

รักครั้งแรกประทับใจเสมอไม่มีวันลืมเลยสมัยเป็นนักเรียนชั้นมัธยมอยู่ที่โรงเรียนบ้านนานายกพิทยากร เห็นภาพครั้งแรกจากหน้าปกหนังสือ อสท. ใบเมเปิ้ลสีแดง จำภาพได้แม่น นึกในใจเมืองไทยสวยอย่างนี้เลยหรือ เลยสวยอย่างนี้จริง ๆ หรือเลย

คนสร้างพิณ พิณสร้างคน โดยอาจารย์ทรงศักดิ์ ประทุมสินธุ์

23 ต.ค. 2020

คนสร้างพิณ พิณสร้างคน เยี่ยมชมการผลิตดนตรีพื้นบ้านอีสานของอาจารย์ทรงศักดิ์ ประทุมสินธ์

จ.บุรีรัมย์ มีปราสาท|กู่โบราณสมัยขอม มากที่สุดในประเทศไทย

16 ก.ย. 2020

วันนี้เดินทางไปชื่นชม"ปราสาทโคกงิ้ว" อ.ปะคำ จ.บุรีรัมย์ ทีมช่างกำลังลุยปรับปรุง ทำงานกันมาได้ 4 เดือนแล้ว ภายในต้นปีหน้าคงเสร็จสมบูรณ์

ติดตามหมาเก้าหาง

รายการสืบสานศิลปวัฒนธรรมไทย – นิตยสารทางอีศาน

01 มิ.ย. 2020

นิตยสารทางอีศาน ลึกซึ้งถึงรากเหง้า เข้าใจปัจจุบัน รู้ทันอนาคต รายการสืบสานศิลปวัฒนธรรมไทย ออกอากาศวันจันทร์ ถึง วันศุกร์ เวลา 14:00 น ถึง เวลา 16:00 น ทางสถานีวิทยุกระจายเสียงพระพุทธศาสนา ศิลปะวัฒนธรรม ชมรมคนมีบุญ FM 97.00 เมกกะเฮิร์ต และ106.75 เมกะเฮิรตซ์ ออกอากาศพร้อมกัน วัดบ้านอ้น ตำบลดงลาน อำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด ดำเนินรายการโดย ท่านทรภูไพร วันโพนทอง นายกสมาคมวิชาชีพสื่อวิทยุโทรทัศน์ภาคประชาชนจังหวัดร้อยเอ็ด

ราชินีดอกหญ้า

admin2

06 มี.ค. 2019

ราชินีดอกหญ้า l E-shann Classic Music [ MV official ]

ทาง

นิตยสาร ทางอีศาน

10 ก.พ. 2019

เทียวทางให้สุดเส้น อย่าถอยหลังให้คนย่ำตายกะตายหน่าพุ้น คนจั๊งญ่องว่าหาญ

วิดีโออีสานพาเที่ยว

อีสานพาเที่ยว

เที่ยวจิม ทอมป์สัน ฟาร์ม

11 พ.ย. 2019

งาน “สายธารวัฒนธรรมเพื่อชีวิต ลิขิตผ่านกาลเวลา ฯ” ทัวร์วัฒนธรรมอีศาน – เที่ยงวันที่ 30 ถึงงานคอนเสิร์ต

08 พ.ย. 2019

กิจกรรมงานสายธารวัฒนธรรมเพื่อชีวิตฯ ทัวร์วัฒนธรรมอีศาน ณ บ้านหัวงัว อ.ยางตลาด จ.กาฬสินธุ์

08 พ.ย. 2019

ฟอสซิลปลาโบราณ “ภูน้ำจั้น” บ้านดงเหนือ ต.เหล่าใหญ่ อ.กุฉินารายณ์ จ.กาฬสินธุ์

06 พ.ย. 2019

โศกนาฏกรรมการก่อเกิดบ้านเหล่าใหญ่ ทัวร์วัฒนธรรมอีศาน – ลึกซึ้งรากเหง้าวิถีพี่น้องผู้ไท

06 พ.ย. 2019

อีสานแซบ

แกงส้มปลาเหนียว

“หลานเหลียน”

12 พ.ค. 2020

อาหารสร้างภูมิต้านทานในยุคสมัยโควิด-19 ระบาด แกงส้มปลาเหนียว คือ แกงส้มแบบอีสานทานคู่กับลาบแค่น และลาบแหลว

ความทรงจำครั้งยังเยาว์

ดวงจันทร์ ศรีหยก

07 เม.ย. 2020

การนำเอาใบย่านางมาปรุงเป็นอาหาร จึงนับเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านแต่ดั้งเดิมที่คิดค้นได้อย่างชาญฉลาด อีกทั้งในเห็ดฟางให้วิตามินซีสูงต่อร่างกาย เป็นอาหารที่ให้คุณค่าทางโภชนาการสูง ดังนั้นในแกงเห็ดฟางใบย่านางหนึ่งจานนั้นจะประกอบไปด้วยผักพื้นบ้านอันมีประโยชน์ต่อร่างกายนานัปการ และจัดได้ว่าเป็นอาหารเมนูสุขภาพอีกจานหนึ่ง

ข้าวปุ้นแกงปู : ความฮักของปู่ส่งสู่หัวใจย่า

“หลานเหลียน”

30 มี.ค. 2020

แกงปูทำจากปูนาและปรุงรสด้วยปลาร้าตามแบบฉบับของอาหารพื้นถิ่น ต่างจาก “น้ำยาปู” ของทางภาคใต้ที่ใช้เนื้อปูทะเลแกงกับกะทิ แล้วปรุงรสด้วยเคยดี หรือกะปิ ข้าวปุ้นแกงปูเป็นอาหารที่ทำได้ง่ายไม่ยุ่งยากเหมาะมากในหน้าหนาว แม้จะดูเป็นอาหารธรรมดาทำได้ง่ายแต่อร่อยล้ำได้ยาก เพราะทุกอย่างขึ้นอยู่กับการคัดสรรวัตถุดิบ ส่วนวิธีทำนั้นก็มีความละเมียดละไมมากพอสมควร จึงจะได้แกงปูดี ๆ สักชาม

นักเขียนทางอีศาน

“เจ้าก็รู้” เวียงจันทราย้ำคำพูดเสียงแจ่มใส “ที่ตระหง่านอยู่ต่อหน้าเจ้า คือเจดีย์พ้นทุกข์ ใครก็ตามที่มุ่งสู่ทางพ้นทุกข์ แต่ละคนดั้นด้นมากราบไหว้องค์เจดีย์ นั้นคือภารกิจพวกเขา ส่วนจะพ้นทุกข์หรือไม่ขึ้นอยู่กับวิธีการของแต่ละคน” ตวัดสายตากลับมาจ้องมองหน้าเหมราชเหมือนจะค้นหาอะไรบางอย่างที่ซ่อนลึกอยู่ในดวงตา “ทั้งเจ้า ทั้งข้า ทั้งองค์เจดีย์และผู้มากราบไหว้ ล้วนแต่มีภารกิจด้วยกันทั้งนั้น และภารกิจยังไม่สิ้นสุด”

เรื่องสั้น : กำแพง

25 ก.ย. 2019

ไอ้ห่า! มึงต่อยกับกูไหม ? ขบวนกลองยาวงานบวชพลันหยุดชะงัก จากขบวนแห่นาคกลับตาลปัตรเป็นสังเวียนมวยอย่างช่วยไม่ได้ หนุ่มเลือดร้อนรุ่นใหญ่ผมสองสีกลับมาท้าตีท้าต่อยกันกลางงานเหมือนเด็กวัยรุ่น

นวนิยาย : กาบแก้วบัวบาน (๕)

ณรงค์ฤทธิ์ ศักดารณรงค์

14 ก.ย. 2019

ข้าไม่มีเวลาได้ท่องเที่ยว ชายชุดขาวพูดด้วยสีหน้าขึงขังจริงจัง “บรรพบุรุษข้าเคยไปทวารวดี และศรีอโยธยา ปู่ข้าท่องลุ่มน้ำบางกอกมาแล้ว พ่อข้าบอกว่า เคยท่องเมืองล้านนา เมืองล้านช้าง แต่พ่อข้าห้ามนักห้ามหนา อย่าท่องเมืองรัตนโกสินทร์” หยุดหายใจ มองจ้องเข้าไปในดวงตาของเหมราชแล้วพูดเสียงหนัก ถ้ากรุงเทพฯ ที่เจ้าพูดถึงเป็นเมืองรัตนโกสินทร์ พ่อข้าห้ามไปเด็ดขาด

นวนิยาย: กาบแก้วบัวบาน (๔)

ณรงค์ฤทธิ์ ศักดารณรงค์

12 ก.ย. 2019

หลังจากเหมราชพลัดหลงมาอยู่ศรีโคตรบูรณ์ ได้เป็นสหายกับเจ้าเชียงรุ้งลูกชายเจ้าเมือง ตกลงรับรักกับเจ้าฟ้าคำหยาด เจอแต่เรื่องราวอันลึกลับงงงวย เหมราชเริ่มเป็นห่วงเรื่องทางบ้าน ธุรกิจ ญาติพี่น้อง เริ่มหาตู้โทรศัพท์เพื่อติดต่อกลับทางบ้าน แต่ไม่พบเจอแต่สิ่งไม่คาดคิดมากมาย พร้อมความในใจของสหายคนใหม่ เจ้าเชียงรุ้ง เหมราชจะรับมืออย่างไรดี

จดหมายจากนักอ่าน

ภารตนิยาย : ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา แปล ตัด ต่อ แต่ง เติม จากคัมภีร์ภาษาสันสกฤต ปรากฤต และทมิฬ

20 เม.ย. 2020

ภารตนิยาย : ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา แปล ตัด ต่อ แต่ง เติม จากคัมภีร์ภาษาสันสกฤต ปรากฤต และทมิฬ โดยเริ่มตั้งแต่เรื่องต่างๆในคัมภีร์พระเวทตั้งแต่ ๔๐๐๐ ปี เรื่อยมาจนถึง มหากาพย์รามายณะ มหากาพย์มหาภารตะ และคัมภีร์ปุราณะต่างๆ ๑๘ คัมภีร์ ซึ่งเล่มสุดท้ายเขียนขึ้นเมื่อ ๑๐๐๐ กว่าปีนี่เอง

จดหมายจากผู้อ่าน

11 ส.ค. 2019

ขอแจ้งให้สมาชิก และพี่น้องปล้องปลายทราบทั่วกันในที่นี้เลยว่า มีข่าวสารข้อเขียนเรื่องราวใด ๆ ให้ติดต่อสำนักที่อยู่กรุงเทพฯ แห่งเดียวเท่านั้นขอบพระคุณคุณพ่อประสาสน์ รวมทั้งคุณพ่อบุญเลิศ สดสุชาติ ในความเมตตาส่งข้อเขียนและคำพรมาให้ชาวคณะทางอีศานเป็นประจำครับ

จดหมาย

13 มี.ค. 2019

นิตยสารทางอีศานได้มอบความรักและเมตตาต่อผมและคณะ ในการจัดพิมพ์ “บันทึกการสำรวจวิถีชีวิตลุ่มน้ำเสียวใหญ่” ผมรู้สึกซาบซึ้งเป็นอย่างมาก จนไม่อาจที่จะสรรหาคำพูดใดมาพรรณนาได้

ใบหน้านักอ่าน ทางอีศาน

07 มี.ค. 2019

แม่ใหญ่หนา พิบูล อายุ 84 ย่าง ชาวบ้านป่าสังข์ อ.จตุรพักตรพิมาน จ.ร้อยเอ็ด จบ ป.4 “ภาษาไทยนี่แข่งได้ ภาษาอื่นถ้าได้เรียนกะสิได่คือกัน” แม่ใหญ่ว่า แม่ใหญ่ตำหมากกินแล้วมานั่งอ่านทางอีศาน ไล่ไปตั้งแต่หน้าคณะผู้จัดทำ สารบาญ . . .