บทร้อยกรองของพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ๒๕-๒๘
(สิริจฺนโท จันทร์) พ.ศ. ๒๓๙๙ – ๒๔๗๕
ทางอีศาน ฉบับที่ ๑๓ ปีที่ ๒ เดือนพฤษภาคม ๒๕๕๖
คอลัมน์: โลกนิติคำกาพย์ภาษาลาว
Column: Law Of The World Poem in Lao
๒๕. ชายโสภาใจเย็นนักปราชญ์
ชายฉลาดหลีกเว้นคนผิด
คนใช่มิตรผูกจ่องกรรมเวร
คนมีเข็ญหาคุณบ่ได้
คนทุกข์ใฮ่เกี่ยวหญ้าหาฟืน
บ่ฝ่าฝืนผิดเถียงดูหมิ่น
๒๖. คิดสู่ถิ่นทั่วโลกโลกา
กะปูนาหาหัวบ่ได้
ไผหาให้เลี้ยงท้องเขาเอง
พวกสัปโปงูเขียวงูเห่า
ขึ้นต้นไม้เสือกแล่นตามดิน
ตีนบ่มีแล่นไวปานม้า
แม่ไก่กล้านมจู้อยู่ใส
แม่นผู้ใดส่อยมันเลี้ยงลูก
อย่าดูถูกชาติลูกคนชาย
คราวจิบหายดูแคนบ่ชอบ
๒๗. ให้ประกอบสงเคราะห์สงหา
ในเวลาเขาจนเขายาก
เขาลำบากทุกข์ยากแล่นเถิง
อย่าเหิงสาความหลังความเก่า
ชาติงูเห่าคนถ่อยคนพาล
ให้สงสารส่างมันยามฮ่าย
ส่อยดับฮ่อนยามเมื่อไฟเผา
หวังเอาบุญชาติชายใจกว้าง
๒๘. คึดให้ฮู่ตัวเปรียบแผ่นดิน
ชาติแผ่นดินแน่นหนาบ่คาด
คนพลาดล้มลงเลื่อยบ่เซา
คนใจเบาชังดินด่าป้อย
คนใจน้อยตัวล้มด่าดิน
ด่าแผ่นดินบ่หนีดินได้
เพิ่นเปรียบไว้นักปราชญ์ใจบุญ
ไผทำบุญทำกรรมทำโทษ
บ่โกรธให้ยามฮ่อนแล่นหา
บ่ถือสาคนผิดคนพลาด