คำโตงโตย: ทางหลวง
ทางอีศาน ฉบับที่ ๘ ประจำเดือนธันวาคม ๒๕๕๕
คอลัมน์: คำโตงโตย
Column: Eshan Saying
ผู้เขียน: ดร.ปรีชา พิณทอง
ทางหลวงกว้าง
สังมาเทียวตั้งแต่ขอก
หมกปลาแดกตั้งโจ้โก้
สังมาจ้ำตั้งแต่ตอง
(ผญาโบราณ)
ดร.ปรีชา พิณทอง อธิบายว่า ทางหลวงคือ ทางเส้นใหญ่ ทางเส้นใหญ่นั้นพระพุทธเจ้าถางไว้เพื่อให้พุทธบริษัทเดินตาม ทางเส้นใหญ่ได้แก่มรรคแปด มี สัมมาทิฏฐิ ความเห็นชอบ เป็นต้น มี สัมมาสมาธิ – ตั้งใจชอบ เป็นเส้นสุดท้ายพระองค์เดินตามทางใหญ่นี้จึงได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า แล้วสอนให้พุทธบริษัทเดินตาม ผู้เดินตามก็มี ไม่เดินตามก็มี บางคนไพล่ไปเดินขอก คือเดินตามเส้นทางที่เต็มไปด้วยขวากหนาม อันได้แก่ อัตตกิลมถานุโยค และกามสุขัลลิกานุโยค ดังนั้นแทนที่พุทธบริษัทจะได้จ้ำปลาแดกหมก แต่กลับไปจ้ำใบตองหมกปลาแดก.
