มาคุยมาลำดับความกัน
Editorial : บทบรรณาธิการ
นิตยสาร “ทางอีศาน” ฉบับที่ ๔๘
ปีที่ ๔ ประจำเดือนเมษายน ๒๕๕๙
ฉบับ: ซำบายดีปีใหม่อุษาคเนย์
มาคุยกัน มาลำดับความด้วยกันว่า ๔๐ – ๕๐ ปีที่ผ่านมา บ้านเมืองของเราเป็นอย่างไร?
ผู้คนพลเมืองยังเดินเท้า ขี่เกวียนไปตามซอกโตรกโคกเนิน ท่ามกลางป่าช้างดงเสือ ยามแล้งมีสระสาธารณะและบ่อนํ้าขุดเป็นจุดนัดพบ ตะเกียงเจ้าพายุคือความตื่นตายามคํ่าคืน
ต่อมาพัฒนาจากบ้านไม้เป็นบ้านปูน มีนํ้าประปาบาดาล มีจักรยานขี่ มีมอเตอร์ไซค์ แล้วก็มีรถยนต์ จากถนนลูกรังเป็นลาดยาง มีไฟฟ้าติด ๆ ดับ ๆ ใช้ ได้ฟังวิทยุ ได้ดูทีวีขาว-ดำ แล้วก็ทีวีสี มีตู้เย็นใช้แช่นํ้าดื่ม ใช้ถนอมเนื้อหนูนาที่ไปล่ามาไว้กินได้หลายวันขึ้น มีเตาแก๊สแทนการก่อฟืนไฟ มีโทรทัศน์ติดสัญญาณดาวเทียม มีมือถือ มีเครื่องคอมพิวเตอร์ มีอินเตอร์เน็ตใช้
ท่ามกลางความศรีวิไล มีสุขศาลา-อนามัย-โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล มีการศึกษาระดับอนุบาล-ประถม-มัธยม หลายคนได้ไปเรียนต่อระดับวิทยาลัย-มหาวิทยาลัย ในเมืองใหญ่ เส้นทางอาชีพหลากหลายขึ้น แต่ในขณะเดียวกันที่ดินทำกินก็หดเหลือน้อย ต้นไม้ถูกสัมปทานตัดขาย นํ้าตามแหล่งธรรมชาติตื้นเขิน การปลูกพืชเชิงเดี่ยวเพื่อขายทำลายหน้าดิน ราคาไม่แน่นอน ซํ้าถูกคดโกงสารพัดรูปแบบ
จากวิถีชีวิตที่เก็บหาผักหญ้าล่าสัตว์ได้เองก็ลดน้อยแทบจะหมดสิ้นแล้ว คนส่วนใหญ่ที่อยู่กันอย่างอบอุ่นในชุมชนก็ถูกกระชากออกไปทำงานรับจ้างทำงานภาคบริการและเข้าโรงงาน งานบุญประเพณีถูกภาครัฐนำไปสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ แม้การทำนาปลูกข้าวที่ก่อเกิดวัฒนธรรมร้อยรัดจิตวิญญาณและอุดมการณ์ ก็กำลังไถเกี่ยวกันอย่างหยาบ ๆ เพื่อเม็ดเงินกำไรแม้เพียงน้อยนิด แต่การกระทำเหล่านี้กำลังหั่นสายแนนแห่งมิ่งและขวัญของชุมชนของผู้คนให้ขาดสะบั้น เราจะสร้างหาสิ่งวิเศษใดมาทดแทนได้
อีก ๔๐ – ๕๐ ปีข้างหน้าอะไรจะเกิดขึ้น?
เรากำลังขยายถนนให้กว้างขึ้น รถยนต์รถไฟวิ่งได้เร็วขึ้น ค่าโดยสารเครื่องบินราคาถูกลง เรากับประเทศเพื่อนบ้านจับมือกันเป็นประชาคมอาเซียนมีการเปิดเขตเศรษฐกิจพิเศษ สิ่งเหล่านี้ทำให้เราสมบูรณ์พูนสุขขึ้นหรือไม่ โลกแห่งการสื่อสารยุค 4G 5G ได้นำความรู้ความบันเทิงใดมาให้เราบ้าง
ที่เห็นกันอยู่ก็เช่นห้างสรรพสินค้าของทุนชาติและทุนต่างชาติ ได้เข้ามาโกยเอาเงินออกไปจากท้องถิ่นวันละเป็นแสนเป็นหลายล้าน ที่เห็นกันอยู่ก็ตามซอกซอยในหมู่บ้านคนเฒ่าคนแก่รับภาระเลี้ยงลูกหลานมากขึ้น ผู้คนไม่มีความมั่นคงในอาชีพการงานและถูกลอยแพตกงาน
สถานการณ์บ้านเมืองกำลังดำเนินไปอย่างฝุ่นตลบเช่นนี้ เราต้องคุยกัน ต้องลำดับความกันให้มากขึ้น นอกจากเพื่อไม่ให้ถูกพัดพาไปตามกระแสอย่างไม่รู้เหนือรู้ใต้แล้ว พวกเราต้องยืนต้านสร้างกระแสหนทางใหม่ ๆ ที่สดใสสวยงามขึ้นด้วย
น้อมจิตคารวะ
บรรณาธิการอำนวยการ
