ประสิทธิ์ ไชยชมพู
ประจำคอลัมน์: คำถิ่นกลิ่นอายแขฺมร์
“เขาบังภู” อีกหนึ่งนามสมมุติ เสมือนล้อตนเองในความพยายามข้ามสิ่งบดบังความรู้มหึมาดุจภูเขา แม้นไต่ข้ามมาได้สักหน่อย ก็ยังเห็นความรู้อีกมากกองทะมึนอยู่ มิอาจทลายย่อยลงได้หมด…ไม่แม้แต่เชิงภู
แม้นจะเกิดและเติบโตในภาคอีศานตอนล่างของประเทศไทย แต่ก็เพิ่งจะหันมาสนใจให้คุณค่าภาษาถิ่นทั้งหลายอย่างจริงจังไม่นานนัก ทั้ง ๆ ที่ญาติผู้ใหญ่ฝ่ายแม่เป็นกลุ่มลาวอีศานสืบร่วมเชื้อสายเดียวกับลาวศรีโคตรบูรณ์พู้นได้คลุกคลีญาติฝ่ายลาว(แม่นั้นพูดลาวสำเนียงถิ่นบุรีรัมย์กรอกหูทุกเมื่อเชื่อวัน) และเพื่อนมีทั้ง ลาว, เขมร และกูย “ได้ยิน” สำเนียงศัพท์ภาษาถิ่นเสมอ…แต่ไม่ได้ฟัง!
ไม่ฟัง เพราะถือตัวเป็นไทย เรียนภาษาไทย พูดไทยในชั้นเรียน กระนั้น ในชีวิตประจำวันแทบทั้งหมด แต่เล็กแต่น้อยผมก็พูดสำเนียงไทเดิ้ง – ไทดา(ไทบุรีรัมย์-โคราช) ในกลุ่มตระกูลภาษาไท-กะได ซึ่งสำเนียงใกล้เคียงมากกับภาษาไทถิ่นตราด, จันทบุรี, ระยอง
เมื่อเงี่ยหูตั้งใจฟัง ก็พบเสน่ห์ในสำเนียง ยิ่งกว่านั้นได้พบคุณค่าศัพท์เก่า ๆ ทั้งหลายของบรรดาภาษาถิ่นแดนนี้ เมื่อลงมือศึกษาอ่านจดจำและวิเคราะห์เชื่อมโยง “ภาษา” กับประวัติศาสตร์ชาติ ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น มุขปาถะเรื่องเล่าและภูมิปัญญาสั่งสมในบุคคลผู้เฒ่าเก่าแก่ ก็ดั่งได้เจอกุญแจไขรหัสปริศนาคำที่พบอย่างเปิดเผย แต่ไม่รู้หมายถึงอย่างไรแน่
๕ ปีเริ่มสนใจ เรียนภาษาเขมรกับครูพระอาจารย์ชาวเขมร ประมาณ ๑๐๐ ชั่วโมงเศษ และฝึกอ่านตำรา ฝึกเขียนภาษาเขมรด้วยตัวเอง ประกอบกับความสนใจประวัติศาสตร์ มานุษยวิทยา ชาติพันธุ์ และโบราณคดี จึงได้นำมาใช้เชื่อมโยงตอบโจทย์แต่ละบทได้อย่างน่าพอใจขั้นหนึ่ง
รูปนามสมมุติภายใต้สังขารใกล้กึ่งศตวรรษ ผมยังพอจะทำงานวรรณกรรมได้บ้าง ด้านสารคดีประวัติศาสตร์การเมืองร่วมสมัย เรื่องสั้น บทกวี ในนามสมมุติ “ไศล ภูลี้” แลอนาคตก็หวังว่าจะยังมีไฟพร้อมสติปัญญาจะเขียนแนวนวนิยายออกมาได้บ้าง
เฉพาะคอลัมน์คำถิ่นกลิ่นอายแขฺมร์ประจำการ ณ ทางอีศานฉบับเดียว เชื่อว่าจะยังเขียนต่อไปได้อีก ๓ ปี จะเป็น ๓ ปีหลังที่ไม่น่าเบื่อเกินไป หากจะได้สื่อสารกับมิตรรักนักอ่าน หากท่านใดสนใจจะแลกเปลี่ยนข้อมูล ความคิดเห็น ข้อเสนอแนะเรื่องอื่นๆ เช่นพื้นที่หมู่บ้านที่ต้องการรู้ความหมาย ก็สามารถสื่อสารถึงผมได้ทางอีเมล์ pcprasit@gmail.com
หรือเป็นเพื่อนในแฟนเพจเฟซบุ๊ค “ประสิทธิ์ ไชยชมพู” เราก็จะสื่อสารแลกเปลี่ยนอย่างสร้างสรรค์กันได้อย่างราบรื่น ขอความสวัสดิภาพและความสำเร็จในสิ่งปรารถนาจงบังเกิดแก่มิตรนักอ่านเพื่อนร่วม “ทางอีศาน” ทั้งหลายด้วยเทอญ สาธุ สาธุ สาธุ
