ปิดเล่ม ทางอีศาน 98
คนเราอาศัยพึ่งพาธรรมชาติสิ่งแวดล้อมทุกอย่าง แต่ในขณะเดียวกันก็ทำลายสภาวะธรรมชาติไปพร้อม ๆ กันด้วย คนเราดูเหมือนมีความเจริญก้าวหน้าทางความรู้ คล้ายกับว่ามี “ความคิด” ที่ดีงามมากขึ้น แต่สภาวะธรรมชาติกลับเลวลง คนเราทำลายธรรมชาติมากขึ้น ทำร้ายคนเรากันเองมากขึ้น
จนในที่สุด “คน” ก็อาจสูญสิ้นเผ่าพันธุ์…
ประเทศไทยเมื่อร้อยกว่าปีที่แล้ว เคยมีสภาวะธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ แต่ปัจจุบันกำลังเสื่อมโทรมลงอย่างมาก
ปีนี้ ถ้าไม่มีโรคโควิด-19 ระบาด ภัยธรรมชาติที่จะร้ายแรงที่สุดก็คงจะเป็นภัยแล้ง อย่างตอนนี้แม่น้ำยมแห้งเหือดไปทั้งสายแล้ว
และอนาคตข้างหน้า สภาวะธรรมชาติของประเทศไทยจะเกิดสภาพอย่างไร เราจะป้องกันแก้ไขกันอย่างไร ใครจะตอบได้
นอกเหนือจากภัยธรรมชาติแล้ว ประเทศไทยจะแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจกันอย่างไร
ปัญหาสืบเนื่องจากโรคระบาดโควิด-19 ที่เราต้องกู้เงินมาจ่ายเยียวยาผู้คนไปถึงเกือบสามสิบล้านคน
ปัญหาแก้ไขภาวะล้มละลายของบริษัทการบินไทย ที่ยังหลงใหลไปว่าเป็นสายการบินแห่งชาติ และจะต้องอุ้มเอาไว้ตลอดกาล
และนี่ก็เป็นแค่ปัญหาเฉพาะหน้าเท่านั้น ยังมีปัญหาใหญ่ที่จะต้องเผชิญอีกมาก เช่น ปัญหา EEC เศรษฐกิจภาคตะวันออก ที่จะออกหัวออกก้อยกันอย่างไร แผนเศรษฐกิจที่ฝันว่าจะพัฒนาขึ้นได้ จะเกิดเป็นจริงหรือไม่
นอกจากปัญหาภัยธรรมชาติ ปัญหาเศรษฐกิจ ที่คุกคามอยู่แล้ว ปัญหาใหญ่ของคนเราก็คือปัญหาการเมือง เกือบทุกประเทศล้วนมีปัญหา คนเราต้องการความเป็นธรรมในสังคม แต่ก็มักจะไม่สมหวัง สาเหตุคือความเป็นคนนั่นเอง
ไม่มีระบบการเมืองที่ดีสมบูรณ์ และไม่มีคนที่ดีสมบูรณ์นั่นเอง