มหากาพย์มาบตาพุดสุดทวาย
ทางอีศาน ฉบับที่ ๗ ประจำเดือนพฤศจิกายน ๒๕๕๕
คอลัมน์: อุษาคเนย์เห่กล่อม
Column: Southeast Asian Lullaby
ผู้เขียน: จินตรัย
ใต้ฟ้าสีครามอร่ามใส แม่น้ำน้อยใหญ่ไหลรินพืชพรรณธัญญาหารซับซ่อนในหุบพงชายเลน ริมธาร ส่ำสัตว์น้อยใหญ่หลายหลากมากมี ขจีสีสันพรรณพืชหลากหลายพรายพันธุ์ อุดมมั่งคั่ง สั่งสมยาวนานจากบรรพชนจวบจนยุคสมัยอันใสซื่อ สื่อกรุ่นไออบอุ่นสุนทรี
สภาพสวยงามสดใสในธรรมชาติ ในแง่ของเศรษฐกิจและการเมืองมองว่าเป็นสิ่งที่เปล่าประโยชน์ จะต้องทำให้มีมูลค่าขึ้นมา เพื่อดลบันดาลให้ตัวเลขศักดิ์สิทธิ์นั้นอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานสากล อะไรจะศักดิ์สิทธิ์เท่าตัวเลขแห่งบันดาลบ่งชี้ความเชื่อสำเร็จรูปอย่าง GDP ได้อีกเล่า นั่นคือมาตรฐานที่ใครมิอาจจะทำลายลงได้เพราะความสงบสุขทางใจ และความเอิบอิ่มพึงปีติกับสภาพแวดล้อมที่เรียบง่ายนั้นเป็นเพียงจิตวิญญาณว่างเปล่า มิอาจตีค่าราคาเป็นปริมาณเงินตราเป็นตัวเลขบ่งชี้ชัดเจนได้เลย ตัวเลขแห่ง GDPเป็นความจริงลวงที่รัฐบาลทุกประเทศใฝ่ฝันนำมาอ้าง เพื่อพัฒนาความศิวิไลซ์ไฮเทคได้อย่างชอบธรรม อันก่อให้เกิดโครงการใหญ่มหึมาไล่ล่ากวาดต้อนชุมชน รากเหง้าภูมิปัญญาดั้งเดิม และปัจเจกชนให้ตกชายขอบสู่มุมอับนับไม่ถ้วน
แต่นั่นมันก็เป็นกระแสสากลโลกแห่งยุคสมัยที่เรามิอาจจะปฏิเสธเสียแล้ว
ชายฝั่งทะเลอันดามัน โดยเฉพาะในผืนแผ่นดินเมียนม่าร์ปัจจุบันนั้นกำลังเนื้อหอม การเปิดกว้างทางการเมือง การสื่อมวลชน การเศรษฐกิจและอื่น ๆ ที่รัฐบาลเมียนม่าร์กำลังหวังจะก้าวกระโดด ฝ่าข้ามปัญหาต่าง ๆ ที่เคยพะรุงพะรังเข้าสู่การเป็นสมาชิกที่ไม่ล้าหลัง มีศักยภาพการแข่งขันในบรรยากาศประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนที่กำลังถาโถมเข้ามา
ประเทศไทยในฐานะพี่ใหญ่ในอดีตที่เป็นต้นคิดการก่อตั้งสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้หรือ ASEAN ขึ้นมาเมื่อ ๔๕ ปีก่อนนั้นมาถึงปัจจุบันความได้เปรียบในการแข่งขันประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนนั้นแทบจะเรียกได้ว่ายังไม่กล้าพูดได้เต็มปากเต็มคำนัก เพราะด้านภาษาอังกฤษเรายังไม่พร้อมนี่คือผลพวงแห่งความภูมิใจจอมปลอมที่เคยสั่งสอนว่าเราไม่เคยตกเป็นเมืองขึ้นฝรั่งจนละเลย ความปรองดองในชาติที่ยังเป็นปัญหาเรื้อรัง และความตื่นตัวเตรียมพร้อมอย่างแท้จริงของคนไทยส่วนใหญ่ แต่ด้วยโครงการใหญ่มหึมาอย่าง ?โครงการท่าเรือน้ำลึกและนิคมอุตสาหกรรมทวาย? เป็นความร่วมมือของเอกชนไทย (บริษัทอิตาเลียนไทย ดีเวล๊อปเมนต์ จำกัด (มหาชน) กับรัฐบาลเมียนม่าร์ ซึ่งริเริ่มโดยรัฐบาลไทยชุดก่อนที่ส่งทอดมานั้นทำให้ประเทศไทยมีความได้เปรียบในการแข่งขันเกิดขึ้นมาทันที จนเป็นที่อิจฉาของมหาอำนาจเอเชียอย่างจีน ญี่ปุ่น และเพื่อนบ้านอาเซียนทั้งหลาย เพราะอะไรหรือ ?
เพราะถือเป็นโครงการอภิมหึมาด้วยความร่วมมือระหว่างไทยกับเมียนม่าร์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อการพัฒนาอุตสาหกรรมในภาคส่วนต่าง ๆตลอดจนพัฒนาเส้นทางการเดินทาง และคมนาคมขนส่งเพื่อประโยชน์ในการขนส่งสินค้า มีวงเงินลงทุนทั้งสิ้น ๔ แสนล้านบาท ซึ่งถือว่าเป็นโครงการที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาคนี้และในทศวรรษนี้ก็ว่าได้ พื้นที่โครงการตั้งอยู่ทิศตะวันตกเฉียงใต้ของสหภาพพม่า ห่างจากเมืองทวาย ประมาณ ๓๐ กิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ถึง ๒๕๐ ตารางกิโลเมตร หรือ ๑๕๖,๒๕๐ ไร่ อันประกอบด้วยท่าเรือน้ำลึก ๒ ท่า ส่วนที่เป็นนิคมอุตสาหกรรมส่วนที่พักอาศัย ส่วนราชการ และส่วนอำนวยความสะดวกต่าง ๆ รวมทั้งมีพื้นที่ริมทะเลเป็นแนวหาดทรายมีความยาวมากกว่า ๑๒ กิโลเมตร ด้วยเรามีต้นทุนประสบการณ์มาจากการบริหารจัดการท่าเรือแหลมฉบัง และนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุดเป็นอย่างดีมาแล้วนั้นย่อมได้เปรียบหลายช่วงตัวอันจะเชื่อมโยงเอื้อหนุนกันและกันอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีแผนปฏิบัติการก่อสร้างแบ่งเป็น ๓ ระยะในช่วง ๑๐ ปี ได้แก่
ระยะที่ ๑ (ปี ๒๕๕๔ – ๒๕๕๘) : ครอบคลุมท่าเรือด้านใต้ ถนนเชื่อมโยงทวาย – ชายแดนไทย / เมียนม่าร์ ๔ ช่องจราจร ด่านพรมแดน ถนนเชื่อมโยงสนามบินทวาย อ่างเก็บน้ำขนาด ๙๓ ล้านลูกบาศก์เมตร โรงไฟฟ้าถ่านหิน ถนนในเขตนิคมอุตสาหกรรมและระบบระบายน้ำ ระบบประปาโรงบำบัดน้ำเสีย ที่พักอาศัย พื้นที่ส่วนราชการแบบเบ็ดเสร็จ (One-Stop Service) และ Township
ระยะที่ ๒ (ปี ๒๕๕๖ – ๒๕๖๑) : ครอบคลุมถนนในเขตนิคมอุตสาหกรรมและระบบระบายน้ำ
เพิ่มเติม ถนนเชื่อมโยงทวาย – ชายแดนไทย / เมียนม่าร์ ขยายเป็น ๘ ช่องจราจร สร้างศูนย์การค้าและสิ่งอำนวยความสะดวกอื่น ๆ
ระยะที่ ๓ (ปี ๒๕๕๙ – ๒๕๖๓) : ครอบคลุมท่าเรือด้านเหนือ ถนนในเขตนิคมอุตสาหกรรมและระบบระบายน้ำเพิ่มเติม รถไฟ สายส่งไฟฟ้า ท่อก๊าซและท่อน้ำมันเชื่อมโยงประเทศไทย
ท่าเรือน้ำลึกทวายจะเป็น New Land Bridge ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อันจะเป็นเครื่องมือในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจที่สำคัญของภูมิภาคอาเซียน เนื่องจากมีศักยภาพในการเป็นประตูการค้าฝั่งตะวันตกของภูมิภาคและเป็นสะพานเชื่อมโยงเศรษฐกิจและการค้าระหว่างเอเชียตะวันออกกับประเทศในฝั่งตะวันตก (เอเชียใต้ ตะวันออกกลาง และยุโรป) โดยคาดว่าจะสามารถเพิ่มอัตราการเติบโตของผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ (GDP) ของไทยอีกประมาณร้อยละ ๑.๙ ในเบื้องต้น ทั้งจะไต่ระดับขึ้นไปอีกด้วย และจะเป็นจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญในการกระจายสินค้าในระดับโลก สามารถเชื่อมโยงตลาดยุโรป อัฟริกาตะวันออกกลาง และเอเชียใต้ มาทางมหาสมุทรอินเดียและทะเลอันดามัน ซึ่งแต่เดิมสินค้าที่ส่งไปยุโรป อัฟริกา หรือตะวันออกกลางจะต้องผ่านทางช่องแคบมะละกา ทำให้ใช้ระยะเวลาในการขนส่งนานถึง ๑๖ – ๑๘ วัน หากท่าเรือน้ำลึกทวายแล้วเสร็จจะช่วยร่นระยะเวลาการขนส่งในปัจจุบัน ซึ่งหากขนส่งจากทะเลจีนใต้มายังทะเลอันดามัน หรือจากเวียดนามมายังท่าเรือน้ำลึกทวายนี้จะใช้เวลาเพียง ๖ วัน ซึ่งถ้ามีรถไฟความเร็วสูงที่ผ่านภาคอีสาน ผ่านสะพานมิตรภาพไทย – ลาวที่นครพนมสู่ฝั่งทะเลจีนใต้เป็นจริงอาจใช้เวลาสั้นกว่านี้ ทำให้ช่วยลดระยะทางทั้งเวลาการขนถ่ายสินค้า และลดค่าใช้จ่ายในการกระจายสินค้าได้มหาศาล
อย่างไรก็ตาม โครงการท่าเรือน้ำลึกและเขตอุตสาหกรรมพิเศษทวาย ซึ่งกำลังพัฒนาในพื้นที่นาบูเล (Nabule) เขตเยบิว (Yebyu) เมืองทวายในแคว้นตะนาวศรีนี้ว่าจะมีบทบาทสำคัญด้านการค้าและการขนส่งในภูมิภาค นอกจากนี้ ยังอ้างว่าการพัฒนาจะช่วยสร้างงานสำหรับประชาชนที่อาศัยอยู่ในเขตเศรษฐกิจพิเศษนี้ พื้นที่นาบูเล เป็นสถานที่ที่ยังคงยึดถือแบบแผนประเพณีดั้งเดิม ทั้งภาษาต้นกำเนิดของทวาย มีเจดีย์ที่มีความสำคัญทางประวัติศาสตร์มากมาย เป็นเมืองเก่าแก่ และมีมรดกอันล้ำค่าทางประวัติศาสตร์ที่ประเมินค่ามิได้หมู่บ้านขนาดใหญ่ต่าง ๆ ในที่นี้ประกอบขึ้นจากบ้านเรือนนับร้อยหลังคาเรือน พื้นที่อุดมไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติซึ่งชาวบ้านได้พึ่งพามาตลอดหลายชั่วชีวิต มีประชาชนอาศัยอยู่มากกว่า ๓๒,๐๐๐ คนใน ๒๐ หมู่บ้าน สมาคมการพัฒนาทวาย (Dawei Development Association) ได้ทำการสำรวจ และพูดคุยกับชาวบ้านในพื้นที่ และนี่คือความต้องการของพวกเขาที่มีต่อโครงการท่าเรือน้ำลึกและเขตอุตสาหกรรมพิเศษทวาย
๑. เราต้องการให้โครงการฯสร้างผลประโยชน์อันดีกับประชาชนในแคว้นตะนาวศรี ประเทศของเรา และประเทศอื่น ๆ ฉะนั้น เราจึงปรารถนาที่จะเห็นโครงการฯยึดถือแนวทางการพัฒนาสีเขียวอย่างยั่งยืน
๒. เราต้องการให้โครงการฯดำเนินการตามข้อพิจารณาที่ยึดเอาความปรารถนาของประชาชนในพื้นที่เป็นสำคัญ เพื่อที่จะหลีกเลี่ยงการทำลายวิถีชีวิตและความมั่นคงจากการที่ต้องถูกโยกย้ายออกจากพื้นที่ เราต้องการให้โครงการฯไม่สร้างอันตรายใด ๆ ต่อที่ดินและวัฒนธรรมของเรา หากทรัพย์สินของชาวบ้าน เช่น บ้านเรือน ที่ดิน และไร่สวนได้รับผลกระทบ ต้องมีการพูดคุยปรึกษาหารือกับชาวบ้าน และค่าชดเชยจะต้องคำนึงถึงจำนวนที่ถูกต้องและกรอบระยะเวลาด้วย
๓. เพื่อที่จะป้องกันการลงทุนต่างชาติที่จะสร้างภัยอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนในพื้นที่ จะต้องทำ การประเมินผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อม และการประเมินผลกระทบทางสังคม ในมาตรฐานที่ทำกันในระดับสากลก่อนที่โครงการฯจะเริ่มขึ้น และประชาชนในพื้นที่ควรได้รับการแจ้งเกี่ยวกับผลการศึกษานั้น ๆและได้รับการปรึกษาหารือด้วย
๔. เพื่อการพัฒนาสีเขียวอันยั่งยืน ผลประโยชน์และความต้องการของประชาชนในพื้นที่ควรได้รับการพิจารณา และพูดคุยถกเถียงกันระหว่างกลุ่มประชาสังคมอิสระต่าง ๆ องค์กรพัฒนาเอกชน หน่วยงานด้านการพัฒนาของสหประชาชาติ ผู้มีอำนาจที่เกี่ยวข้องและผู้พัฒนาโครงการฯดูเพิ่มเติม
ชาวทวายจัดกิจกรรมต้านโครงการท่าเรือน้ำลึกและนิคมอุตสาหกรรมพิเศษทวายนี้ขึ้นในหลายพื้นที่ และที่หมู่บ้านกาโลนท่าทวงถามท่านผู้นำ?เต็ง เส่ง? ถึงบัญญัติหลัก ๔ ข้อนั้นเกี่ยวกับการลงทุนของต่างชาติ
นี่คือ บางตัวอย่างของสงครามแห่งไม้ซี่งัดไม้ซุง ภูมิปัญญาดั้งเดิมกับอภิปัญญานวัตกรรมจะเกิดขึ้นไปทั่วอุษาคเนย์ท่ามกลางบรรยากาศประชาคมอาเซียนที่กำลังปะทุนี้
ใต้ฟ้าสีเทาอึมครึมทึมสลัวลางเลือน แม่น้ำน้อยขุ่นคลั่กสายน้ำใหญ่ขุ่นข้นปนเปื้อนซ่อนซับขับสารเคมีหลากหลาย ตะกอนสารปรอทพรอดตะกั่วและอื่น ๆ ระบายจากท่อโรงงานน้อยใหญ่มากมีสีสันพรรณพืชถูกทลาย ส่ำสัตว์น้อยใหญ่ถูกไล่ล่าราษฎรตาดำ ๆ ถูกไล่ต้อนเข้าประตูโรงงานอย่างเชื่อง ๆ ที่อบอวลมวลอากาศฉุนขุ่นทึมเทาเงาร่างปางตาย ขยายพิษสง คงคลั่งฝังลึกจิตวิญญาณแห่งอำนาจการเมือง และธุรกิจทับซ้อนซ่อนเงื่อนเบือนบิด ผลิตผลยุคศิวิไลซ์ไฮเทค เติบอัตตา ค้ากิเลสเผ็ดร้อนตัณหา บ้าคลั่ง ในเล่ห์กลซับซ้อนจากยุคสมัยไปชั่วกัปกัลป์.
ขอขอบคุณ ภาพและข้อมูลจาก
http://www.facebook.com/media/set/
http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid
http://dtad.dti.or.th/index.php
http://www.logisticsdigest.com
http://www.komchadluek.net
http://www.bangkokbiznews.com
