“ส่องซอด” โดย ต้อง บุตรศรีชา – ผู้ใหญ่บ้านแห่งหมู่บ้านอีสาน จิมฯฟาร์ม ปักธงชัย
“ส่องซอด”
โดย ต้อง บุตรศรีชา – ผู้ใหญ่บ้านแห่งหมู่บ้านอีสาน จิมฯฟาร์ม ปักธงชัย
หากใครขับรถไปตามถนนสายมิตรภาพ (ทางหลวงหมายเลข 2) พอเลยสระบุรี ผ่านโรงปูนแล้วขึ้นเขาตรงข้ามค่ายลูกเสือเพชรรัตน์ จะเข้า อ.มวกเหล็ก จะเห็นร้านขาย “น้องวัว ราวนม” กว่า 10 เจ้า ตามขอบถนนรายทาง และมีเพื่อน ๆ เคยถามเกี่ยวกับเรื่องนี้ เลยขอถือโอกาสบอกเล่าให้ฟัง ดังนี้นะครับ
คำว่า “น้องวัว” คือ รกวัว นั่นเอง แต่คนลาวอีสานชอบเรียกว่า น้องวัว เพราะเมื่อแม่วัวออกลูกวัวมาแล้ว”รกวัว”จะออกมาตามหลัง จึงเป็นที่มาของคำว่า “น้องวัว”
ทำไมต้องมีคำว่า “คลอด 100 %” เป็นเพราะว่าการจะได้น้องวัวมากินนั้นมี 2 ทาง คือ “วัวออกลูก” ตามกำหนด ซึ่งน้องวัวที่ได้มาแบบนี้จะสมบูรณ์ หมากไข่สา รากกล้วย และชิ้นส่วนอื่น ๆ เวลาเอาไปประกอบอาหารจะอร่อยมาก ส่วนการได้มาของน้องวัวอีกวิธีหนึ่ง คือ การฆ่าวัวตัวเมียเพื่อกินเนื้อ แต่ไม่รู้ว่าวัวกำลังท้อง ซึ่งวิธีนี้ก็จะได้ลูกวัวและน้องวัวที่ไม่ครบกำหนด การนำไปประกอบอาหารจะไม่ค่อยอร่อยครับ และหากเป็น “ควายออกลูก” ก็จะเรียกว่า “น้องควาย” ครับ
แล้วทำไมจึงมี “น้องวัว” ขายแถว ๆ อ.มวกเหล็ก อ.ปากช่อง เป็นเพราะบริเวณพื้นที่ดังกล่าวเลี้ยงวัวนม จึงมีวัวนมออกลูกบ่อย ๆ คนขายจึงไปรับมาขายให้กับคนอีสานที่ขับรถกลับบ้าน หรือคนที่ชอบบริโภคน้องวัว
การนำน้องวัวไปประกอบอาหาร คนลาวอีสานจะแกงอ่อมใส่ผักอีเลิด (ใบชะพลู) ต้นหอม ผักชีลาว ผักกาดดอก (ผักกวางตุ้ง) โดยใส่ผักเยอะ ๆ จะได้กินหลายคนเพราะเป็นอาหารที่หายาก ส่วนการนำไปนึ่งจิ้มแจ่วนั้น เพิ่งมาทำกันช่วงหลัง ๆ และมักจะเป็นคนภาคอื่นนำไปทำกินตามที่ตนเองชอบครับ
ส่วนคำว่า “ราวนม” คนลาวอีสานบ้านผมจะคุ้นเคยกับคำว่า “พวงนม” มากกว่า ซึ่งจะได้จากการฆ่าวัวตัวเมีย เนื้อตรงส่วนราวนม หรือพวงนม มักจะนำมาย่าง อร่อยมาก
ผมเองก็ให้คำตอบไม่ได้ว่า ทำไมต้องเอา “น้องวัว หรือ รกวัว”กับ “ราวนม หรือ พวงนม” มาขายคู่กัน เพราะการได้ “ราวนม” มาประกอบอาหาร คงไม่ใช่ได้มาจากแม่วัวนม เพราะแม่วัวนมมีไว้เพื่อรีดนมขาย ราคาแพงมาก คงไม่มีใครเอาวัวนมมาขายเป็นวัวเนื้อ
(ในอดีต รกวัว หรือน้องวัว เป็นอาหารที่หายาก จะต้องรอให้วัว หรือควาย ออกลูกจึงจะได้กิน ส่วนใหญ่จะทำกินในครัวเรือนจึงไม่มีขายทั่วไป แต่พอมีฟาร์มวัวนมจึงเริ่มมีขายให้คนอื่นได้กินครับ).
