หนองหงส์ ทับหลัง และข่าวล่าสุด
ประวัติปราสาทหนองหงส์
ตั้งอยู่ที่บ้านโนนดินแดง อยู่ทางด้านซ้ายของแนวสันเขื่อนลำนางรอง ห่างจากตัวเขื่อนประมาณ 500 เมตร เป็นโบราณสถานขนาดเล็ก ประกอบด้วยปรางค์ 3 องค์ ซึ่งก่อด้วยอิฐ ตั้งอยู่บนฐานศิลาแลงต่อเนื่องเป็นฐานเดียว หันหน้าไปทางทิศตะวันออก มีประตูเข้า – ออกด้านหน้า ส่วนประตูอีก 3 ด้านเป็นประตูหลอก
ปรางค์ทั้งสาม มีผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสย่อมุมไม้สิบสอง ปรางค์องค์กลางมีขนาดใหญ่กว่าสององค์ แต่เดิมมีทับหลังประดับจำหลักลายสวยงาม กล่าวคือ ทับหลังที่ปรางค์องค์ทิศเหนือสลักเป็นรูปพระนารายณ์ทรงครุฑเหนือหน้ากาล มือยึดท่อนพวงมาลัย แวดล้อมด้วยลายพันธุ์พฤกษา ทับหลังปรางค์องค์กลางสลักเป็นรูปพระอินทร์ทรงช้างเอราวัณ ทับหลังปรางค์องค์ทิศใต้เป็นรูปพระอิศวรทรงโค
ด้านหน้าปรางค์องค์กลาง มีทางเดินยาวยื่นออกมา มีบันไดทางด้านหน้า และด้านข้างทั้งสอง นอกจากนี้ยังมีวิหาร (บรรณาลัย) หันหน้าเข้าหาปรางค์องค์ทิศใต้ อีก 1 หลังก่อด้วยศิลาแลง อาคารทั้งหมดล้อมรอบด้วยกำแพงศิลาแลง มีซุ้มประตูด้านหน้าและด้านหลัง มีคูน้ำรูปตัวยู (U) ล้อมรอบ
ศึกษาอายุสมัยของปราสาทหนองหงส์ ดูจากลักษณะการก่อสร้างและศิลปกรรมที่พบ ตรงกับศิลปะเขมรแบบบาปวน มีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 16
รายงานข่าวจาก “ผู้จัดการออนไลน์”
วันนี้ (24 ส.ค. 2563) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นายเทิดพันธ์ ครอบทอง นายอำเภอโนนดินแดง จ.บุรีรัมย์ พร้อมด้วยนายสมชัย กอชัยศิริกุล นายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลโนนดินแดง รวมทั้งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่ ข้าราชการ เจ้าหน้าที่ และประชาชนชาว อ.โนนดินแดง ทำพิธีบวงสรวงปราสาทหนองหงส์ โบราณสถานเก่าแก่อายุกว่า 1,000 ปี “บวงสรวง ทวงคืน ทับหลัง” เพื่อเป็นการขอขมาและขอพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามประเพณีความเชื่อ เพราะเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ที่ชาวอำเภอโนนดินแดงเคารพศรัทธา
โดยนายสมชัย กอชัยศิริกุล นายกเทศมนตรีตำบลโนนดินแดง กล่าวว่า การทำพิธีบวงสรวงเป็นประเพณีความเชื่อของคนในพื้นที่ เพราะปราสาทหนองหงส์ถือเป็นโบราณสถานเก่าแก่ และเป็นที่เคารพสักการะของคนในพื้นที่มายาวนาน ที่ผ่านมาประชาชนได้ร่วมกันทำพิธีบวงสรวงเพื่อเป็นการขอขมาและขอพรจากเจ้าพ่อหนองหงส์มาอย่างต่อเนื่อง
ส่วนความคืบหน้ากรณีทับหลังรูปพระยมทรงกระบือที่เคยอยู่คู่กับปราสาทหนองหงส์แห่งนี้ และประเมินมูลค่าไม่ได้ แต่ถูกโจรกรรมไปเมื่อ 50 ปีก่อน พบถูกนำไปจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์แห่งหนึ่งที่สหรัฐอเมริกานั้น หลังจากมีการแสดงพลังของคนในพื้นที่ร่วมกับภาคส่วนต่าง ๆ ในการเรียกร้องทวงคืน “ทับหลัง” ดังกล่าวมาตั้งแต่ปี 2559 จนถึงปัจจุบันเป็นเวลาเกือบ 5 ปี ซึ่งรัฐบาลได้พิจารณาแต่งตั้งคณะกรรมการในการทวงคืนวัตถุโบราณของไทยหลายชิ้น ที่ถูกลักลอบนำออกประเทศไปจัดแสดงยังประเทศต่าง ๆ กลับมาเป็นมรดกของชาติ รวมถึงทับหลังพระยมทรงกระบือด้วย
ล่าสุดทราบว่าน่าจะได้ทับหลังรูปพระยมทรงกระบือกลับคืนมาในเร็ว ๆ นี้ ขณะนี้น่าจะอยู่ในขั้นตอนกระบวนการทางกฎหมาย มั่นใจว่าจะได้กลับคืนมาอย่างแน่นอน สร้างความดีใจให้แก่คนในพื้นที่เพราะถือเป็นสมบัติของชาติและชาวโนนดินแดง
ติดตามเรื่องปราสาทยุคขอมในนิตยสาร “ทางอีศาน”
นายวิวัฒน์ โรจนาวรรณ เจ้าของร้านหนังสือ “น้ำพุบุ๊กสโตร์”, ผู้รู้ด้านประวัติศาสตร์, อดีตนักข่าว นสพ.มติชน, คอลัมนิสต์นิตยสาร “ทางอีศาน” ฯลฯ กำลังลงมือเขียนเรื่องปราสาทขอมในจังหวัดบุรีรัมย์ ที่ว่าจังหวัดบุรีรัมย์มีปราสาทมากที่สุดนั้น มีอยู่ที่ไหนบ้าง และประวัติเป็นมาเช่นใด
รวมทั้งเกาะติดข่าวอย่างใกล้ชิด ว่าวันเดือนปีไหนประเทศไทยของเราจะได้ทับหลัง และสมบัติล้ำค่าชิ้นอื่น ๆ กลับคืนมา.
(ขอบคุณภาพที่ 5, 6, 7 จากไทยพีบีเอส และภาพที่ 11 จากผู้จัดการออนไลน์)
