บ้าโบก
ทางอีศาน ฉบับที่๑๒ ปีที่๑ ประจำเดือนเมษายน ๒๕๕๖
คอลัมน์: เรื่องเล่าชุดพ่อเฒ่ากับลูกเขย
Column: Humourous Tale
ผู้เขียน: ชัด การชนะ
ลายเส้น: ศิลป์วัตร วิศาลศักดิ์
การพนันที่ชาวชนบท “ทางอีศาน” ชอบเล่นกันนั้นมีหลากหลายมาก เช่น ไพ่ ไฮโล และโบกเป็นต้น การเล่นโบก เป็นเกมการพนันอีกวิธีหนึ่งที่ไม่ค่อยยุ่งยากซับซ้อนนัก อุปกรณ์การเล่นก็หาง่าย ทำเองได้ไม่ยาก เพียงแต่หาเม็ดมะขามมา ๒ เม็ด แต่ละเม็ดผ่าออกให้เป็น ๒ ซีก รวมกันก็ได้จำนวน ๔ ซีก แต่ละซีกจะมี ๒ สี คือ ด้านหนึ่งสีขาว อีกด้านหนึ่งสีดำอมน้ำตาล (สีเปลือกเม็ดมะขาม)
นอกจากเม็ดมะขามแล้ว ต้องหากระบอกไม้ไผ่ที่เหลือข้อไว้ ตัดแต่งลักษณะเหมือนแก้วน้ำ สำหรับเอาซีกเม็ดมะขามทั้ง ๔ ซีกใส่ลงไปในกระบอก เขย่าแล้วคว่ำลงบนพื้นผ้าที่ปูไว้บนกระดานเรียบ เวลาจะเปิดก็มีการลุ้น แง้มออกทีละน้อยแบบมีชั้นเชิง สร้างความตื่นเต้นให้ผู้เล่นบ้าง
ผลของการเปิดโบกมีหลายประการเช่น “ขาวล้วน” หมายถึง ซีกเม็ดมะขามหงายด้านขาวขึ้นทั้งหมด “ดำล้วน” คือ ซีกเม็ดมะขามเอาด้านสีดำอมน้ำตาลขึ้นข้างบนทุกซีก “คี่” หมายถึง ซีกดำหงายขึ้นซีกหนึ่ง หงายด้านขาวขึ้น ๓ ซีก หรือหงายด้านดำขึ้น ๓ ซีก สีขาว ๑ ซีกก็ได้ “คู่” หมายถึง หงายขาวขึ้น ๒ ซีก ดำ ๒ ซีก สำหรับ “คี่” นั้น นักเลงโบกจะมีข้อตกลงว่า “คี่ดำ ๓” หรือ “คี่ขาว ๓” ก็ได้กินกันหลายเท่า แล้วแต่ผู้แทงจะตกลงกัน
เอาละ ไม่ต้องอธิบายให้ละเอียดกว่านี้ เดี๋ยวจะหาว่าบอกสอนให้เล่นการพนัน คงอธิบายพอให้ผู้ไม่เคยรู้ว่า โบก คืออะไร จะได้เข้าใจพอสังเขป
พ่อเฒ่าใส แกมีลูกเขยชื่อ คำ ทั้งพ่อเฒ่าทั้งลูกเขยต่างก็ชอบเล่นการพนัน บอกได้ว่าฝีมือระดับเซียน บักคำชอบเล่นไพ่ พ่อเฒ่าใสชอบเล่นโบก ถ้าลงเฮือนไปเล่นพนันแล้ว ๒ วันจึงจะกลับมาบ้าน ลูกเมียก็ไม่ว่า เพราะรู้นิสัยดี บางทีก็ได้เงินกลับมาให้ลูกเมียใช้อยู่บ้าง
๒ วันแล้ว…ที่พ่อเฒ่าใสไปเล่นโบก กลับมาบ้านเมียถาม
“เป็นไงพ่อ รอบนี้หมานมั้ย ?”
พ่อเฒ่าใสส่ายหน้า เมียรู้ว่าไม่ได้เงินมาก็ไม่เป็นไรเพราะการพนันมีได้มีเสีย เสียวันนี้วันหน้าแก้ตัวใหม่ก็ได้ !
“ไปอาบน้ำก่อนเถอะ ! หิวข้าวก็ไปดูบนโต๊ะเด้อเลือกกินเอาเอง” ว่าแล้วเมียพ่อเฒ่าใสก็เข้าไปนอน
พ่อเฒ่าใสแกมีนิสัยชอบลุ้นเวลาเล่นโบก แกเคยแง้มกระบอกไม้ไผ่ลุ้นดูเม็ดมะขามมาตลอด วันนี้พ่อเฒ่าใสเข้าไปอาบน้ำ เห็นกล่องสบู่ปิดฝาอยู่ แกก็ค่อย ๆ แง้มฝากล่องสบู่ออกทีละน้อย พอมองเห็นก้อนสบู่สีขาว แกก็ว่า “ฮื่อ..ขาวล้วน !”
เมื่ออาบน้ำเสร็จออกมาจากห้องน้ำ จะไปกินข้าวเห็นกระติบข้าวเหนียวปิดฝาอยู่ แกก็ค่อย ๆ แง้มฝากระติบข้าวออก ลุ้นดูข้าวทีละน้อย จนเห็นข้าวสีขาว “ฮื่อ !..ขาวล้วน !” แล้วจึงกินข้าว
เมื่อกินข้าวอิ่มแล้ว แกไปล้างมือสูบยา (ดูดบุหรี่) ตามประสาเซียนพนัน… เมื่อสบายใจแล้ว ก็เข้าไปห้องนอน เพราะอดนอนมาหนึ่งคืนแล้ว… พอเข้าไปห้องนอนเห็นเมียนุ่งกระโจมอก นอนนิ่งอยู่บนเตียง… พ่อเฒ่าใสนึกสนุก ขอลุ้นผ้าถุงเมียดูบ้าง ! ก็ค่อย ๆ ถลกแง้มไปทีละน้อย จนผลปรากฏ… แกหลงพูดออกมาเสียงดัง คิดว่ายังอยู่ในวงโบก !
“ฮื่อ! ดำล้วน !”
บักคำผู้เป็นลูกเขย มันเพิ่งกลับมาจากเล่นไพ่…ถึงบ้านพอดี ! มันได้ยินเสียงพ่อเฒ่าใสลอดออกมาจากห้อง จึงพูดสวนไปว่า
“แหม่นหยังพ่อเฒ่า…เจ้าลุ้นโบกแม่เฒ่าเรอะ ?”
