แม่โพสพ
“ข้าวคือชีวิต” คนไทยเชื่อว่าข้าวเป็นสิ่งที่มีบุญคุณ มีจิตวิญญาณ มีเทพธิดาชื่อว่า “แม่โพสพ” ประจำอยู่ในต้นข้าว แม่โพสพเป็นผู้คอยดูแลต้นข้าวให้เจริญงอกงาม ถ้าผู้ใดได้ทำพิธีตามคติความเชื่อและบูชากราบไหว้แม่โพสพแล้วจะทำให้ผู้นั้นร่ำรวยอุดมสมบูรณ์ และข้าวสามารถให้คุณให้โทษแก่มนุษย์ได้ มนุษย์เราเป็นหนี้บุญคุณแม่โพสพเป็นอันมาก
แก้ไขคำบรรยายภาพ คอลัมน์คองอีศาน ฉบับที่ ๙๕
“ทางอีศาน” ขออภัยในความผิดพลาด ได้บรรยายคำอธิบายรูปว่า สมบัติ สิมหล้า, ราตรี ศรีวิไล, เทพพร เพชรอุบล ขอแก้ไขเป็น สมบัติ สิมหล้า, ราตรี ศรีวิไล, เคน ดาเหลา จึงจะถูกต้อง ขออภัยในความผิดพลาดมา ณ ที่นี้
นิตยสารทางอีศาน ฉบับที่ 95
นิตยสาร “ทางอีศาน” ปีที่ ๘ ฉบับที่ ๙๕ ฉบับแม่ญิงอีสาน ประจำเดือนมีนาคม ๒๕๖๓ ภาพปก โดย สิริรัตน์ฎา น้อยวิชัย เรื่องเด่นในฉบับ • “แม่ญิงอีสาน” – วงโส่เหล่ เสียงตอบจากแม่ญิงอีสานถึงสังค...Read More
ปิดเล่ม ทางอีศาน 94
ตรุษจีนก็ผ่านไปแล้วพร้อมกับข่าวไม่ดีเรื่องไวรัสประหลาดระบาดที่เมืองจีน
วันที่เขียน “ปิดเล่ม” นี้ จีนประกาศปิดเมืองไปแล้วสามเมือง คือเมืองอู่ฮั่นเมืองใหญ่ และเมืองเล็กรอบ ๆ อู่ฮั่นอีกสองเมือง
วัดทุ่งสนุ่นรัตนาราม บ.ทุ่งสนุ่น ต.ระหาน อ.บึงสามัคคี จ.กำแพงเพชร กับโครงการพัฒนาดนตรี-รำฟ้อน ให้แก่เยาวชน โดย “หมาเก้าหาง” – “มูลนิธิทางอีศาน” [ ๖ ]
“...เมื่อเปรียบวงดนตรีเป็นครอบครัวได้เช่นนี้ เสียงดนตรีและการแสดงจึงจะออกมาอบอุ่น...”
‘ครูซัน’ มอบกุญแจไขรหัสการทำงานร่วมกันให้กับศิษย์
วัดทุ่งสนุ่นรัตนาราม บ.ทุ่งสนุ่น ต.ระหาน อ.บึงสามัคคี จ.กำแพงเพชร กับโครงการพัฒนาดนตรี-รำฟ้อน ให้แก่เยาวชน โดย “หมาเก้าหาง” – “มูลนิธิทางอีศาน” [ ๕ ]
วัดทุ่งสนุ่นรัตนาราม บ.ทุ่งสนุ่น ต.ระหาน อ.บึงสามัคคี จ.กำแพงเพชร
กับโครงการพัฒนาดนตรี-รำฟ้อน ให้แก่เยาวชน
โดย “หมาเก้าหาง” - “มูลนิธิทางอีศาน” [ ๕ ] - แชร์จากเฟซ “อภิชาติ ลาดพันนา”
วัดทุ่งสนุ่นรัตนาราม กับโครงการพัฒนาดนตรี-รำฟ้อน ให้แก่เยาวชน โดย “หมาเก้าหาง” – “มูลนิธิทางอีศาน” [ ๓ ]
สัมภาษณ์ พระมหาอภิชาติ กิตฺติวรญฺญู
ประเด็น - ความสามัคคีในความหลากหลายชาติพันธุ์ และงานบุญผะเหวดที่ยิ่งใหญ่ในอุษาคเนย์
วัดทุ่งสนุ่นรัตนาราม บ.ทุ่งสนุ่น ต.ระหาน อ.บึงสามัคคี จ.กำแพงเพชร กับโครงการพัฒนาดนตรี-รำฟ้อน ให้แก่เยาวชน โดย “หมาเก้าหาง” – “มูลนิธิทางอีศาน” [ ๔ ]
กิจกรรมครั้งนี้มี “ซัน” กับ “เทอด” ดูแลเรื่องดนตรีพื้นบ้านอีสาน
“นัด” เป็นวิทยากรสอนฟ้อนรำ
เยาวชนมาจาก ๔ โรงเรียน มีพื้นฐานมาบ้าง แต่ต้องปรับตั้งแต่พื้นฐานทักษะการใช้เครื่องดนตรี ความแม่นเรื่องโน้ต เรื่องคีย์ จังหวะ ความละเอียดและลีลา ที่สำคัญต้องมีความมุ่งมั่นและตั้งใจ
วัดทุ่งสนุ่นรัตนาราม กับโครงการพัฒนาดนตรี-รำฟ้อน ให้แก่เยาวชน โดย “หมาเก้าหาง” – “มูลนิธิทางอีศาน” [ ๒ ]
ท่านได้พัฒนาวัดและพัฒนาคนไปพร้อม ๆ กัน ถึงพื้นที่แห่งนี้มีความหลากหลายทางเชื้อชาติ เผ่าพันธุ์ และทัศนคติที่อาจจะเห็นต่างกันบ้าง แต่ท่านก็ได้ใช้หลักธรรมทางพระพุทธศาสนากับศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านมาเป็นตัวสื่อกลางเชื่อมความหลากหลายทางเชื้อชาติ เผ่าพันธุ์
วัดทุ่งสนุ่นรัตนาราม อ.บึงสามัคคี จ.กำแพงเพชร กับโครงการพัฒนาดนตรี-รำฟ้อน ให้แก่เยาวชน โดย “หมาเก้าหาง” – “มูลนิธิทางอีศาน” [ ๑ ]
ชาวบ้านซึ่งมีเชื้อสายลาวครั่ง และลาวเวียง ได้อพยพโยกย้ายถิ่นฐานจากจังหวัดนครปฐม และ จังหวัดราชบุรี มาจับจองที่ดินเพื่อทำมาหากินที่บริเวณอำเภอขาณุวรลักษบุรี ซึ่งในขณะนั้นบริเวณนี้ยังเป็นป่าดงดิบเต็มไปด้วยสัตว์ป่า อุดมสมบูรณ์ด้วยแหล่งน้ำ และมีต้นสนุ่น (ใคร้นุ่น) เกิดอยู่เต็มท้องทุ่งนา
ทางอีศาน 22 : ปิดเล่ม
เจ้าพี่น้องหากแม่นลูกกูผู้เดียวดาย... กูปันให้สูเจ้าแล้วดังนี้ ภายหน้าผู้ใดอย่าโลภตัณหา อิจฉามักมาก แลเอารี้พลช้างม้าไปตกแดน เอาหอกดาบเขนแพนไปตกท่ง แล้วรบเลวเอาบ้านเมืองกัน ดังนั้นให้ผู้นั้นฉิบหาย ทำอันใดอย่าให้เป็น เข็นอันใดอย่าให้ได้ ปลูกไม้อย่าทันตาย ปลูกหวายอย่าทันล่อน ข้อม่อนอย่าให้ฮี ปลีมันอย่าให้กว้าง เทียวทางให้ฟ้าผ่า เมือป่าให้เสือกิน...
จิตร ภูมิศักดิ์ : เพลงลาวแพน
เพลงลาวแพนนั้น เป็นเสมือนสำรวมใหญ่ของเพลงลาวพื้นเมือง กล่าวคือมีเพลงลาวพื้นบ้านตามชนบทรวมอยู่ในเพลงใหญ่นั้นหลายเพลง ทุกเพลงที่นำมารวมกันเข้าไว้นั้นต่างมีกลิ่นไอของชีวิตแบบลาวอยู่อย่างสมบูรณ์ คือมีลักษณะทำนองที่ส่อให้เห็นความรักในธรรมชาติเจือระคนอยู่ด้วย ถ้าจะพูดเป็นศัพท์ก็ต้องว่ามีลักษณะแห่งชนชาติ บรรจุอยู่อย่างเด่นชัดบริบูรณ์
อีศานปุระ
อีศาน (สันสกฤต), อีสาน (บาลี) แปลว่า ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ
อีศาน, อีสาน แปลว่า พระศิวะ หรือพระรุทร
อีศาน, อีสาน แปลว่า พระอีศาน-เทพเจ้าผู้ครองทิศตะวันออกเฉียงเหนือ
อีศาน, อีสาน เคยเป็นชื่อแคว้นโบราณแคว้นหนึ่งในสุวรรณภูมิ ชื่อเต็มว่า อีศานปุระ
บทกวี โบยบินจากความกลัว
หรือคุณซ่อนตัวอยู่ในนั้น
ณ ที่มีความฟุ้งฝันขลาดเขลา
หลบเร้นใต้มุมอับสลัวเงา
มิอาจที่จะเอาชนะความกลัว
นานเท่านานลืมกาลเวลา
เคยไหม...เยี่ยมมองฟ้าถ้วนทั่ว
ถึงแดดสาดแสงไล่ความมืดมัว
หม่นหมองในตัวยังกักขังกลืนกิน
“ปรัชญาเปรียบเสมือนเมล็ดพืช ศาสนาเปรียบเสมือนหน่อ และประเพณีเปรียบเสมือนเครื่องหล่อเลี้ยง” – สวิง บุญเจิม
สวิง บุญเจิม กับ ปรัชญาเปรียบเสมือนเมล็ดพืช ศาสนาเปรียบเสมือนหน่อ และประเพณีเปรียบเสมือนเครื่องหล่อเลี้ยง