กินข้าวป่า (๒)
อีกครั้งหนึ่งผมไปกินข้าวป่ากับเพื่อน ๆ ๒ – ๓ คน คราวนี้สถานที่เป็นทุ่งนาที่มีข้าวเต็มท้องนาเขียวชอุ่มสายตา เรายึดเอาเถียงนากลางทุ่งเป็นที่พัก นอกจากลงเบ็ดหาปลาเท่าที่จะหาได้แล้ว ในแปลงนายังมีนํ้าขังอยู่บ้าง และที่นี่จะมีปูนาเยอะ เพื่อนที่เป็นลูกชาวนาบอกว่า หน้านี้ปูนาจะเยอะเพราะปูนามากัดกินต้นข้าว ถ้าปูมีมากจะทำให้ข้าวเสียหาย ชาวนาจึงจับปูมากินเป็นอาหาร มาทำปูดอง
กินข้าวป่าครั้งนี้ นอกจากต้มปลา ปิ้งกบแล้ว ผมสนใจเรื่องปูนา เพราะเพื่อนคนที่ชวนพวกเรามากินข้าวป่า เขาถนัดเรื่องทำอาหารจากปูนามาก เริ่มจากพวกเราลงลุยนํ้า จับปูใส่ถังนํ้ามีปูอ่อน ปูแก่ ตัวเล็กตัวโตเอาหมด ได้ปูเยอะพอสมควร เราก็มาแยกปูออกล้างนํ้าให้สะอาด ปูอ่อนยังตัวนิ่ม ๆ สีขาว ๆ ส่วนปูไข่ตัวโตกระดองใหญ่ไข่เต็มท้อง ปูตัวขนาดกลางกระดองยังแข็งมากนักก็นำมาทำ “ตำปู”
การทำ “ตำปู” ขั้นแรกก็ตำพริก กระเทียมมะขามอ่อน เพราะข้างเถียงนามีต้นมะขามที่กำลังแตกใบอ่อน ฝักอ่อน ๆ ขนาดเท่านิ้วก้อยยังไม่เปรี้ยวมาก เสร็จแล้วแกะปูเอากระดองออกใส่ทั้งตัวลงในครก โขลกเบา ๆ ให้เข้ากัน ใส่เกลือหรือปลาร้า ชิมให้รสพอดีเป็นอันใช้ได้
ปูไข่ตัวเมียจะตัวโตกระดองแข็ง ก็จะนำมาทำ “กะปูจี่” คือปูเผาไฟนั่นแหละ เอาปูเป็น ๆ เผาลงในไฟกะให้สุกเหลืองพอดี กลิ่นหอมฉุยการจี่กะปูหรือเผาปูนี้ต้องดูอย่าให้สุกเหลืองเกินไปจะมีรสขม สุกพอดีแล้วก็แกะกระดองที่มีไข่เต็มเหยาะเกลือลงนิด ใช้ข้าวเหนียวจิ้มไข่และมันปูที่กำลังร้อน ๆ อร่อยไปอีกแบบเลยครับ ส่วนตัวปูจะจิ้มเกลือหรือปลาร้ากินกับข้าวเหนียวก็ใช้ได้
ส่วนปูอ่อนตัวขาว ๆ นิ่ม ๆ เพื่อนผมเขาคิดสูตรของเขาเอง เป็นครั้งแรกในชีวิตที่ผมได้กินเขาไปเก็บใบไม้ชนิดหนึ่งเป็นเครือเถา เกิดตามพื้นดินตามคันนา คนอีสานเรียก “ใบส้มลม” ยอดอ่อน สีออกนํ้าตาล ถ้าแก่จะมีสีเขียว ใบขนาดโตกว่าหัวแม่มือ มีรสเปรี้ยวอ่อน ๆ คล้ายผักจิกหรือผักติ้ว วิธีทำกินก็ง่าย ๆ ใช้ใบส้มลมห่อตัวปูอ่อน ๑ ตัว พร้อมมะขามอ่อนครึ่งฝัก ถ้าใครชอบเผ็ดก็ใส่พริกอีกครึ่งเม็ด จิ้มปลาร้า เข้าปากเคี้ยวสด ๆ ใบส้มลมและปลาร้าจะลบกลิ่นคาวปู รสมันเปรี้ยว อร่อย พวกเราตั้งชื่อเรียกว่า “เมี่ยงปู” ผมเคยกินครั้งแรกและครั้งเดียวจำรสชาติไม่ได้แต่รู้สึกชอบรสแปลก ๆ ดี จากนั้นไม่เคยกินอีกเลย ปัจจุบันคงหาปูอ่อน ใบส้มลมไม่ได้อีกแล้ว
นี่แหละคือเสน่ห์ของอาหารป่าตามธรรมชาติ ในการไปกินข้าวป่า อาหารหรือของกินแต่ละอย่างจะหามากินไม่ได้ง่าย ๆ ถึงมีเงินซื้อ ก็ไม่มีใครทำขายแน่นอน
พูดมายังเปรี้ยวปากอยู่เลยครับ
(ติดตามอ่านตอนต่อไป)
