ของกินอีสาน ร้านแซบ ๆ
ทางอีศานฉบับที่๖ ปีที่๑ ประจำตุลาคม ๒๕๕๕
คอลัมน์: ข้าวปลา/อาหาร/การกิน
column: Culinaries
เรื่องและภาพ : อาทิตย์ บำรุงเอื้อ
สวัสดีครับ กลับมาพบกันอีกคำรบ แบบครบเครื่องเรื่องข้าวปลาอาหาร การกินถิ่นอีสานเฮา
หลากหลายเพื่อนมิตรเฝ้าถามผมถึงเรื่องพาข้าว (สำรับกับข้าว) ของชาวอีสาน ซึ่งเรื่องนี้มีงานวิจัยของนักวิชาการหลายท่านทำเอาไว้ น่าอ่านมากครับ ลองหาอ่านดู
พาข้าวของแต่ละชาติพันธุ์ล้วนต่างกัน ด้วยอาหารการกินไม่ว่าจะเป็นเนื้อสัตว์ พืชผัก แต่อาจมีส่วนคล้ายกันบ้างหากมีการไหลบ่าของวัฒนธรรม
แม้ในพาข้าวหนึ่งจะมีอาหารหลายอย่างหลายจาน แต่บางพาข้าวกลับมีจานเดียวที่รวมเอาทุกอย่างเข้าไว้ด้วยกัน โดยเฉพาะคนอีสานดั้งเดิมเช่น ตำบักหุ้ง จะใส่ในถาด มีกุ้งฝอย บักหอยต้ม หน่วยผักกระเฉด (ฝักกระถิน) และอื่น ๆ ที่มีใส่มาในถาด
กระติ๊บข้าวเหนียวตั้งข้าง ตั้งวงเปิบ ๕ – ๖ คน อย่างแซบเล้ย
นอกจากผมเว้าเรื่องพาข้าวบรรยากาศเก่า ๆ ของไทเฮาแล้ว อยากฝากเรื่องหนึ่งกับพี่น้องที่เปิดร้านของกินอีสาน คือเรื่องความสะอาด โดยเฉพาะร้านเล็กร้านน้อยในกรุงเทพฯ ที่ส่วนใหญ่มักละเลยอาจเกิดจากความจำกัดของพื้นที่
ผักแกล้มเป็นเรื่องหลักที่มักไม่สะอาดพอ บางร้านหยิบจับแล้วยังเมือก ๆ อยู่เลย หลายครั้งที่ทนไม่ไหว ผมเองถึงกับต้องนำมาเช็ดกับชายเสื้อด้วยซ้ำ
แก้วจานช้อนยังมาแบบเปียก ๆ อยู่เลย บริเวณปรุงความแซบบ่ต้องบอกไผ เบิ่งบ่ได้ ห้องน้ำเหม็นยังกับว่านั่งกินก้อยในส้วมพุ้นนะ
วัสดุการปรุงอยากให้คัดเลือกที่มีคุณภาพความสดและที่เป็นของดีคัดพิเศษ บ่แม่นเอาอีหยังมาเฮ็ดก็ได้ ถือว่าซื้อได้ถูกเข้าว่า บางครั้งตื่นเช้าขึ้นมาเมื่อยกรามน่าดู นึกไม่ออกว่าไปทำอะไรมา กว่าจะถึงบางอ้อ
เคี้ยวเนื้อย่างเมื่อคืนนี่เอง เอาเป็นว่าแทบทุกสิ่งทุกอย่างอยากให้สนใจเป็นพิเศษ
ผมมีร้านอยู่ร้านหนึ่งที่อยากแนะนำ แต่ว่าอยู่ไกลถึงมหาสารคามโน่น ชื่อร้านน้องไอซ์ลาบก้อยแม้จะเป็นร้านเล็ก ๆ แต่เรื่องความสะอาดในการล้างผักสุดยอด วัสดุคัดเลือกดีมาก ขนาดปอดที่ต้มเปื่อยในเมนูต้มแซบ เห็นได้เลยเป็นปอดของวัวที่แข็งแรง ไร้จุดด่างดำ
กลืนลงคอไม่ต้องกระเดือกพร้อมกับคิดไปต่าง ๆ นานา รสชาติของกินแทบทุกจานผ่าน
จึงเห็นผู้คนเต็มร้านเกือบทุกวันในตอนเที่ยงส่วนใหญ่จะเป็นข้าราชการครู ทั้งครูน้อยครูใหญ่เพียบ
มหาสารคามขึ้นชื่อว่าร้านลาบก้อยเรียงแถวแขวนขาวัวมากอันดับหนึ่ง แต่จะตั้งกันอยู่ที่บ้านดินดำ (แถวบิ๊กซี)
แต่ร้านน้องไอซ์กลับอยู่กันคนละทิศทาง หาง่ายเพราะอยู่เยื้องกับผับใหญ่ที่สุดของมหาสารคามคือ ตะวันแดง นั่นเอง
เขาเปิดขายแต่เช้า กลางวัน กลางคืนปิดไม่เกินสองทุ่ม นั่งเกินนั้นโดนไล่ เพราะเขาช่วยกันขายสองคนผัวเมีย ไม่รับจอง ไม่ต้องโทร เลยไม่ให้เบอร์ ถามหาตะวันแดง คนทั้งจังหวัดรู้จักทั้งนั้น
ถ้าท่านมีโอกาสผ่านไป อยากแนะนำข้าวมื้อเที่ยงแบบแซบ ๆ กับลาบ ก้อย ปิ้งย่าง ต้ม ล้วนรสเด็ด ๆ e-โอ๊ะชวนอ้ำ (อาทิตย์ บำรุงเอื้อ) รับประกันให้ขอรับ.
