จาก “นายผี” ถึง “ทางอีศาน”
แรงบันดาลใจหนึ่งที่ทำให้สะกดชื่อนิตยสาร “ทางอีศาน” ด้วย “ศ” เพราะบทกวีชื่อ “อีศาน” ของ “นายผี” – อัศนี พลจันทร
“อีศาน” (“ศ”) มาจากรากภาษาสันสกฤตส่วน “อีสาน” (“ส”) รากภาษาบาลี มีความหมายเดียวกันคือ คำเรียกพื้นที่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ สำหรับประเทศไทยก็มีกรุงเทพฯเป็นศูนย์กลาง
พระนามที่เก่าแก่ที่สุดและเป็นพระนามแรกของพระศิวะ คือ พระรุทระ พระองค์เป็นใหญ่อยู่ทิศตะวันออกเฉียงเหนือจึงเรียก “พระอีศาน” ด้วย
หลัง พ.ศ.๑๐๐๐ มีนครโบราณสมัยอาณาจักร “เจนละ” ชื่อ อีศานปุระ พิกัดปัจจุบันอยู่บริเวณเมืองกำปงธม ประเทศกัมพูชา
ในประวัติศาสตร์โลก ปรากฏพระนามกษัตริย์ว่า “อีศานวรมัน”อยู่ ๔ พระองค์ คืออีศานวรมันที่ ๑ และที่ ๒ แห่งอาณาจักร “เจนละ” พระองค์หนึ่งเป็นกษัตริย์อยู่แถบรัฐอัสสัม อีกพระองค์อยู่ภาคเหนือของอินเดีย ซึ่งมีหลักฐานใบหน้าพระองค์บนเหรียญกษาปณ์ของรัฐนั้นด้วย
สมัยโบราณ ชาวอารยันจะตั้งชื่อให้ลูกผู้ชายโดยการเสี่ยงทายโยนดอกไม้ขึ้นเหนือเบาะที่เด็กนอนอยู่ ดอกไม้ไปตกทางทิศใดของเด็กก็ให้ชื่อตามนั้น สำหรับวรรณะกษัตริย์จะนิยมใช้ชื่อของ “เทพเจ้า” เช่นดอกไม้ตกทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ เด็กชายคนนั้นก็จะได้ชื่อที่หมายถึงพระอิศวร (ศิวะ) เช่นคำว่า “อีศาน” เป็นต้น
จากการสำรวจเมื่อไม่นานมานี้พบว่า ปัจจุบันชื่อ “อีศาน” (หมายถึงพระศิวะ ศาสนาพราหมณ์) ยังเป็นชื่อยอดนิยมสิบอันดับต้นที่คนอินเดียตั้งชื่อให้ลูกชาย คำว่า “อีศาน” จึงเป็นทั้งคำมงคลและศักดิ์สิทธิ์
กล่าวถึง “นายผี” – อัศนีพลจันทร เมื่อผลงานกวีของท่านชื่อ “อีศาน” ปรากฏบนบรรณพิภพใน พ.ศ.๒๔๙๕ จิตร ภูมิศักดิ์ นักคิดนักเขียนนามอุโฆษได้วิจารณ์กวีบทนี้ว่า ตีแผ่ความยากเข็ญของชีวิตและปลุกเร้าจิตวิญญาณการต่อสู้ของประชาชนได้อย่างเพียบพร้อม มีพลัง ทั้งยกย่อง“นายผี”ว่าเป็นมหากวีของประชาชน
ในวาระชาตกาล ๑๐๐ ปี “นายผี” – อัศนีพลจันทร (๑๕ กันยายน พ.ศ.๒๔๖๑ – พ.ศ.๒๕๓๐) ขอร่วมน้อมรำลึกลูกที่ดีเลิศคนหนึ่งของแผ่นดินไทย ผู้กระตือรือร้นสร้างภูมิรู้ตื่นตระหนักรู้ในความเปลี่ยนแปลงและอุทิศชีวิตทั้งชีวิตต่อสู้เพื่อชาติเพื่อประชาชน
***
คอลัมน์ บทบรรณาธิการ
นิตยสาร “ทางอีศาน” ฉบับที่ ๗๗
ปีที่ ๗ ประจำเดือนกันยายน ๒๕๖๑
นิตยสารรายเดือนของชาวอีสานและคนไททุกภูมิภาค
ลึกซึ้งรากเหง้า เข้าใจปัจจุบัน รู้ทันอนาคต
.
ราคาเล่มละ ๑๐๐ บาท
สมัครสมาชิก ครึ่งปี ๖๐๐ บาท
หนึ่งปี ๑,๑๐๐ บาท
ตลอดชีพ ๙,๕๐๐ บาท (ได้รับหนังสือย้อนหลัง)
.
สั่งซื้อ// ชำระเงิน // สอบถามเพิ่มเติม ได้ทาง
inbox หนังสืออีศาน m.me/166200246799901
line id : @chonniyom (มี@) คลิก https://lin.ee/amxqtvW
อีบุค ที่ www.mebmarket.com
โทร. 086-378-2516
บริษัท ทางอีศาน จำกัด
244/539 รามอินทราซอย 5 แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กทม. 10220
