การเปลี่ยนผ่าน
จากสังคมทาส การเกณฑ์แรงงาน เลกไพร่ ส่งส่วย มาถึงสังคมทุนนิยมที่มีการกินส่วนต่าง ส่วนเกิน ใช้เงินต่อเงิน ถึงวันนี้สภาพชีวิตผู้คนใน เกือบแสนหมู่บ้านทั้งประเทศไทย ไม่เหมือนสมัย ปู่ย่าตายายอีกแล้ว คนหนุ่มสาวคนวัยแรงงาน แทบไม่มีเหลือในหมู่บ้าน แถมยังมีชีวิตอย่างไร้ หลักประกันความมั่นคงในทุกด้าน ยิ่งตลกร้ายที่ ให้คนประกอบการภาคอุตสาหกรรมผูกขาดมา สอนการใช้ชีวิตแบบพอเพียง ให้คนในระบบ ราชการมาสอนนวัตวิถีแก่คนรากหญ้า ซ้ำเติม หมู่บ้านเข้าไปอีกเมื่ออภิมหาทุนรุกเข้าไปกินป่า ครอบครองทำลายภูเขาแม่น้ำ และได้สัมปทาน ขุดผลาญแร่ธาตุใต้พิภพยิ่งขึ้น
จากนี้ไปภาคอีสานมีอัตราการเปลี่ยนผ่าน ด้วยวงรอบถี่เร็วมาก ถ้าจะเปลี่ยนแปลงไปทาง ด้านดี คนทุกชาติพันธุ์วรรณนา ทุกสาขาอาชีพ บนที่ราบสูงภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประเทศไทย ต้องรู้ว่าอาวุธที่พวกเราเหลืออยู่ที่ จะต่อกรกับภัยพาลทั้งภายนอกภายใน คือ อาวุธ วัฒนธรรม ด้วยรูปการณ์จิตสำนึกที่ดีงามแต่ บรรพชน ต้องบวกเพิ่มเรียนรู้วิทยาการปัญญาญาณที่มีเหตุผล มีโลกทรรศน์ชีวทรรศน์ใหม่ และ สร้างนวัตกรรมจากพื้นฐานเศรษฐกิจตน ด้วย ลำแข้งของตนเอง
เมื่อพี่น้องประชาชนสามารถยึดกุมวัฒนธรรม ที่ก้าวหน้า และยกชูขึ้นให้สูงเด่น สลัดให้พ้นจาก ความผิดพลาด อคติ ค่านิยมล้าหลังที่ผ่านมา ก็จะแปรให้เป็นพลังทางวัตถุที่เกรียงไกรได้
การต่อสู้เพื่อเอกราชของเวียดนาม และ เหล่าประเทศอาณานิคม ต้องสูญเสียพลโลกทุก ฝ่ายไปหลายล้านคน นี่ไม่ต้องพูดถึงสงครามโลกที่ ซากศพมนุษย์ถูกกลบฝังไปนับสิบนับร้อยล้านชีวิต
การเปลี่ยนแปลงในกระแสยุคทุนนิยม กำลังพุ่งสูง และอำนาจนิยมเป็นใหญ่ครอบงำ สังคมอยู่ขณะนี้ จึงต้องการเหตุผล สติปัญญา ข้อมูลที่ถูกถ้วน มาติดความคิดให้ผู้คนมากที่สุด เท่าที่จะมากได้ ไม่เช่นนั้นเลือดจะนองท้องช้าง ยิ่งกว่าการศึกของเพื่อนบ้านที่ผ่านมา
นิตยสาร “ทางอีศาน” ฉบับที่ ๗๙
ปีที่ ๗ ประจำเดือนพฤศจิกายน ๒๕๖๑
นิตยสารรายเดือนของชาวอีสานและคนไททุกภูมิภาค
ลึกซึ้งรากเหง้า เข้าใจปัจจุบัน รู้ทันอนาคต