ร้อยเอ็ดเมืองทวารวดีที่ไม่มีคำว่าบังเอิญ
หลังจากเขียนเรื่อง “ร้อยเอ็ดเมืองทวารวดีที่ไม่มีคำว่าบังเอิญ” ลงในนิตยสาร “ทางอีศาน” ฉบับที่ 131 ประจำเดือนมีนาคม 2566 มีโทรศัพท์และข้อความเข้ามาหาเป็นจำนวนมาก ประเด็นที่ไถ่ถามคือชื่อจังหวัดร้อยเอ็ดที่เขียนว่าเพราะมี “สิบเอ็ดประตู” เอาหลักฐานมาจากไหน ?
จากการที่ผู้อ่านอ่านแล้วสงสัยมีคนไถ่ถามถือว่าเป็นเรื่องดี เพราะทำให้รู้ว่ามีคนสนใจประวัติศาสตร์ท้องถิ่นอยู่ เนื่องจากที่ผ่านมาเราเรียนประวัติศาสตร์ส่วนกลาง โดยไม่ได้เรียนประวัติศาสตร์บ้านเกิดเมืองนอนของตนเองเลย พอมีการพูดคุยและรื้อฟื้นถึงเรื่องราวประวัติศาสตร์ท้องถิ่นและตั้งข้อสงสัยรวมไปถึงหาที่มาของ “ชื่อบ้านนามเมือง” ก็เลยยิ่งทำให้ใจฟูขึ้นมาอีก
ส่วนที่มาของชื่อจังหวัดร้อยเอ็ดนั้น ยังไม่มีข้อสรุป เพราะในส่วนของเทศบาลเมืองร้อยเอ็ดที่ริเริ่มตั้งคำถามและพยายามหาคำตอบว่าชื่อจังหวัด“ร้อยเอ็ด”มาจากไหน และสันนิษฐานว่าอาจจะมาจาก 11 ประตูเข้าเมือง และคนโบราณเขียนเลข 10 กับเลข 1 ต่อกันทำให้เวลาอ่านอ่านเป็น “ร้อยเอ็ด”ในเวลาต่อมา ก็เป็นเพียงข้อสันนิษฐานเท่านั้น
แต่หากดูภาพถ่ายทางดาวเทียมประกอบ ก็พอจะทำให้เอนเอียงไปทางเมือง 11 ประตูได้เหมือนกัน เพราะมีเส้นทางเข้าออกเมือง 11 ช่องทางอย่างเห็นได้ชัด แต่สมัยก่อนคงไม่มีภาพถ่ายดาวเทียมมายืนยัน
อย่างไรก็ตามเรื่องนี้คงต้องมีการศึกษาค้นคว้ากันต่อไป เพื่อหาคำตอบที่มีข้อมูลและหลักฐานมากที่สุด แต่อย่างไรก็ตามอย่างน้อยตอนนี้ก็ปลุกกระแสการค้นหาคำตอบเรื่องของประวัติศาสตร์ท้องถิ่นบ้านตนองเพื่อนำไปสู่การรู้จักรากเหง้าความเป็นมาของพื้นถิ่น นำไปสู่เกิดการสำนึกรักท้องถิ่นรักบ้านเกิด ภาคภูมิใจในบ้านเกิดเมืองนอนของตนเอง
แต่ในขณะเดียวกันอีกแหล่งข้อมูลหนึ่งได้กล่าวไว้ว่าร้อยเอ็ด คือ ร้อยเอ็ด มิใช่ สิบเอ็ด หรือ 10+1 ดังภาพ
