หัวใจงานบุญ
ทุกงานบุญประเพณีล้วนเกิดจากวิถีปฏิบัติของผู้คนในชุมชนสังคมนั้น ๆ เพื่อความสุขสนุกสนาน ความสามัคคี เสริมความคิดความเชื่อสร้างศรัทธา อันจักก่อเกิดพลังให้ยืนหยัดต่อสู้ ดำเนินชีวิตสืบไป
งานบุญสงกรานต์เป็นการเฉลิมฉลองขึ้นปีใหม่ไทย ลูกหลานญาติมิตรได้กลับบ้านพร้อมหน้าพร้อมตากัน ได้เข้าวัดทำบุญทำทาน ได้รดน้ำขอพรผู้อาวุโส ได้ปรับปรุงบ้านช่องห้องหอและบ้านเมืองให้สะอาดสะอ้าน
เมื่อก้าวย่างเข้าสู่ราศีใหม่ – ขึ้นปีใหม่ไทยแล้ว ก็ดั่งสัญญาณเตือนพร้อมเริ่มต้นฤดูการผลิตใหม่ เร่งไถคราดพรวนดิน จุดบั้งไฟแจ้งข่าวแถนไท้ให้ส่งน้ำลงมาตามสัญญา ตามด้วยบุญ ประเพณีต่าง ๆ โดยทั้งหมดมี “วัฒนธรรมข้าวไท” เป็นต้นกำเนิด และจุดหมายปลายทาง
ตลอดระยะเวลา ๓๖๕ วันในวัฏจักรแห่งฤดูกาลที่ผันเปลี่ยนจนเกิดฮีตสิบสองคองสิบสี่ เรามีประวัติศาสตร์ นิทาน ตำนาน การขับลำ ชุดแต่งกาย วิถีการอยู่การกิน การเกิดถึงการตายและมีภาษา ฯลฯ ที่เป็นเอกลักษณ์และอัตลักษณ์ของเผ่าพงศ์ จงช่วยกันเรียนรู้ รักษา สร้างนวัตกรรมให้สอดคล้องและรับใช้ชีวิตให้ดีงามยิ่งขึ้น
ละเลิกการนำวัฒนธรรมไปรับใช้แผนงานเฉพาะกิจเฉพาะหน้า เพื่อสนองนโยบายอำนาจรัฐรวมศูนย์จากส่วนกลาง ซึ่งการกระทำดังกล่าวปฏิบัติกันมานานแล้ว เป็นเพียงการทำงานผลาญงบประมาณประจำปี นอกจากไม่เกิดประโยชน์โภชน์ผลใด ๆ แล้ว ยังเท่ากับทุบทำลายทุนภูมิปัญญาของสังคมที่มีมูลค่าอันประเมินไม่ได้
งานบุญประเพณีต้องสัมพันธ์กับชุมชนสังคม โดยหัวใจของงานบุญทุกงาน ฮีตคองทุกฮีตคอง ล้วนแต่เกิดมีขึ้นเพื่อหลอมรวมผู้คนให้เข้มแข็ง อยู่ในศีลกินในธรรม กล้าหาญและเสียสละ
