ตุลาคม 29, 2019

ในดินแดนอีสานปัจจุบัน มีการนับถือศาสนาที่หลากหลาย เนื่องจากมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้วัฒนธรรมจากต่างถิ่น เพราะศาสนาเหล่านั้นล้วนมีต้นกำเนิดจากแดนไกล ที่ไหลบ่าเข้ามาแทนที่และซ้อนทับศาสนาผีดั้งเดิมที่มีอยู่ในแผ่นดินอีสาน ศาสนาที่ปักหลักมั่นและแพร่ขยายอย่างกว้างขวางคือ “พุทธศาสนา” จึงเป็นที่น่าสนใจว่า ตั้งแต่ยุคต้นพุทธกาลจนถึงหลังจากพุทธปรินิพพานเมื่อกว่า ๒,๕๐๐ ปีก่อน ดินแดนอีสานและลุ่มแม่นํ้าโขงได้มีการซึมซับรับเอาพุทธศาสนาเข้ามาอย่างไร?

ถึงแม้ขบวนแห่ผีตาโขนจะเป็นแม่เหล็กดึงดูดคนจากทั่วสารทิศ ให้ไปเยือนอำเภอเล็ก ๆ ในหุบเขาอย่างด่านซ้าย จังหวัดเลย แต่สาระสำคัญที่แท้จริงของ “งานประเพณีบุญหลวงและการละเล่นผีตาโขน”

การศึกษาทางภูมิรัฐศาสตร์ภาคอีสาน จะต้องมีความรู้ความเข้าใจภูมิศาสตร์พื้นฐาน ภูมิมิติหรือมิติทางพื้นที่ โดยจะต้องรู้ถึงที่ตั้ง ขนาดรูปร่าง เขตแดนตลอดจนลักษณะของพื้นที่ทรัพยากรธรรมชาติ ภูมิมิติต่าง ๆ ที่กล่าวถึงนี้ เป็นองค์ประกอบสำคัญที่มีผลกระทบต่อความมั่นคง ผลทางเศรษฐกิจและวิถีชีวิตของผู้คนในพื้นที่