อุโบสถไม้ที่วัดโพธิ์ย้อย

วัดโพธิ์ย้อย ตำบลไทยเจริญ อำเภอปะคำ จังหวัดบุรีรัมย์ ตั้งอยู่ริมถนนสาย 224 ใกล้สามแยกปะคำ ภายในวัดมีอุโบสถไม้หลังเก่าซึ่งสร้างซ้อนทับลงบนฐานศิลาแลงสูงเด่น มีใบเสมาปักอยู่โดยรอบ เสมาเหล่านี้สลักเป็นรูปโยคีนั่งชันเข่าอยู่ในซุ้มเรือนแก้ว รูปสถูปที่ส่วนฐานของเสมาถูกเทปูนล้อมทับไว้ เนื่องจากเมื่อราว พ.ศ. 2535 มีกลุ่มคนพยายามจะเข้ามาขโมยโบราณวัตถุเหล่านี้ไปขาย ทางวัดจึงพยายามหาวิธีป้องกัน
คุณชิงชัย จงวงษ์ ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 4 (บ้านปะคำ) ได้เล่าถึงความทรงจำในอดีตที่มีต่ออุโบสถไม้หลังนี้ว่า
“ทางวัดเลิกใช้งานโบสถ์ไม้หลังนี้ไปเมื่อราว 10 -20 ปีมาแล้ว เนื่องจากโบสถ์มีสภาพชำรุดทรุดโทรมมาก ไม่สามารถดำเนินการบูรณะหรือซ่อมแซมได้ เพราะกรมศิลป์ไม่อนุญาต สมัยก่อนพื้นที่ในบริเวณวัดและรอบ ๆ โบสถ์มีระดับต่ำกว่าปัจจุบันมาก โบสถ์ตั้งอยู่บนฐานศิลาแลงสูงเด่น คนที่มาบวชที่นี่จะขี่ช้างวนรอบโบสถ์ และลงจากหลังช้างที่ฐานศิลาแลงด้านหน้าโบสถ์ได้พอดี ส่วนด้านหลังของโบสถ์เคยมีศาลาหลังใหญ่ตั้งอยู่ แต่ทางวัดได้รื้อและปรับพื้นที่ลานโล่งไปแล้ว”
ปัจจุบันอุโบสถหลังนี้ไม่ได้ใช้งานแล้ว ด้านในจึงกลายเป็นที่เก็บสิ่งของเหลือใช้ รวมถึงโบราณวัตถุอีกหลายรายการ เช่น ใบเสมาสลักรูปโยคี เสมาสลักรูปธรรมจักร เสาประดับกรอบประตู ทับหลัง และฐานโยนี เป็นต้น ทับหลังที่พบภายในอุโบสถหลังนี้ ทางวัดได้นำมาก่อปูนล้อมรอบฐานชุกชีที่ประดิษฐานพระประธาน แต่มีบางชิ้นที่ตั้งวางไว้ด้านหน้า พบทั้งสภาพสมบูรณ์ และชำรุดแตกหัก
กลุ่มทับหลังที่พบมีร่องรอยการแกะสลักเป็นภาพเล่าเรื่องต่าง ๆ แตกต่างกันไป เช่น พระอินทร์ทรงช้างเอราวัณประทับนั่งในซุ้มเรือนแก้วเหนือพนัสบดี พระอินทร์ทรงช้างเอราวัณประทับนั่งในซุ้มเรือนแก้ว รายล้อมด้วยลวดลายพันธุ์พฤกษาและรูปบุคคลประทับนั่งท่ามหาราชลีลาสนะในซุ้มเรือนแก้ว เป็นต้น โบราณวัตถุต่าง ๆ เหล่านี้ ถูกเคลื่อนย้ายมาจากปราสาทโคกงิ้ว ปราสาทตาดำ และปราสาทตาเสา ซึ่งอยู่ห่างออกไปจากวัดโพธิ์ย้อยไม่ไกลนัก
นอกจากนี้มีเรื่องเล่าว่า เคยพบพระพุทธรูปทองคำองค์ใหญ่ภายในบริเวณวัด เป็นพระประธาน แต่ไม่ทราบว่าสูญหายไปเมื่อใด และยังได้พบพระพุทธรูปนาคปรกอีกด้วย ซึ่งทางวัดได้เก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี โดยจะอัญเชิญออกมาให้ประชาชนได้สรงน้ำในช่วงวันสงกรานต์เพียงปีละครั้งเท่านั้น.
(ขอบคุณข้อมูลและภาพ จาก วารสาร”เมืองโบราณ”, เกสรบัว อุบลสรรค์ / 13 ต.ค. 2018)





ปรีดา ข้าวบ่อ บรรณาธิการอำนวยการนิตยสาร “ทางอีศาน”, กรรมการผู้จัดการ และบรรณาธิการบริหารสำนักพิมพ์ในเครือบริษัท ชนนิยม จำกัด
หนังสือแนะนำ
บทความที่คุณอาจจะสนใจ
คนเราก็คือคน
คนเราก็คือคน บทบรรณาธิการ : Editorials นิตยสาร “ทางอีศาน” ฉบับที่ ๓๓ ปีที่ ๓ ประจำเดือนมกราคม ๒๕๕๘ ฉ...
เกลือไดโนเสาร์-หุบเขาปลาแดก จ.ขอนแก่น
รายงานพิเศษ : เกลือไดโนเสาร์-หุบเขาปลาแดก จ.ขอนแก่น กองดินเค็ม ล้อมรอบอ่างเก็บน้ำ ในบ้านบ่อ ตำบลเขาน...
พระแซกคำ
พระแซกคำ พระแซกคำ พระพุทธรูปสำคัญซึ่งปัจจุบันประดิษฐานอยู่ ณ วัดคฤหบดี แขวงบางยี่ขัน เขตบางพลัด กทม....
บทเพลงแห่งเมียนมา
บทเพลงแห่งเมียนมา กระหึ่มเพลง"โลกไม่ดับสูญ" ใช่โศกาอาดูรพูนทุกข์ท้นเสียงนี...
เลือดอาบเจดีย์
เลือดอาบเจดีย์ เสียงเคาะกะโหลกกะลากาละมัง โป๊กเป๊กปึงปังที่เมียนมาเสียงแตรเคยหนวกหูกวนบาทา ...
เช้าที่มืดหม่น
เช้าที่มืดหม่น แสงตะวันสาดสว่างทั่วพื้นหล้า แต่เช้านี้ชาวเมียนมาใจมืดหม่นหวังและฝันมั่นสมัยอารยชน...
อยู่รอดปลอดภัยในวันไวรัสเปลี่ยนโลก
อยู่รอดปลอดภัยในวันไวรัสเปลี่ยนโลก ปฐมเหตุ ประเทศมหาอำนาจและการเมืองหา เรื่องกันไปว่าไวรัสตัวนี้จะเก...
เสร็จแล้ว ถนน 4 เลน เขมราฐ – อุบล บูมขนส่ง ท่องเที่ยว เลียบแม่น้ำโขง
เสร็จแล้ว ถนน 4 เลน เขมราฐ - อุบล บูมขนส่ง ท่องเที่ยว เลียบแม่น้ำโขง ขอบคุณ : ยูทูปช่อง เกาะติดทุกข่...
เสร็จแล้ว ขยายถนน 4 เลน ทางหลวง หมายเลข 24 ศรีสะเกษ – อุบลราชธานี
เสร็จแล้ว ขยายถนน 4 เลน ทางหลวง หมายเลข 24 ศรีสะเกษ - อุบลราชธานี ช่วงบ้านจาน - เดชอุดม ขอบคุณ : ยูท...
บทเพลงแห่งเมียนมา
บทเพลงแห่งเมียนมา กระหึ่มเพลง"โลกไม่ดับสูญ" ใช่โศกาอาดูรพูนทุกข์ท้นเสียงนี...
เลือดอาบเจดีย์
เลือดอาบเจดีย์ เสียงเคาะกะโหลกกะลากาละมัง โป๊กเป๊กปึงปังที่เมียนมาเสียงแตรเคยหนวกหูกวนบาทา ...
เช้าที่มืดหม่น
เช้าที่มืดหม่น แสงตะวันสาดสว่างทั่วพื้นหล้า แต่เช้านี้ชาวเมียนมาใจมืดหม่นหวังและฝันมั่นสมัยอารยชน...
อยู่รอดปลอดภัยในวันไวรัสเปลี่ยนโลก
อยู่รอดปลอดภัยในวันไวรัสเปลี่ยนโลก ปฐมเหตุ ประเทศมหาอำนาจและการเมืองหา เรื่องกันไปว่าไวรัสตัวนี้จะเก...
เสร็จแล้ว ถนน 4 เลน เขมราฐ – อุบล บูมขนส่ง ท่องเที่ยว เลียบแม่น้ำโขง
เสร็จแล้ว ถนน 4 เลน เขมราฐ - อุบล บูมขนส่ง ท่องเที่ยว เลียบแม่น้ำโขง ขอบคุณ : ยูทูปช่อง เกาะติดทุกข่...
เสร็จแล้ว ขยายถนน 4 เลน ทางหลวง หมายเลข 24 ศรีสะเกษ – อุบลราชธานี
เสร็จแล้ว ขยายถนน 4 เลน ทางหลวง หมายเลข 24 ศรีสะเกษ - อุบลราชธานี ช่วงบ้านจาน - เดชอุดม ขอบคุณ : ยูท...
โควิดคิดใหม่
โควิดคิดใหม่ องค์รัฏฐาธิปัตย์ที่มาโดยการฉ้อฉล ไร้บารมีธรรม จากกลุ่มอำนาจนิยม จากกลุ่มผลประโยชน์ ได้ส...
นิตยสารทางอีศาน ฉบับที่ 106
นิตยสาร “ทางอีศาน” ปีที่ ๙ ฉบับที่ ๑๐๖ ประจำเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ ฉบับ “โควิดคิดใหม่” ภาพปก สุวรรณี ส...
ปิดเล่ม ทางอีศาน 105
ปิดเล่ม ทางอีศาน 105 “โควิด-19” ออกฤทธิ์อีกแล้ว จากแรงงานต่างด้าวจังหวัดสมุทรสาคร กระจายมาในเขตรายรอ...
อยู่รอดปลอดภัยในวันไวรัสเปลี่ยนโลก
อยู่รอดปลอดภัยในวันไวรัสเปลี่ยนโลก ปฐมเหตุ ประเทศมหาอำนาจและการเมืองหา เรื่องกันไปว่าไวรัสตัวนี้จะเก...
เสร็จแล้ว ถนน 4 เลน เขมราฐ – อุบล บูมขนส่ง ท่องเที่ยว เลียบแม่น้ำโขง
เสร็จแล้ว ถนน 4 เลน เขมราฐ - อุบล บูมขนส่ง ท่องเที่ยว เลียบแม่น้ำโขง ขอบคุณ : ยูทูปช่อง เกาะติดทุกข่...
เสร็จแล้ว ขยายถนน 4 เลน ทางหลวง หมายเลข 24 ศรีสะเกษ – อุบลราชธานี
เสร็จแล้ว ขยายถนน 4 เลน ทางหลวง หมายเลข 24 ศรีสะเกษ - อุบลราชธานี ช่วงบ้านจาน - เดชอุดม ขอบคุณ : ยูท...
โควิดคิดใหม่
โควิดคิดใหม่ องค์รัฏฐาธิปัตย์ที่มาโดยการฉ้อฉล ไร้บารมีธรรม จากกลุ่มอำนาจนิยม จากกลุ่มผลประโยชน์ ได้ส...
นิตยสารทางอีศาน ฉบับที่ 106
นิตยสาร “ทางอีศาน” ปีที่ ๙ ฉบับที่ ๑๐๖ ประจำเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๖๔ ฉบับ “โควิดคิดใหม่” ภาพปก สุวรรณี ส...
ปิดเล่ม ทางอีศาน 105
ปิดเล่ม ทางอีศาน 105 “โควิด-19” ออกฤทธิ์อีกแล้ว จากแรงงานต่างด้าวจังหวัดสมุทรสาคร กระจายมาในเขตรายรอ...
สิงหา-กันยา : สองศรีพี่น้องเพลงพิณ
สิงหา-กันยา : สองศรีพี่น้องเพลงพิณ เสียงเพลงพิณได้ยินมาแต่ไกล ให้นึกถึงเพลงพิณของ มงคล อุทก“ชีวิตเหม...
“เมืองเลยฉันรักเธอ” เสียงแผ่นดิน สื่อสารสุขไทเลย
“เมืองเลยฉันรักเธอ” เสียงแผ่นดิน สื่อสารสุขไทเลย จังหวัดเลยเป็นเมืองที่ขึ้นชื่อในเรื่องของแหล่งท่องเ...