สังคมระบบบุญนิยม
ในยุคสมัยของโลกาภิวัตน์ คำที่ติดหูติดปากคงเป็นเรื่องของระบบ "ทุนนิยม" แต่ในวันนี้ข้าวต้มมัดถุงนี้ได้กลายเป็นสิ่งที่ยืนยันถึงการดำรงอยู่ของสังคมระบบ "บุญนิยม"
ขอโทษ…พ่อบ่เห็นอีหลี !
ความเป็นไม้เบื่อไม้เมาระหว่างพ่อเฒ่ากับลูกเขยนั้น มันมีอยู่ทั่วไปในสังคม “ทางอีศาน” เพราะลูกเขยมักจะต้องถูกบีบบังคับด้วย “ฮีตคอง ประเพณี” มาตามยุคตามสมัยแต่พ่อเฒ่ากับลูกเขยคู่นี้ มีความผิดแผกจากคู่อื่น ๆ เพราะพ่อเฒ่าเป็นผู้มีศีลธรรมประจำใจ “ฮู้ผิด ฮู้ถืก” ไม่ถือสาในการกระทำของบักลูกเขยเท่าใดนัก แม้บางครั้งบักลูกเขยมันแสดงออกนอกลู่นอกทางบ้าง พ่อเฒ่าก็ทำที “เอาหูไปนา เอาตาไปไฮ่” เสีย เพราะถือว่า “มันเป็นผัวลูกสาว” ถ้าขืนไปยุ่งจุก ๆ จิก ๆ มากไป เกิดมันป๊ะมันทิ้งลูกสาวแกไปลูกสาวแกก็จะเป็น “แม่ฮ้าง” ก็จะขายหน้าไทบ้านจึงต้องทนข่มใจทำใจ
เมื่อคนอาเซียนเปลี่ยนการกิน
นี่เป็นตัวบ่งชี้ที่เราปฏิเสธไม่ได้ว่า ยิ่งเราพยายามผลักดันประเทศให้ทันสมัยศิวิไลซ์ไฮเทคเท่าเทียมกับตะวันตกมากขึ้นเท่าใด ยิ่งเปลี่ยนพฤติกรรมการกินอาหารอย่างตะวันตกมากขึ้นเท่านั้น ที่สำคัญลูกหลานของเรามีแนวโน้มเปลี่ยนค่านิยมการบริโภคอย่างตะวันตก ถือว่าทันสมัยง่าย ๆ สบาย ๆ ไฮโซ ไฮเทค จากสื่อต่าง ๆ ที่เสพติดกันถ้วนหน้า
หนี้ที่มีทางออก
อีสานมีที่ดินมาก ส่วนหนึ่งอาจมีปัญหาเรื่องน้ำ แต่ถ้าคิดให้ดีน่าจะมีทางจัดการได้ โดยการปลูกพืชที่ใช้น้ำน้อย หรือหาทางกักเก็บน้ำให้พอใช้ได้บ้าง เพราะมีคนจำนวนมากที่ทำเช่นนี้ และจัดการเรื่องการปลูกพืชต่าง ๆ ได้ผลดี มีรายได้ดี
บทร้อยกรองของพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ๘-๑๐
บทร้อยกรองของพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (สิริจฺนโท จันทร์) พ.ศ. ๒๓๙๙ - ๒๔๗๕
๘. รสของหวานชอบกันบ่น้อย รสหนึ่งอ้อยรสหนึ่งนารี เป็นรสดีกินหลายฮู่อิ่ม ของบ่อิ่มรสยอดคำสอน บ่ห่อนถอนยิ่งกินยิ่งแซบ บ่คับแคบฟังได้ยิ่งหวาน