ทางอีศาน92

...แม่น้ำโขง...แม่น้ำนานาชาติ ที่มีความสำคัญเป็น ๑ ใน ๑๐ ของแม่น้ำสำคัญของโลก ต้นกำเนิดของสายน้ำ เริ่มจากบริเวณเทือกเขา แทงกูล่า ในที่ราบสูงธิเบตในประเทศจีน มีความยาวจากต้นน้ำถึงปากแม่น้ำที่ประเทศเวียดนามถึง ๔,๙๐๙ กิโลเมตร มีพื้นที่ลุ่มแม่นำช้ำที่ไหลพาดผ่านทั้ง ๖ ประเทศ คือ จีน, พม่า, ไทย, ลาว, กัมพูชา และเวียดนาม ถึง ๗๘๐,๐๐๐ กว่าตารางกิโลเมตร มีผู้คนอาศัยอยู่ตลอดพื้นที่ลุ่มน้ำถึง ๖๕ ล้านคน ไหลจากความสูงเหนือระดับน้ำทะเลถึง ๕,๓๐๐ เมตร มีลุ่มน้ำสาขาหลัก ๆ ถึง ๒๕๑ ลุ่มน้ำ

“ผะเหวด” เป็นคำสำเนียงอีสาน ตรงกับคำว่า “พระเวส” หมายถึง พระเวสสัดร อดีตชาติของพระพุทธเจ้าเรื่องราวเกี่ยวกับพระเวสสันดร เรียกว่า “เวสสันดรชาดก” ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎก

พ่อเฒ่าดิษฐ์ผัวแม่เฒ่านง บ้านดงหมู เป็นคนย้านเมียที่สุดคนหนึ่ง แต่แกมีวาทะคุยอวดเพื่อนเสมอว่า แม่เฒ่านงเมียของแกกลัวผัวเป็นที่สุด แค่แกไอเมียแกก็เยี่ยวราดแล้ว! บักจอนผู้เป็นลูกเขยก็เป็นคนกลัวเมียอีกคนหนึ่ง แต่มันไม่กล้าพูดหรือมีวาทะเหมือนพ่อเฒ่าของมัน เมียสั่งทำอะไร บักจอนต้องรีบปฏิบัติตามคำสั่งในทันที ถือว่า “คนเชื่อฟังคำเมียจะได้ดีกันทุกคน!”

งานศิลปะที่เป็นการบันทึกเรื่องราวทางศาสนาของชาวสุวรรณทวีปในอดีต ไม่ว่าจะบนหลักหิน หรือบนผืนผ้า ถือเป็นหลักฐานสำคัญที่นำไปสู่การศึกษาตีความเรื่องราววิถีชีวิตของผู้คนในอดีต ที่ปรากฏเป็นองค์ประกอบอยู่ในงานศิลปะนั้น บนพื้นที่อีสานมีงานศิลปะแห่งศรัทธาที่เป็นเอกลักษณ์อย่างหนึ่ง คือ ผ้าผะเหวด

“หลานเหลียน” สาวอีสาน ในวัยสามสิบต้น ๆ จากขอนแก่น เมืองหมอแคนดินแดนดอกคูน ผู้มีความสามารถหลากหลาย ทั้งงานด้านวิชาการและธุรกิจ แบบคนรุ่นใหม่ แต่ด้วยความภูมิใจในฮีตคอง ขนบธรรมเนียมประเพณี อีสานบ้านเกิด

เที่ยวท่องล่องรู้วัฒนธรรม ลึกล้ำงำเหง้าเล่าขาน คนสร้างค้นคิดนิทาน ตำนานสานญาติชาติพันธุ์

นิตยสาร “ทางอีศาน” ปีที่ ๘ ฉบับที่ ๙๒ ประจำเดือนธันวาคม ๒๕๖๒ “นิตยสารรายเดือนของชาวอีสานและคนไททุกภูมิภาค” ภาพปก โดย จิม ทอมป์สัน ฟาร์ม ๒๐๑๙ เรื่องเด่นในฉบับ • ดร.จงกล พิมพ์วาปี พาล่อง “แม่โขง…ม...Read More