คำฉันท์ วรรณลีลามรดกชาติ (๔๕)
อ่าน (ใหม่) สมุทโฆษคำฉันท์ (๓๓)
ทองแถม นาถจำนง
พราหมณ์พฤฒิบาศ
ตำนานเรื่องพราหมณ์ที่สำคัญเรื่องหนึ่งคือ “ตำนานพราหมณ์นครศรีธรรมราช” เล่าว่า ในสมัยพระเจ้าอู่ทอง กษัตริย์เมืองรามนครในอินเดียส่งเทวรูปพระผู้เป็นเจ้า และพราหมณ์ เข้ามาถวายพระเจ้าอู่ทอง หัวหน้าพราหมณ์ชุดนั้นชื่อผแดงธรรมนารายณ์ มีพราหมณ์อีกหลายคน ชื่อ ผแดงศรีกาเกีย, สเภาลักจัน เป็นต้น
พระเจ้าอู่ทองโปรดให้เจ้าพระยาโกษาและเจ้าพระยานคร ช่วยกันแต่งสถานที่ในเมืองนครศรีธรรมราช รับเอาเทวรูปพระนารายณ์ไว้ที่ท้ายเมือง ตำบลท่าม้า มอบให้ผแดงธรรมนารายณ์รักษา
หลังจากนั้นคณะพราหมณ์เหล่านั้นได้ขั้นมากรุงศรีอยุธยา พระเจ้าอู่ทองโปรดแต่งตั้งผแดงธรรมนารายณ์ เป็นออกพระธรรมนารายณ์เวทภักดีศรีรัตนโกศา ผแดงศรีกาเกียเป็นออกพระศรีราชโภเบนทร์ภักดี สเภาลักจันเป็นออกศรีอาคมชุมนุม ทรงให้นายตำรวจเกณฑ์ใน จัดเอาชาวช่างสร่วยหญิงชาย 200 ให้พระราชทานเอามาไว้รักษาสถานเป็นข้าพระเทวรูป
ในหนังสือ “คำให้การชาวกรุงเก่า” มีนามบรรดาศักดิ์พราหมณ์ดังนี้
– พระครูมหิธรรมราชสภาวดี ศรีวิสุทธิคุณวิบุลธรรม วิสุทธิพรหมจาริยาธิบดี พุฒาจารย์มหาราชครู
– พระครูปโรหิตาจารย์ ราชสุดาวดีศรีบรมหงส์องค์ปุริโสดม พรหมญาณวิบุลศีลคุณสุจริต วิวิธเทวพรหมพุฒาจารย์ พระมหาราชครู
– พระครูพิเชตษรราชธิบดีศรีษาคม พระราชครู
– พระครูพิรามราชสภาวดี ศรีเวทจูฑามณี ศรีบรมหงส์ พระราชครู
“พระมหาราชครู” ผู้แต่ง “สมุทรโฆษคำฉันท์” คงเป็นพราหมณ์ แม้เราจะไม่ทราบประวัติเลยก็ตาม
ในทำเนียบศักดินาโบราณ ปรากฏตำแหน่งพระมหาราชครูสองตำแหน่ง คือหัวหน้าฝ่ายลูกขุน ณ ศาลหลวงตำแหน่งหนึ่ง กับหัวหน้าฝ่ายพราหมณ์ปุโรหิตอีกตำแหน่งหนึ่ง ดังนี้
– พระมหาราชครู พระครูมหิธรธรรมาชสุภาวดีศรีวิสุทธิคุณวิบูลธรรมวิสุทธิพรหมจาริยาธิบดีพุทธาจารย์ ศักดินา 10,000 เป็นพระมหาราชครูฝ่ายลูกขุน ณ ศาลหลวง
– พระมหาราชครูพระราชประโรหิตาจารย์ราชสุภาวดีศรีบรมหงษองคบุรีโสดมพรหมญาณวิบูลสีลสุจริตวิวิธเวทนพรหมพุทาจารย์ ศักดินา 10,000 เป็นพระมหาราชครูฝ่ายพราหมณ์ปุโรหิต
พระมหาราชครูคนที่แต่งเรื่องสมุทโฆษคือพระมหาราชครูฝ่ายใด
อ่าน: คำฉันท์ (1) วรรณลีลา มรดกชาติ
อ่าน: คำฉันท์ (2) จากอินโด-อารยัน สู่สยามพากย์
อ่าน: คำฉันท์ (3) วรรณลีลา มรดกชาติ
อ่าน: คำฉันท์ (4) วรรณลีลา มรดกชาติ
อ่าน: คำฉันท์ (5) วรรณลีลามรดกชาติ
อ่าน: คำฉันท์ (6) วรรณลีลามรดกชาติ ครุ ลหุ
อ่าน: คำฉันท์ (7) วรรณลีลามรดกชาติ เสียงตก
อ่าน: คำฉันท์ (8) วรรณลีลามรดกชาติ
อ่าน: คำฉันท์ (9) วรรณลีลามรดกชาติ ดุษฎีสังเวยกล่อมช้าง 1
อ่าน: คำฉันท์ (10) วรรณลีลามรดกชาติ ดุษฎีสังเวยกล่อมช้าง 2
อ่าน: คำฉันท์ (11) วรรณลีลามรดกชาติ ดุษฎีสังเวยกล่อมช้าง 3
อ่าน: คำฉันท์ (12) วรรณลีลามรดกชาติ ดุษฎีสังเวยกล่อมช้าง (จบ)
อ่าน: คำฉันท์ (13) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 1
อ่าน: คำฉันท์ (14) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 2
อ่าน: คำฉันท์ (15) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 3
อ่าน: คำฉันท์ (16) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 4
อ่าน: คำฉันท์ (17) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 5
อ่าน: คำฉันท์ (18) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 6
อ่าน: คำฉันท์ (19) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 7
อ่าน: คำฉันท์ (20) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 8
อ่าน: คำฉันท์ (21) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 9
อ่าน: คำฉันท์ (22) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 10
อ่าน: คำฉันท์ (23) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 11
อ่าน: คำฉันท์ (24) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 12
อ่าน: คำฉันท์ (25) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 13
อ่าน: คำฉันท์ (26) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 14
อ่าน: คำฉันท์ (27) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 15
อ่าน: คำฉันท์ (28) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 16
อ่าน: คำฉันท์ (29) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 17
อ่าน: คำฉันท์ (30) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 18
อ่าน: คำฉันท์ (31) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 19
อ่าน: คำฉันท์ (32) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 20
อ่าน: คำฉันท์ (33) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 21
อ่าน: คำฉันท์ (34) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 22
อ่าน: คำฉันท์ (35) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 23
อ่าน: คำฉันท์ (36) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 24
อ่าน: คำฉันท์ (37) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 25
อ่าน: คำฉันท์ (38) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 26
อ่าน: คำฉันท์ (39) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 27
อ่าน: คำฉันท์ (40) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 28
อ่าน: คำฉันท์ (41) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 29
อ่าน: คำฉันท์ (42) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 30
อ่าน: คำฉันท์ (43) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 31
อ่าน: คำฉันท์ (44) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 32
อ่าน: คำฉันท์ (45) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 33
อ่าน: คำฉันท์ (46) วรรณลีลามรดกชาติ สมุทรโฆษคำฉันท์ 34
