นาคสิบห้าตระกูล ผู้รักษาหลวงพระบาง
ตำนานชาติลาวผูกพันกับเรื่อง พญานาคมาก
คิดเล่น ๆ ว่า ถ้าหากขาดพญานาคเสียแล้วจะเล่าตำนานประวัติศาสตร์ลาวกันอย่างไรดี?
พญานาคที่คุ้มครองหลวงพระบางนั้นมีสิบห้าตระกูล ที่คุ้มครองเวียงจันบางตำนานว่ามีเจ็ดตระกูล
คำว่า “นาค” นั้นเป็นศัพท์ยืมมาจากอินเดีย จึงอาจมีคำถามได้ว่า แล้วก่อนที่นาคอินเดียจะมาถึงสุวรรณภูมินี้ ใครเล่าคุ้มครองหลวงพระบาง
ตามพื้นสืบ (หนังสือตำนานประวัติศาสตร์) ก็มักจะเรียกพญานาคเป็นแขกไปหมด ดังเช่นชื่อพญานาคในตำนานอุรังคธาตุ
๑. พุทโธธปาปนาค (กุฏโฐปาปนาค) ๒. หัตถีกุญชรนาค (หัตถีนาค) ๓. สขารนาค (สุขรนาค) ๔. ไชยเชฏฐนาค (เสฏฐไชยนาค) ๕. ปักขานาค (ปัพพารนาค) ๖. มูลนาค ๗. สุวรรณนาค ๘. สุคันธนาค ๙. กายโลหะนาค ๑๐. เอกจักขุนาค ๑๑. อิทรจักกนาค ๑๒. สิทธิ โภคนาค ๑๓. สิริวัฒนนาค ๑๔. สหัสพลนาค ๑๕. คันธัพพนาค
อันนาคทั้งสิบห้าตระกูลนี้มีพญานาคสุวรรณนาคเป็นใหญ่ พญาพุทโธธปาปนาคอาวุโสเป็นรอง
อย่างไรก็ตาม ก่อนที่พญานาคจะถูกจับบวชเป็นแขกไปหมด ก็ยังมีบรรพชนลาวจดจำชื่อนาคสิบห้าตระกูล ผู้คุ้มครองหลวงพระบางไว้ได้ดังนี้
๑. นางดำอยู่คกท่อน
๒. นางด่อนอยู่คกเฮือ
๓. นางผมเฝือ (คำเฝือ) อยู่เหนือท่าช้าง
๔. ท้าวต่งกว้างขวางอยู่ปากคาน
๕. ท้าวทองจานอยู่ผาเดี่ยว
๖. ท้าวคำเหี่ยวอยู่ผาเสือ
๗. ท้าวบุนเยืออยู่ก้อนก่ายฟ้า
๘. ท้าวคำหล้าอยู่ผาบัง
๙. ท้าวคำบังอยู่พูช้าง
๑๐. ท้าวบุนกว้างอยู่พูซวง
๑๑. ท้าวบุนเยืองอยู่ก้องหมิดแอ่น
๑๒. ท้าวคำแตนอยู่ผาชะวา
๑๓. ท้าวกองเหลืออยู่ผาสุมเส้า (ผาย่าเถ้า)
๑๔. ท้าวไกกำนง อยู่รักษาพระบาท
๑๕. สรีสัดตะนากเจ้าอยู่เฝ้าจอมสรี
ขุนลอ ผูตี้ยึดเมืองเชียงดง เชียงทอง (หลวงพระบาง) ไปจากขุนกันฮาง แล้วสร้างเป็นเมืองเชียงดง เชียงทอง (หลวงพระบาง) หมายเอาโง่นหมื่นหลวงเป็นหางนาค เอาปากนํ้าคานเป็นหัวนาค และเรียกชื่อนครนี้ว่า นครเชียงทองสีสัตตะนาค
ใครมีตังค์เหลือเฟือ ช่วยไปวิจัยที่หลวงพระบางหน่อยเถอะว่า
คกท่อน คกเฮือ ท่าช้าง ปากคาน ผาเดี่ยว ผาเสือ ก้อนก่ายฟ้า ผาบัง ภูช้าง ภูซวง ก้องหมิด แอ่น ผาชะวา ผาสุมเส้าอยู่ที่ไหน โบราณคดีแถวนั้นเป็นอย่างไร?
จะได้รู้จักพญานาคกันมากขึ้น !
****
คอลัมน์ ตํานานเก่าเว่าม่วน นิตยสารทางอีศาน ปีที่ ๕ ฉบับที่ ๖๐| เมษายน ๒๕๖๐
.
ราคาเล่มละ ๑๐๐ บาท
สมัครสมาชิก ครึ่งปี ๖๐๐ บาท
หนึ่งปี ๑,๑๐๐ บาท
ตลอดชีพ ๙,๕๐๐ บาท (ได้รับหนังสือย้อนหลัง)
.
สั่งซื้อ// ชำระเงิน // สอบถามเพิ่มเติม ได้ทาง
inbox หนังสืออีศาน m.me/166200246799901
line id : @chonniyom (มี@) คลิก https://lin.ee/amxqtvW
อีบุค ที่ www.mebmarket.com
โทร. 086-378-2516
บริษัท ทางอีศาน จำกัด
244/539 รามอินทราซอย 5 แขวงอนุสาวรีย์ เขตบางเขน กทม. 10220