จากใจทางอีศาน

แรงบันดาลใจหนึ่งที่ทำให้สะกดชื่อนิตยสาร “ทางอีศาน” ด้วย “ศ” เพราะบทกวีชื่อ “อีศาน” ของ “นายผี” - อัศนี พลจันทร

จากสังคมทาส การเกณฑ์แรงงาน เลกไพร่ ส่งส่วย มาถึงสังคมทุนนิยมที่มีการกินส่วนต่าง ส่วนเกิน ใช้เงินต่อเงิน ถึงวันนี้สภาพชีวิตผู้คนใน เกือบแสนหมู่บ้านทั้งประเทศไทย ไม่เหมือนสมัย ปู่ย่าตายายอีกแล้ว คนหนุ่มสาวคนวัยแรงงาน แทบไม่มีเหลือในหมู่บ้าน แถมยังมีชีวิตอย่างไร้ หลักประกันความมั่นคงในทุกด้าน ยิ่งตลกร้ายที่ ให้คนประกอบการภาคอุตสาหกรรมผูกขาดมา สอนการใช้ชีวิตแบบพอเพียง ให้คนในระบบ ราชการมาสอนนวัตวิถีแก่คนรากหญ้า ซ้ำเติม หมู่บ้านเข้าไปอีกเมื่ออภิมหาทุนรุกเข้าไปกินป่า ครอบครองทำลายภูเขาแม่น้ำ และได้สัมปทาน ขุดผลาญแร่ธาตุใต้พิภพยิ่งขึ้น

ปณิธานของนิตยสาร “ทางอีศาน” คือ เราจะรวบรวมองค์ความรู้จากผู้รู้ จากเพื่อนมิตรทุกภูมิภาคและทั่วโลก นำมาปรับประสานกับเป้าหมายเฉพาะโดยหยั่งลึกถึงรากเหง้า ถ่องแท้ในอัตลักษณ์ของชาติพันธุ์วรรณนา แล้วแผ่เชื่อมโยงถึงกันทั่วประเทศและทั่วสากลจักรวาล สร้างสำนึกรักถิ่นตน ขณะเดียวกันก็ก้าวพ้นการหลงยึดอยู่กับลักษณะเฉพาะถิ่น... ก้าวย่างที่ผ่านมาเราได้รับความคิดเห็น และคำแนะนำจากผู้อาวุโสผู้รู้ และนักวิชาการหลายท่าน

เสียงพิณเสียงแคนเป็นดังชีวิตจิตวิญญาณของอารยชนลุ่มแม่น้ำโขง แม้พลัดพรากไปอยู่แห่งหนตำบลไหน ครั้นได้ฟังได้ยินจะถวิลหารากเหง้าเหล่าตน เหมือนคนที่ฝังสายรกสายแฮ่ไว้หมู่บ้าน แม้ดิ้นรนทำมาหากินอยู่ถิ่นไหนบั้นปลายชีวิตหากเลือกได้ก็ปรารถนากลับมาตายที่บ้านเกิด

“บัวอาศัยเซิ่งน้ำปลาเพิ่งสังคม ไพร่กับนายเพิ่งกันโดยด้าม อันว่าเสือสางช้างกวางฟานอาศัยป่า ป่าอาศัยสิ่งฮ้ายจึงหนาแน่นมืดมุง เฮาอาศัยเพิ่งบ้านบ้านกะเพิ่งบุญเฮา คันหากเฮาหนีเสียชิเกิดเป็นดงไม้ คันเฮาหนีไกลบ้านเฮือนชานชิเป็นป่า บ้านชิเป็นเหล่าเฮื้อเครือเกี้ยวมืดมุง เฮาอาศัยพวกพ้องน้องนุ่งสหายเกลอ เขาก็อาศัยเฮาจึงเป็นเมืองบ้าน คนหากอาศัยด้วยดอมคนเป็นหมู่ บ่มีใผอยู่ยั้งทอมท้อผู้เดียวได้แล้ว”

งานวัฒนธรรมมีความสำคัญเป็นเอก ภายใต้สถานการณ์ในประเทศและของโลกขณะนี้ ยิ่งชี้ให้เห็นชัดว่า งานด้านวัฒนธรรมเหมาะสำหรับนำพา งานด้านความมั่นคงและการสรรสร้างนำทางเศรษฐกิจ

เส้นทางชีวิตแบ่งอย่างกว้าง ๆ เป็นทางทุจริต ทางสุจริต หรือทางชั่วกับทางดี ทางชั่ว ทางคด ทางโข ทางโง ทางเงี้ยว ผู้เดินตามทางนี้มักจะพบกับทุกข์โศกโรคภัยอุปสรรคอันตรายอุปัทวะน้อยมากแล้วแต่ผู้ทำ

ถึงเวลาต้องลดเลิกการกดทับกันทางชนชั้น ทางชาติพันธุ์วรรณนา ถึงเวลาที่อภิสิทธิ์ชนคนส่วนน้อยต้องหยุดเหยียดเย้ย ดูหมิ่น เอารัดเอาเปรียบคนส่วนใหญ่ สังคมไทยจะก้าวไกลได้ต้องรื้อโครงครอบอยุติธรรมที่สั่งสมมายาวนานและซับซ้อน เพื่อให้พลังชีวิตของผู้คนได้สำแดงออกซึ่งศักยภาพแห่งความเป็นมนุษย์ได้อย่างเต็มกำลัง

พระราชพิธีบรมราชาภิเษก สมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร ขึ้นเป็น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อย่างสมบูรณ์ตามโบราณราชประเพณี ซึ่งจะเกิดขึ้น ระหว่างวันที่ 4-6 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 ณ พระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร จะเป็นจารึกประวัติศาสตร์ครั้งยิ่งใหญ่ของ ประวัติศาสตร์ไทย

บริษัทชั้นนำของประเทศนี้ดึงตัวข้าราชการระดับสูงจากทุกกระทรวง กรม กอง เข้าไปสังกัดกินเงินเดือนบริษัทของตน นักการเมืองใช้อิทธิพลแผ่ร่มเงาเข้าปกคุ้มข้าราชการประจำ...

คอลัมน์นี้เขียนก่อนวันเลือกตั้ง และไม่รู้ผลการเลือกตั้งว่าเป็นอย่างไร แต่ก็ยังเชื่อว่า “เมืองไทยก็ยังคือเมืองไทย”เมืองไทยจะยังไม่เกิดการเปลี่ยนแปลงทางคุณภาพเพราะการเลือกตั้งครั้งนี้หรอก

การเดินเข้าคูหากากบาทเลือกตั้งใช้เวลาไม่นาน แต่กิจกรรมที่คนมีสิทธิ์จำนวน 51 ล้าน 8 แสนคนร่วมกันปฏิบัติทั้งแผ่นดิน ที่ใช้บุคลากรและงบประมาณมหาศาล มีเบื้องหลังที่ต้องต่อสู้ ผลักดันออกกฎกติกาชิงการได้เปรียบกันมากมายกว่าจะถึงวันที่ 24 มีนาคม 2562...

คันเจ้าได้นั่งบ้าน เป็นเอกสูงศักดิ์ อย่าได้โวโวเสียง ลื่นคนทั้งค้าย แนวว่าเป็นนายนี้ ให้หวังดีดอมไพร่ คันแม่นไพร่บ่พร้อม สิเสียหน้าบาดเดินฯ