โปรยปก “ทางอีศาน” ฉบับต้อนรับปีใหม่ 2562
ผม กับ บรรณาธิการวิชาการ -“โชติช่วง นาดอน” ไปเยี่ยมคารวะอาจารย์เสรี พงศ์พิศ เมื่อแรกออกเดินเครื่อง “ทางอีศาน” บนถนนหนังสือ ที่สถาบันการเรียนรู้เพื่อปวงชน อ.บางคนที จ.สมุทรสงคราม
สาส์นจากทางอีศาน
คณะทำงานทุกคนทุกฝ่ายได้ทุ่มเทแรงกาย แรงใจ แรงคิดและการสนับสนุน อย่างสุดกำลังให้ทรงตัวอยู่ได้ จนถึงวันนี้มีความจำเป็นต้องลดจำนวนหน้าหนังสือลง เพื่อผ่อนเบาภาระค่ากระดาษ ค่าพิมพ์และค่าขนส่ง
สาส์นจากทางอีศาน
โอนอ...สารนี้ชื่อว่าพิศวาสแหน้น นักเกิ่งธรณี ขังขอด สุดวิญญาณ โฮบโฮมคุงฟ้า
รื้อถอนและฟื้นสร้าง
สังคมไทยกำลังเดินไปสู่การผูกขาด กระชับอำนาจทุกด้าน โดยทุนภายในประเทศ อภิทุนข้ามชาติ ภายใต้อุดมการณ์อำนาจรัฐโบราณ สภาพเช่นนี้ได้สถาปนาสวรรค์สำหรับอภิสิทธิ์ชนทุกภาคส่วนทุกระดับชั้น
สมองแห่งจักรวาล
มีหัวสมองลึกลับอยู่ในจักรวาล กองบัญชาการควบคุมสมองมนุษย์ให้มีรูปแบบความคิดเหมือนกันตลอดไป ง่ายต่อการควบคุม.
ปิดเล่ม
กิจกรรม “ท่องเทวาลัยอีศานใต้” ผ่านไปแล้วอย่างน่าชื่นอกชื่นใจ เพราะเป็นการบุกเบิกกิจกรรมแนวทัศนศึกษาสถานที่สำคัญทางวัฒนธรรมและประวัติศาสตร์จริง พบของจริง พบผู้คนพื้นถิ่นพื้นฐานจริง เก็บเกี่ยวได้มาทั้งความรู้ใหม่ ๆ และปัญหาใหม่ ๆ ที่ต้องค้นหาคำตอบกันใหม่ (คำตอบไม่มีอยู่ในตำราเรียน !)
สาส์นจากทางอีศาน
๑. สุวรรณี สารคณา ศิลปินผู้สร้างความสุข ความอบอุ่นให้ครอบครัว บนสาดกกพื้นบ้าน บักหำน้อยนอนหลับปุ๋ยใต้ผ้าห่มลายการ์ตูน หัวหนุนผ้าห่ม เลยขึ้นไปมีหมอนขิด ผู้เป็นแม่คงหนุนนอนกล่อมนอนให้นมลูก เมื่อลูกเข้าส...Read More
สงครามที่ไม่หลั่งเลือด
โคตรเหง้าของเหล่าปราชญ์ผู้ต่อสู้พลิกโลกได้สรุปไว้นานมาแล้วว่า การเมืองคือ สงครามที่ไม่หลั่งเลือด สงครามคือ การเมืองที่หลั่งเลือด
ทางอีศาน 75 : ปิดเล่ม
หยิบค้นเจอหนังสือภาษาลาวเรื่อง “ภูมิใจในวัฒนธรรมลาว” เขียนโดย ดร.พันดวงจิด วงสา (สำนักพิมพ์และจำหน่ายหนังสือแห่งรัฐ ค.ศ. ๒๐๐๘ หน้า ๕๘-๖๐) อ่านถึงหัวข้อ “สภาพแวดล้อมภายนอกได้ส่งผลกระทบต่อวัฒนธรรมของลาว” แล้วอดไม่ได้ ที่จะถ่ายทอดให้ญาติมิตรสหายเพื่อนพี่น้อง ดังต่อไปนี้
ปักหลักให้แน่น แก่นต้องมี
ท่ามกลางสังคมแสงสีเมืองใหญ่ ภาคส่วนอุตสาหกรรม ธุรกิจท่องเที่ยวบริการ ฯลฯ ที่มีเครื่องมืออุปกรณ์และการสื่อสารล้ำสมัย บันดาลให้กิจการการค้าขายเกิดดอกผลกำไรงาม แต่ในภาคส่วนการเกษตร ชีวิตชุมชนคนหมู่บ้านที่เปรียบดั่งกระดูกสันหลังประเทศ กลับไม่อาจหยัดยืนตรงให้คงมั่น ยิ่งนับวันยิ่งไร้หลักไร้แก่น ไร้ความคิดฝันจินตนาการ
ทางอีศาน 70 : ปิดเล่ม
อนึ่ง ขอโปรดเข้าใจว่า การคลี่ภาพมายาคติเพื่อถอดรหัส ‘สัญญปริศนา’ ที่ค้างคาใจในงานเขียนชุดนี้ ผู้เขียนดำเนินการวิเคราะห์และตีความหมายอย่างลุ่มลึกก็จริง แต่กล่าวในเชิงกระบวนการการวิจัยนั้นเป็นการทำได้เพียง “ส่วนเสี้ยวหนึ่ง” ว่าด้วยเรื่อง “ด้ำ แถน กำเนิดรัฐไท” เท่านั้น
ทางอีศาน 69 : ปิดเล่ม
แวดวงธุรกิจต้อง “ดิ้น” กันเต็มที่ ส่วนหนึ่งดิ้นเพื่อให้อยู่รอดต่อไปได้ ส่วนหนึ่งซึ่งแม้เป็นยักษ์ก็ตามแต่ก็ต้องดิ้น เพราะยอดกำไรลดลงมากๆ เสียงกระซิบเบาๆ จากคน “วงใน” ของตลาดขายปลีกสินค้าอุปโภคบริโภคจำเป็นในชีวิตประจำวันบอกว่า ยอดกำไรต่ำกว่าปี ๒๕๔๐ ที่เกิดวิกฤติต้มยำกุ้งเสียอีก!
ชูอาวุธ – “วัฒนธรรม” ขึ้น
ท่ามกลางความ “เน่าใน” ของทุกระบบสถาบัน ส่งผลให้สังคมไทยเสื่อมทรุดลงทุกด้านช่องว่างระหว่างคนรวยกับคนจนยิ่งถีบห่างความต่างทางความคิดของผู้คนไกลกันดั่งฟ้ากับก้นเหว อาวุธที่คนเล็กคนน้อยจะใช้ต่อสู้เพื่อปากท้อง และเทิดศักดิ์ศรีความเป็นคนของตนในห้วงเวลานี้ คือ “งานวัฒนธรรม”
ทางอีศาน 68 : ปิดเล่ม
เดือนธันวาคม “ข้าวนาปี” เริ่มเก็บเกี่ยวกันแล้ว ในสมัยโบราณชนเผ่าต่าง ๆ ทุกชนเผ่ามีการเฉลิมฉลองการเก็บเกี่ยวธัญพืช ซึ่งอาจจะเรียกให้เข้าใจง่าย ๆ ว่า “เทศกาลข้าวใหม่” ไม่ว่าธัญพืชนั้นจะเป็น ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ ข้าวชิงเคอ หรือข้าวจ้าว-ข้าวเหนียว ที่เป็นอาหารหลักของคนไท-ลาว
สูงเจิ้นเทิ้น
แดนอีศานที่ราบสูง-สูงเจิ้นเทิ้น อัศจรรย์เกินกล่าวขานประมาณไหน ประวัติศาสตร์ชาติพันธุ์อารยธรรมใด วิวัฒนาการสั่งสมไว้ให้มังมู