คน และการเปลี่ยนผ่าน
คนในดินแดนที่ถูกขีดแบ่งเขตประเทศ จะถูกสร้างมายาคติความรักและการคลั่งชาติอย่างฝังลึก จนถึงกาลใกล้ดับสลายของจักรวาล จึงยอมรับความเป็นเผ่าพันธุ์ และการอยู่ร่วมโลกเดียวกัน ถึงกระนั้นก็ยังไม่ใช่เรื่องที่สายเกินไป คนทุกคนรู้ว่าเกิดมาต้องตาย ไม่วันนี้ก็วันพรุ่งแต่ถ้าหากยังไม่เจ็บป่วยถึงขั้นล้มหมอนนอนเสื่อ ไม่ถูกโบยตีด้วยชราภาพอย่างที่สุด
ศึกษา ศรัทธา พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต
ในขณะที่ทุกประเทศกำลังจะเข้าสู่มหาสงครามโลกครั้งที่ ๑ ตามด้วยการปฏิวัติของโซเวียต รุสเซีย และสงครามปฏิวัติจีนก็เริ่มปะทุ
ปิดเล่ม ทางอีศาน 93
วัฒนธรรมมีหลายระดับ ตั้งแต่วัฒนธรรมชุมชนท้องถิ่น วัฒนธรรมภาค วัฒนธรรมชนเผ่า วัฒนธรรมชนชาติ วัฒนธรรมชาติไทย ซึ่งเราควรรักษาและส่งเสริมทุกระดับ ทุกภาคของประเทศไทย ประกอบด้วยชุมชนย่อยมากมาย ประกอบด้วยชนเผ่าชนชาติมากมาย ประเทศไทยมีทั้งวัฒนธรรมชนชาติ วัฒนธรรมชาติไทยที่ต้องรักษา ส่งเสริมและพัฒนา “ทางอีศาน” มีนโยบายนี้และดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องแปดปีแล้ว เราหวังว่าจะได้รับแรงสนับสนุนจากทุกท่านต่อไป
ฤดูแห่งสีสันและชีวิต
ใครคนใดเข้าใจและใช้ชีวิตได้สอดคล้องกับคนด้วยกัน กับธรรมชาติ และกับสิ่งเหนือธรรมชาติคน ๆ นั้นก็จะมีชีวิตที่สุข สมบูรณ์ และสงบ ดังความเข้าใจภูเขาของนักเดินป่าที่บอกกล่าวกันมา... ถ้ามองดูภูเขาแล้วเห็นภูสีเขียวพรืดเป็นเทือกไปทั้งหมด นั่นแสดงว่าเรายังอยู่ห่างภูเขาไกลนัก เดินต่อไปจนเห็นสีใบไม้แตกต่างกัน มีสีเขียวแก่ เขียวอ่อน ครีม นํ้าตาล นํ้าตาลไหม้ แดง กระด่างดำ ฯลฯ เราเข้าใกล้ตีนเขาแล้ว
คนอีสานค้นหากันให้พ้อ
ถ้าเปรียบเทียบขีดความเจริญก้าวหน้ากับบ้านใกล้เรือนเคียงส่วนมาก เมืองไทยเรายํ่าเท้าอยู่กับที่มานานหลายสิบปีดีดักแล้ว ถึงเวลาต้องปรับปรุงแก้ไขพร้อมกันไปกับการเปลี่ยนแปลงของโลก โครงสร้างทางกายภาพ เช่น การคมนาคม อาคารบ้านเรือน สถานที่ทำการ และภูมิทัศน์ต่าง ๆ
มูลนิธิทางอีศาน
โลกยุคล่ามนุษย์ไปเป็นทาส ยกกองทัพไปยึดครองเมืองขึ้น ใช้อำนาจทางเศรฐกิจไปมีอิทธิพลครอบงำ ควรหมดสิ้นไปแล้ว ประเทศที่รวมศูนย์อำนาจ สูบรีดโภคทรัพย์ส่วนเกินเข้าไปไว้ส่วนกลางกำหนดนโยบายโดยไม่รู้จักและสอดคล้องกับท้องถิ่น
ฝันดีปีใหม่
คนเราต้องมีความฝัน มีจินตนาการ ฝันที่งามพร้อมย่อมเกิดจากพื้นฐานความเป็นจริงรองรับ ผ่านการคิดกรอง เป็นฝันที่กว้างไกลกว่าผล ประโยชน์ส่วนตน หรือเฉพาะกลุ่มพวกพ้อง
ทางอีศาน 21 : ฟ้อนรับปีใหม่
สายลมเหนือพัดมาบอกข่าวการเปลี่ยนผ่านฤดูกาล อากาศเย็นลง-เย็นลง และแล้วลมตะวันตกสาดเข้ามาปะทะ ฝนฟ้าพลันคึกคะนอง ลมปั่นป่วนกระโชกแรง กระทั่งทุกอย่างสงบ แสงทองอร่ามหล้าลิ่วเมฆขาวบางกระจายบนฟ้าคราม อุณหภูมิลดลงวูบวาบ สัมผัสแห่ง เนื้อหนังสรุปรู้ว่า ...ฤดูหนาวมาถึงแล้ว
ทางอีศาน 72 : ปิดเล่ม
ชื่อว่าโลกีย์กว้างเมืองคนมันบ่เที่ยง มันหากเงี่ยงช้อยง้อยคือค้อยตลิ่งของ ลางเทื่อศิษย์กลับได้เป็นครูสอนสั่งก็มี ลางเทื่อลุกออกก้นสอนฉ้อพ่อแม่คีง ลางเทื่อแนวเด็กน้อยสอนคนหัวด่อนก็มี ลางเทื่อลูกไพร่บ้านสอนท้าวบ่าวพญาก็มี
ทางแห่งเรา
ดวงตาฉันเฝ้ามองดาวบนราวฟ้า
หัวใจฉันไขว่คว้าหาความหมาย
สองขาออกเดินทางไม่เดียวดาย
ด้วยฉันมีมิตรสหายทุกรายทาง เราติดตามแสงดาววาววิบนั่น
ไม่หวาดหวั่นอุปสรรคจักกั้นขวาง
แม้เมฆบดบังแสงดาวสลัวลาง
ใจแห่งเราสุกสว่างเส้นทางเรา.
ทางอีศาน 30 ปิดเล่ม : ตถตา…เป็นเช่นนั้นเอง
โลกย์เต็มไปด้วยความทุกข์ มันเป็นเช่นนั้นเอง... แต่แม้จะเป็นเช่นนั้น ก็มิใช่ว่าเราจะปล่อยตัวไปตามโลกย์ เมื่อความเลวยังมากมีในบ้านเมือง คนดีก็ต้องค้าน ต้องต้านความเลว ทำดีมิใช่เพื่อได้ดี เราทำดีเพื่อรักษาความดี เพื่อต่อต้านความเลวมิให้ครอบงำสังคมได้เบ็ดเสร็จเด็ดขาด การทำงานของพวกเรา ทางอีศาน ถือหลัก เห็นยาวดีกว่าสั้น
ทางอีศาน 37 : ปิดเล่ม
ผลจากการปฏิวัติ ๒๔ มิถุนา ๒๔๗๕ ส่งผลสะเทือนต่อเศรษฐกิจการเมืองภาคอีสาน ทำให้ความเปลี่ยนแปลงจาก รัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ มาสู่ รัฐประชาธิปไตย หรือ รัฐประชาชาติ เกิดขึ้นทั้งในเชิงโครงสร้างทางการเมืองเศรษฐกิจ และสังคมวัฒนธรรม ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงในภาคอีสาน ๓ ประเด็นหลัก...
ท่องเที่ยววัฒนธรรม
เที่ยวท่องล่องรู้วัฒนธรรม
ลึกล้ำงำเหง้าเล่าขาน
คนสร้างค้นคิดนิทาน
ตำนานสานญาติชาติพันธุ์
ปิดเล่ม ทางอีศาน 91
ในช่วงสามเดือนนี้ ธรรมชาติเกี่ยวกับน้ำผูกพันกับชาวไทย วัฒนธรรมโบราณของชาวไทยจึงมีเรื่องเกี่ยวกับน้ำมาก
แต่ก็เนื่องจากวัฒนธรรมไทยเปลี่ยนไป เรื่อย ๆ ที่เห็นเด่นชัดก็เรื่องการนับวัน เวลา เดือน ปี เมื่อเปลี่ยนมาใช้การนับปฏิทินตามสุริยคติ สากล การนับเดือนก็เปลี่ยนไป...เป็นการนับตาม ฝรั่ง
อมตะอีศาน
ท่ามกลางการยกทัพจับศึกไล่ล่าฆ่าตัดหัวยึดทรัพย์กวาดต้อนคนมาเป็นทาส ผ่านการกระทำถูกดูถูกเหยียดหยามกดทับของสังคม จนถึงยุคอาณานิคมแล่นเรือลำใหญ่ข้ามทวีปมาตียึดเมืองกัน แล้วเกิดสงครามโลก สงครามเย็น จนเข้าสู่ยุคทุนนิยมเต็มตัว ผู้คนบนที่ราบสูงทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ - ภาคอีสานประเทศไทยก็สามารถต่อสู้ดำรงตนยืนหยัดสร้างบ้านแปงเมือง