บทกวี

ดร.ปรีชา พิณทอง อธิบายว่า ทางหลวงคือ ทางเส้นใหญ่ ทางเส้นใหญ่นั้นพระพุทธเจ้าถางไว้เพื่อให้พุทธบริษัทเดินตาม ทางเส้นใหญ่ได้แก่มรรคแปด มี สัมมาทิฏฐิ ? ความเห็นชอบ เป็นต้น มี สัมมาสมาธิ - ตั้งใจชอบ เป็นเส้นสุดท้ายพระองค์เดินตามทางใหญ่นี้จึงได้ตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า แล้วสอนให้พุทธบริษัทเดินตาม ผู้เดินตามก็มี ไม่เดินตามก็มี

เป็นที่ทราบชัดเจนมานานแล้วว่า คำประพันธ์ประเภทโคลงของลุ่มเจ้าพระยานั้นได้รับอิทธิพลต้นแบบมาจากล้านนา และล้านช้าง โดยเฉพาะล้านช้างนั้นมีโคลงภาษิตเก่าแก่ซุกซ่อนไว้นมนานเพื่อสอนสั่งเตือนสติลูกหลาน บัดนี้ขอขุดค้นมาเผยแผ่แก่หลานเหลนลูกเพื่อปลูกผญาอันไร้กาลเวลาและพรมแดน

มนุษย์มีเพศสภาพกว่าชายหญิง ความคิดยิ่งยากจาระไนไพศาล แท้จริงดีมีนิยามตามรูปการณ์ เชื่อมด้วยรักจึงสมานสานไมตรี

ผ่านการค้าการขายเมืองชายขอบ และโดยรอบอาณาจักรอันศักดิ์สิทธิ์ หลากสินค้าเดินทางไปต่างทิศ หลากความคิดความเชื่อได้เอื้อปัน

“กลอนเครือเขากาด” นี้ เป็น “กลอนประวัติศาสตร์” แต่งโดย หมอลำทองลา สายแวว บ้านหัวเรือ อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี รวมอยู่ในหนังสือ “ไขภาษิตโบราณอีสาน” ของ ดร.ปรีชา พิณทอง

ผืนธงแดงดาวทองสะบัดโบก ยุคอาณานิคมโลกล่มสลาย นามมหาบุรุษโฮจิมินห์กำจรขจาย หวอเหงียนย้าปชาญชายทหารประชา

บทพากย์ นางลอย ยุคอยุธยา เทียบกับพระราชนิพนธ์ ร.2 ขนบการประพันธ์ของไทยโบราณ ผู้ประพันธ์จะถ่อมตน บางเรื่องไม่แถลงนามผู้ประพันธ์ หลายเรื่องที่ลงท้ายเชิญให้ผู้ที่มีความสามารถสูงกว่าช่วยแก้ไขปรับปรุงให้ด้วย

ออกพรรษาลาพระเจ้า ฝนโปรยคลอเคล้าเรียกลมหนาว เด็ก ๆ ออกทุ่งวิ่งชักว่าว หนุ่มสาวอ้อนแม่พ่อออกเรือน.