จากใจทางอีศาน

เมื่อก้าวมาถึงวันนี้ มีหลายเรื่องในรอยทางที่ก้าวมา... เรื่องหนึ่ง ขณะเตรียมพร้อมออกก้าวเดินเราไปติดต่อ “สายส่ง” เพื่อเป็นตัวแทนการจัดจำหน่าย ด้วยความปรารถนาดี ผู้จัดการสายส่งถามว่า “คุณทำหนังสือแนวนี้ คุณจะเอาเนื้อหาเรื่องราวอะไรมาทำได้ถึง ๘ - ๙ เล่ม...”

ปราชญ์แห่งอารยธรรมลุ่มแม่น้ำโขงกล่าวไว้นานมาแล้ว “หัวดำออกก่อน หัวด่อนนำหลัง” “หัวดำ” ได้แก่ คนที่ผมยังดกดำ “หัวด่อน” ได้แก่ คนที่ผมเริ่มออกสีดอกเลา ในทางความคิดและการกระทำเพื่อแปลงสร้างสิ่งใหม่ คนหนุ่มสาวผู้เปี่ยมด้วยความคิดสร้างสรรค์ กระตือรืนร้นและห้าวหาญ จะก้าวรุดหน้ากว่าคนทุกรุ่นวัย

“ทางอีศาน” รับใช้พี่น้องมาเก้าปีแล้ว และก็จะอยู่รับใช้พี่น้องต่อไปจนกว่าชีพ (ของหนังสือ) จะหาไม่ ตั้งแต่เริ่มพิมพ์ปีที่หนึ่งหลายเสียงก็บอกว่า หนังสือเชยเหลือเกิน จะอยู่รอดหรือ แต่หนังสือก็ออกมารับใช้พี่น้องจนถึงเก้าปี และเรากำลังเตรียมวางแผนปรับปรุงปีที่สิบกันแล้ว

โรคห่าใหญ่ยังลามระบาด เมื่อเดือนพฤษภาคม ผู้ติดเชื้อทั่วโลก ๖ ล้านคน ปลายเดือนมิถุนายนกำลังจะทะยานถึง ๑๐ ล้านคน หลายประเทศคลายล็อคดาวน์แล้วต้องรีบปิดบางเมืองเพราะผู้ป่วยเพิ่มพรวดพราด สร้างความกังวลว่าจะเกิดระบาดหนักรอบสองอีกหรือไม่

คนเราอาศัยพึ่งพาธรรมชาติสิ่งแวดล้อมทุกอย่าง แต่ในขณะเดียวกันก็ทำลายสภาวะธรรมชาติไปพร้อม ๆ กันด้วย คนเราดูเหมือนมีความเจริญก้าวหน้าทางความรู้ คล้ายกับว่ามี “ความคิด” ที่ดีงามมากขึ้น แต่สภาวะธรรมชาติกลับเลวลง คนเราทำลายธรรมชาติมากขึ้น ทำร้ายคนเรากันเองมากขึ้น

ขณะนี้มีคนบนโลกติดเชื้อโควิด-19 เกือบหกล้านคน ตัวเลขจากข่าวเมื่อวันที่ ๒๖ พฤษภาคม๒๕๖๓ ขณะวงงานแพทย์ทั่วโลกยังยืนยันว่า ปีหน้าถึงจะพัฒนาวัคซีนรักษาได้ ต่อจากนี้ไวรัสจะระบาดเพิ่มมากขึ้นเพียงใด จะสามารถยับยั้งได้เมื่อไหร่และเมื่อหยุดได้แล้วยังจะหวนกลับมาอีกหรือไม่เชื้อตัวใหม่จะเกิดอีกปีไหน ล้วนเป็นวิกฤติที่พลโลกกำลังเผชิญและต่อสู้ร่วมกัน

โลกมนุษย์กำลังเผชิญภัยจากไวรัส สิ่งมีชีวิตที่ต้องอาศัยพึ่งพาเซลล์ของสิ่งมีชีวิตชนิดอื่น ไวรัสมีมากมายหลายชนิด บางชนิดก็เป็นภัยทำลายเซลล์ที่มันอาศัยอยู่ จนถึงขั้นทำลายชีวิตของสิ่งที่มันเข้าไปอาศัยได้ เราเรียกปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นว่า “โรค” ไวรัสที่โจมตีเป็นอันตรายต่อเซลล์ของมนุษย์ เป็นสาเหตุต้นตอสำคัญส่วนหนึ่งของโรคที่เกิดกับมนุษย์

พฤษภาคม ๒๕๖๓ หนังสือ “ทางอีศาน”พิมพ์ออกเผยแพร่ขึ้นปีที่เก้า พร้อม ๆ กับสภาวการณ์โรคระบาดครั้งใหญ่ทั่วโลก เป็นสถานการณ์ที่แม้จะไม่ใช่ภาวะรุนแรงที่สุดในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ ความเสียหายต่อชีวิตของมนุษย์ไม่ร้ายแรงเท่าภาวการณ์ในอดีต แต่ก็คาดว่า มีผลสะเทือนต่อวัฒนธรรมของมนุษย์อย่างใหญ่หลวง

ประเด็นเรื่องการถนอมรักษาชีวิตสำคัญที่สุด ท่ามกลางวิกฤติขั้นอุกฤษฏ์นี้ ต้องอดทนต่อสู้ ติดตาม เรียนรู้ สรุปบทเรียน เพื่อปรับปรุง เปลี่ยนแปลง สรรสร้างชีวิตและโลกขึ้นใหม่

ในวินาทีเดียวกัน ในนาทีเดียวกัน คนไทยกำลังเสพสื่อต่าง ๆ นานา แตกต่างกันมากมาย อย่างที่เรียกได้ว่า “คนละทีป” ถ้าจดจ้องจอโทรทัศน์ บ้านที่มิได้ติดเคเบิ้ลทีวีหรือไม่ติดจานดาวเทียม ก็อาจจะกำลังจดจ้องโทรทัศน์สาธารณะห้าหกช่อง บ้านที่ติดเคเบิ้ลทีวีหรือจานดาวเทียม ก็เลือกจดจ้องได้เกินกว่าห้าสิบช่อง บางช่องก็มีแต่ “ผี” ตลอดยี่สิบสี่ชั่วโมง บางช่องก็ “ตี” กัน “เตะ” กัน ฯลฯ (ช่องกีฬา) ตลอดยี่สิบสี่ชั่วโมง บางช่องก็เป็น “จีน” ตลอดยี่สิบสี่ชั่วโมง บางช่องก็เป็น “แขก” เป็น “ฝรั่ง” ตลอดยี่สิบสี่ชั่วโมง

ขอบพระคุณ​ พี่อาทิตย์​ บำรุงเอื้อ​ พี่ปรีดา​ ข้าวบ่อ​ และทีมงานหมาเก้าหาง​ แวะมาเยี่ยมยามพร้อมกับคำแนะนำในการขับเคลื่อนงานศิลปวัฒนธรรมอีสาน​ เดินทางเดียวกัน​ ไปด้วยกัน​ ครับ สนใจหนังสือหนังสือมีชีวิต​ ของสำนักพิมพ์ชนนิยม​ ติดต่อพี่ปรีดา​ นะครับ​ ผมแนะนำให้ชาวอีสานทุกท่านได้อ่่านและเก็บ​ "นิตยสารทางอีศาน" ไว้ให้ลูกหลานได้ศึกษาเรียนรู้​ ครับ

มาร่วมกันไล่ล่าฆ่าโควิด ให้พวกมันหมดฤทธิ์เสร็จสิ้นเรื่อง ทุกชีวิตกลับมาเจริญรุ่งเรือง ดาวโลกจรัสเฟื่องเวิ้งจักรวาล

การถือกำเนิดขึ้นและดำเนินการมาของนิตยสารรายเดือน “ทางอีศาน” ก็เพื่อ ‘ลึกซึ้งรากเหง้า เข้าใจปัจจุบัน รู้ทันอนาคต’

เรียน ท่านผู้อ่าน “ทางอีศาน” ที่เคารพ ผมเป็นคอลัมนิสต์จิตอาสา ของ “ทางอีศาน” มาตั้งแต่ปี ๒๕๕๖ ด้วยศรัทธาในปณิธานของ บ.ก.ปรีดา ข้าวบ่อ ที่อึดและอดทนทำนิตยสารเชิงสาระความรู้ เพื่อชาวอีศานและคนไทยทุกภาค “ลึกซึ้งรากเหง้า เข้าใจปัจจุบัน รู้ทันอนาคต” จนถึงราวปลายปีที่แล้ว ผมมีปัญหาขาดแคลนวัตถุดิบ คือข้อมูลและภาพประกอบที่จะเขียนคอลัมน์ “ห้องศิลป์อีสาน” เหตุเพราะปัญหาสุขภาพ ทำให้ผมไม่ได้เดินทางไปเก็บภาพและข้อมูลใหม่ ๆ เลย จึงเห็นควรพักคอลัมน์ “ห้องศิลป์อีศาน” ไว้ถึงฉบับมีนาคมที่ผ่านมา