วัสสกาล ฤดูฝนมาเยือนอีกแล้วสมัยก่อนโน้น สมัยที่หนังสือพิมพ์กระดาษยังเป็นสื่อมวลชนตัวหลัก ในฤดูฝนนั้นหนังสือพิมพ์รายวันมักจะต้องลดยอดจำนวนพิมพ์ เพราะฝนตกเปียกแฉะ ยอดจำหน่ายมักลดลง และยอดความเสียหายของหนังสือพิมพ์เปียกมักเพิ่มขึ้น

ผลงานทางวิทยาศาสตร์ ก่อนจะถึงขั้นนำไปใช้ได้ ยังต้องผ่านการทดลองขั้นกลางเสียก่อน ผ่านการทดลองตรวจสอบแล้วตรวจสอบอีก จึงจะนำไปใช้ได้ในการผลิต เพื่อที่จะทำให้มีความน่าเชื่อถือและประหยัดที่สุด การเผยแพร่เทคนิค วิทยาการใด ๆ ก็ตาม ควรทดลองปฏิบัติในเฉพาะที่เสียก่อน เมื่อได้ผลดีแล้วจึงค่อยเผยแพร่ให้กว้าง

ทางอีศาน ๑๑: ศิลปะนำชีวิตขอนำเสนอบุคคลที่เป็นอาจารย์และศิลปิน ซึ่งเริ่มต้นบนเส้นทางศิลปะคล้าย ๆ กัน เพราะทั้งสองท่านมาจากรั้วจามจุรีหรือจุฬาฯ คือ อาจารย์เอรุ่นพี่ อาจารย์บีรุ่นน้องชื่อเล่นจริง ๆ ที่ไม่ใช่นามสมมุติไม่ใช่นามแฝง ทั้งสองเป็นบุคลากรที่มีความสำคัญด้านการศึกษาวิชาศิลปะ สิ่งที่เหมือนกันคือการเข้ามาเป็นอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยขอนแก่น

ทางอีศาน 12: ภาษาอีสานแต่ละจังหวัดแต่ละท้องถิ่นออกสำเนียงต่างกัน ว่ากันว่าสำเนียงชาวขอนแก่น, ร้อยเอ็ด, มหาสารคาม, กาฬสินธุ์, อุดรธานีคล้าย ๆ กัน คือ ค่อนข้างแข็ง ห้วน สั้น ส่วนชัยภูมิ, เลย จะมีหางเสียงนิ่ม ๆ และอีกหลายสำเนียง เช่น สำเนียงโคราช สำเนียงภูไท สำเนียงส่วย (แม่ใหญ่เฒ่าของคำอ้าย) เป็นต้น

เป็นที่ทราบชัดเจนมานานแล้วว่า คำประพันธ์ประเภทโคลงของลุ่มเจ้าพระยานั้นได้รับอิทธิพลต้นแบบมาจากล้านนาและล้านช้าง โดยเฉพาะล้านช้างนั้น มีโคลงภาษิตเก่าแก่ซุกซ่อนอยู่นมนาน เพื่อสอนสั่งเตือนสติลูกหลาน บัดนี้ขอขุดค้นมาเผยแผ่แก่หลานเหลนลูกเพื่อปลูกผญาอันไร้กาลเวลาและพรมแดน

การเมืองทั่วโลกปัจจุบันเป็นเรื่องของการต่อสู้แบบหมากัดกันระหว่างกลุ่มผลประโยชน์ต่าง ๆ ที่ต้องการส่วนแบ่งก้อนโตที่สุดจากหีบสมบัติของภาครัฐ ภาวะปัจจุบันที่เรียกกันว่าการเมืองนั้น จริง ๆ แล้วไม่ใช่การเมือง แต่เป็น "สัมฤทธิ์ผลของกลุ่มผลประโยชน์” ถ้ามวลชนไม่รู้เท่าทันเล่ห์เหลี่ยมการชูธงนำที่เป็นพิษ เช่น

ทางอีศาน ๑๑: "สะพือ" ชื่อนี้เรียกตาม "พระสะพือ" หรือ "เจ้าแม่พระพือ" เทวรูปสลักบนแผ่นหินสี่เหลี่ยมปลายมนในท่านั่งขัดสมาธิ ๒ กร ถือจักร สังข์และดอกบัว เคยตั้งบนแท่นโขดหินกลางแก่งสะพือเมื่อประมาณยี่สิบกว่าปีมาแล้วจึงถูกนำขึ้นมาไว้ ณ วัดสระแก้ว บนฝั่งขวาแม่น้ำมูล

และในช่วงนี้นี่เองที่ดำเริ่มนำสินค้าจำพวกเครื่องหนังอย่างรองเท้าและเข็มขัดมาวางขายด้วยเป็นงานฝีมือที่ไทยมุสลิมจากอำเภอสายบุรีจังหวัดปัตตานีทำขึ้นเอง แล้วนำมาแนะนำให้ดำวางขาย ด้วยความขยันขันแข็ง รู้จักเก็บหอมรอมริบช่างสังเกต มีความคิดสร้างสรรค์ จากหนึ่งแผงก็กลายเป็นสองแผง สามแผง สี่แผง จากการขายเองก็เริ่มมีลูกน้องมาช่วยขาย จากรายได้วันละสี่ห้าพันก็กลับกลายเป็นวันละหมื่นสองหมื่น

ผู้เขียนเปิดเรื่องด้วยความน่าสะพรึงกลัวของไซยาไนด์ที่รั่วไหลจากบ่อเก็บกักสารเคมี ของบริษัทเหมืองทอง ลงสู่แหล่งน้ำสาธารณะของหมู่บ้าน จากนั้นบริษัทผลิตรายการโทรทัศน์ ส่งทีมงานผลิตสารคดีเชิงข่าวเจาะประเด็นการทำเหมืองทอง ด้วยเหตุผลที่ว่า เหมืองทองเปิดมาสิบแปดเหมือง ทำให้สิ่งแวดล้อมเป็นพิษ ผู้คนล้มตาย ผืนดินรอบ ๆ เหมืองเป็นพิษ เต็มไปด้วยสารเคมีที่เป็นอันตราย จึงอยากนำเสนอเพื่อกระตุ้นให้มีการรับรู้ในวงกว้าง และถึงหูพระนารายณ์ก่อนที่จะมีการเปิดเหมืองที่สิบเก้า

ที่น่ารังเกียจก็คือ ธนาคารโลกนั่นเองเป็นผู้สนับสนุนกระบวนการนี้ อย่างเช่นเมื่อวันที่ ๒๓ – ๒๖ เมษายนศกนี้ ที่สำนักงานใหญ่ของธนาคารโลกในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ได้มีการประชุมเรื่อง “การกำกับดูแลที่ดินในสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว” มีนักลงทุน องค์กรรัฐบาล และสถาบันการเงินระหว่างประเทศมาประชุมกันเพื่อ “หารือเกี่ยวกับประเด็นความเป็นห่วงของผู้ปฏิบัติงานภาคพื้นสนามและผู้กำหนดนโยบายทั่วโลก” นี่มันเป็นการรวมหัวกันค้นคิดวิธีที่จะช่วยให้บริษัทหรือองค์กรซื้อที่ดินทั่วโลก ธนาคารโลกได้ผลักดันเรื่องนี้มานานหลายทศวรรษแล้ว เป็นโครงการที่เรียกว่า “การจัดการบริหารที่ดินโดยใช้การตลาดเป็นฐาน” โดยอ้างว่าเพื่อลดปัญหาความยากจน มีการส่งเสริมการ

รัฐ มีแผนพัฒนาอีศานอย่างไร ? รัฐไทยคิดแผนพัฒนาภาคตะวันออกเฉียงเหนือไว้แล้ว โดยแบ่งกลุ่มพื้นที่ศูนย์กลางหลัก (Core Cluster) ของการพัฒนาเป็น ๑. กลุ่มเมืองการค้าชายแดน ได้แก่ เลยหนองคาย นครพนม มุกดาหาร อุบลราชธานี สุรินทร์ และศรีสะเกษ ซึ่งเป็นเมืองชุมชนชายแดนติดต่อกับประเทศลาว กัมพูชา สามารถเดินทางติดต่อกับประเทศจีนในแคว้นยูนนาน และประเทศเวียดนาม

อันเนื่องจากทางอีศาน ฉบับที่ ๔๘ เรื่องมหาสารคาม (ตอนที่ ๑) หน้า ๔๑ มีบางข้อความที่อยากแสดงหลักฐานและความคิดเห็นเพิ่มเติมเพื่อความสมบูรณ์ดังนี้ ๑. จากข้อความ ...เมื่อพ.ศ. ๒๔๐๘ ท้าวมหาชัยและท้าวบัวทอง หลานเจ้าเมืองร้อยเอ็ดได้รวบรวมไพร่พลจากเมืองร้อยเอ็ดราว ๒,๐๐๐ คน มาตั้งบ้านเรือน... ขอขยายความเพิ่มเติมดังนี้

ตลาดนัดสีเขียว คือเครื่องมือสำคัญ เป็นพื้นที่ตลาดสินค้าเกษตรอินทรีย์ถูกนำร่องทดลองตั้งขึ้นในหลายพื้นที่ เช่น สงขลา เชียงใหม่ ขอนแก่น มหาสารคาม สุรินทร์ ยโสธร ส่วนมากจะจัดตั้งอยู่ในพื้นที่สาธารณะของเมือง เช่น หน้าที่ว่าการอำเภอ สนามหน้าองค์การบริหารส่วนจังหวัด หอนาฬิกา สวนสาธารณะ ด้วยความคำนึงว่ามีผู้บริโภคจำนวนมากที่ต้องการบริโภคสินค้าเกษตรอินทรีย์ แต่ไม่สามารถเข้าถึงได้ และสินค้าเกษตรอินทรีย์ก็มีราคาแพง ในขณะเดียวกัน ผู้ผลิตเมื่อผลิตแล้วไม่มีที่ขาย กระบวนการจะไปไม่ได้