Sticky Postทางอีศาน ฉบับที่ 137นิตยสาร ทางอีศาน13 ก.ย. 2023Facebook iconFacebookTwitter iconTwitterLINE iconL...Read More
ลูกเดือยกับซุปไก่ฟ้าในตำนานผศ.ดร.ไชยยง รุจจนเวท28 ส.ค. 2021ได้ยินคำ "ลูกเดือย" หลายคนนึกถึงลูกเดือยในน้ำเต้าหู้ บ้างก็เคยกินข้าวต้มใส่ลูกเดือย ส่วนใหญ่กินเพราะเชื่อว่าดีต่อสุขภาพ อย่างที่เป็นส่วนประกอบสำคัญในน้ำต้มธัญพืช ที่เฟื่องฟูเมื่อสักสิบกว่าปีก่อน ลูกเดือยมีความหมายเพียงแค่นี้หรือ คงไม่ใช่
๓๖๕ น้ำพริกกับสวนรอบบ้าน – ๔. น้ำพริกระกำกอง บ.ก.22 มิ.ย. 2015ประโยชน์ใช้สอยสูงสุด คือตัดเอากิ่งระกำยาว ๆ มาสะ (วาง) เป็นรั้ว “สะ” คือการทำแนวรั้ว (ทำจากเอาไม้ ปักเสาแนวตั้ง แล้วก็วางกิ่งระกำเป็นแนวขวาง) ใครจะมุดเข้ามาในเขตสวนของเราก็ต้องแหวก “ระกำ” หนามแหลมยาวก่อน ประโยชน์รองลงมาก็คือได้กินผลระกำ
กลอนบทละคร (๕ – ๖)ทองแถม นาถจำนง06 ต.ค. 2019กลอนบรรยายพระราชวังกรุงกุเรปัน ในบทละครอิเหนาครั้งกรุงเก่าข้างต้นนี้ ภาพที่บรรยายแท้จริงแล้วก็คือพระราชวังสมัยกรุงศรีอยุธยานั่นเอง เนื้อความตอนนี้จึงมีความหมายสำคัญทางประวัติศาสตร์ด้วยครับ การอ่านวรรณคดีนั้น เราจะได้ทั้งความไพเราะชื่นใจของภาษา และความรู้ทางประวัติศาสตร์ สังคมวิทยาด้วย
# คำนำสำนักพิมพ์ หนังสือ “มหากาพย์ชนชาติไท ~ เต้าตามไต เต้าทางไท” เล่ม ๓นิตยสาร ทางอีศาน24 พ.ย. 2023Facebook iconFacebookTwitter iconTwitterLINE iconL...Read More
ปิดเล่มทางอีศาน 130กอง บ.ก.07 มี.ค. 2023Facebook iconFacebookTwitter iconTwitterLINE iconL...Read More
ผญา – ยอดวรรณกรรมอีสานวิเชียร บริบูรณ์10 มี.ค. 2021ผญา เป็นสำนวนคำพูดที่ไพเราะ คมคายลึกซึ้ง สละสลวย คนอีสานนั้นเป็นคนมีโวหาร เจ้าบทเจ้ากลอน พูดจาเป็นคำคม มีสัมผัสคล้องจอง ไพเราะ น่าฟัง ไม่ว่าจะเป็นโอวาท คำสั่งสอน คำตักเตือน ห้ามปราม หรือคำเกี้ยวพาราสีของหนุ่มสาวอีสานในอดีต สมัยโบราณนั้นคนอีสานมักพูดเป็นสำนวนภาษาแบบผญาเป็นส่วนมาก
ผักปลูกในสารละลาย…มุมมองจากธรรมชาติผศ.ดร.ไชยยง รุจจนเวท04 เม.ย. 2022ผักปลูกในสารละลายหรือ... รู้จักสิ... เขาเรียก “ไฮโดรโปนิกส์” ใช่ไหม อร่อยดีนะ เดี๋ยวนี้ราคาไม่แพง หาซื้อได้ทั่วไปแล้ว ตามตลาดนัดก็ยังมี
คําผญา (๑๙) “สุขทุกข์นี้ของกลางเทียมโลก บ่มีไผหลีกล้มลงหั้นสู่คน”วีระ สุดสังข์11 พ.ค. 2022ความสุขความทุกข์เป็นสิ่งคู่กัน และก็เป็นสมบัติของโลก ใครเกิดมาในโลกนี้ต่างก็ได้รับความสุขความทุกข์กันทั่วหน้า โดยไม่มีใครหลีกได้พ้น มันเป็นความจริงที่มาก่อนความตาย สุขแล้ว ทุกข์แล้วจึงตาย บางคนอาจตายขณะที่อิ่มเอิบด้วยความสุข บางคนอาจตายขณะที่มีความทุกข์ทรมาน ความสุขความทุกข์เป็นสมบัติของทุกคน นับแต่ขอทาน ยาจกคนมั่งมีมหาเศรษฐี ฯลฯ
ไปเมืองแถน*นิตยสาร ทางอีศาน07 พ.ย. 2023Facebook iconFacebookTwitter iconTwitterLINE iconL...Read More
“กระโดน” สมานแผล บำรุงสตรีกอง บ.ก.03 มี.ค. 2015ชื่ออื่นๆ : กระโดนโคก กระโดนบก ปุย ปุยกระโดน ผ้าฮาด หูกวาง ต้นจิก ฯลฯ ไม้ยืนต้นที่พบได้ทั่วไป ยอดอ่อนนำมาเป็นผักพื้นบ้าน ยอดสดจิ้มน้ำพริก กินกับขนมจีนปักษ์ใต้ ขนมจีนน้ำยา ฯลฯ
หลายวิธีใช้ประโยชน์จากเปลือกไข่กอง บ.ก.06 ธ.ค. 2014ไข่เป็นของหาง่ายในแทบทุกครัวเรือน เมื่อปอกเปลือกแล้วทิ้งก็จะเป็นขยะ ลองมาดูวิธีใช้ประโยชน์จากเปลือกไข่กัน ในเปลือกไข่มีกรดกำมะถัน เมื่อรดน้ำลงไปกรดกำมะถันจะถูกปล่อบออกมา และกรดนี้จะมีคุณสมบัติในการขับไล่แมลง แค่เผาเปลือกไข่ให้เกรียม นำไปไว้ตรงทางเดินหรือที่มดชุกชุม มดก็จะไม่มาบริเวณนั้นอีก
ประชาสัมพันธ์นิตยสาร ทางอีศาน16 ธ.ค. 2024Facebook iconFacebookTwitter iconTwitterLINE iconL...Read More
๓๖๕ น้ำพริกกับสวนรอบบ้าน – ๓. น้ำพริกมะอึกสองสูตรกอง บ.ก.19 มิ.ย. 2015น้ำพริกกุ้งแห้งควรใส่มะอึกมากกว่าน้ำพริกเบสิกหน่อย ปรุงด้วยน้ำปลาปลาสร้อย บีบมะนาวเอาตามชอบ บีบไปชิมไปอย่าให้เปรี้ยวเกิน (มะอึกสุกมีรสเปรี้ยวอยู่แล้ว) จำไม่ได้ว่าเห็นย่าใส่น้ำตาลปึกหรือเปล่า แต่สำหรับคนยุคนี้คงต้องใส่นิดหน่อยแหละครับ เพราะเราเสพติดน้ำตาลกันแล้ว
คำโตงโตยกอง บ.ก.08 มี.ค. 2021ฮูปแต้มเรื่อง “เจ้าเมืองพะโคยกทัพมาประชิดเมืองพาน” จากนิทานประจำถิ่นเรื่อง อุสาบารส (จ.อุดรธานี, จ.หนองคาย) แสดงเหตุการณ์เมื่อครั้งนางอุสาได้พาท้าวบารสมาซ่อนไว้ที่หอคำ
ฤๅสับปะรดเป็นหัวอยู่ใต้ดินผศ.ดร.ไชยยง รุจจนเวท13 ก.ย. 2021ทำไมคนไทยจึงเรียก สับปะรด มีหลายความเห็น แต่ล้วนขาดหลักฐานยืนยัน ยากสรุป จากบันทึกของลา ลูแบร์ คำนี้มีมาตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์แล้ว ในเอกสารเก่า ๆ บางทีก็เขียน สัปรด ขณะที่ภาษาถิ่นตามภาคต่าง ๆ เรียกชื่อผลไม้ชนิดนี้ตามเสียง อะนานาส ว่า ยานัด หมากนัด บ่าขะนัด คล้าย ๆ กัน
บทร้อยกรองของ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ 50-53กอง บ.ก.19 ม.ค. 2014๕๒. ศาสตรศิลป์เป็นเงินเป็นทรัพย์ ไปสำหรับกับผู้ตกไกล ปัญญาไวเป็นเงินของฝาก ยามเมื่อยากเกิดเหตุจิบหาย ธรรมทั้งหลายของดีเฮาก่อ เป็นของห่อต่อไว้ยามตาย ศีลทั้งหลายเป็นเงินเป็นแก้ว บ่ฮู่แล้วทุกเมื่อทุกยาม
ถั่วเหลือง ถั่วแระ และถั่วเน่าผศ.ดร.ไชยยง รุจจนเวท11 ก.ย. 2021สามพันกว่าปีก่อน มนุษย์คนหนึ่งนำเมล็ดถั่วป่าหยอดลงในผืนดินทางตอนเหนือของประเทศจีน นับเป็นการเพาะปลูกถั่วชนิดนี้เป็นครั้งแรกในโลก อีกพันกว่าปีต่อมา ถั่วชนิดนี้แพร่หลายไปยังดินแดนญี่ปุ่น ชมพูทวีป และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้